Στην «κόψη του ξυραφιού» η διαπραγμάτευση για τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ

*Του Κώστα Σαρικά 

Το τελευταίο επεισόδιο στις μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις με την γερμανο-ολλανδική κοινοπραξία TKMS-Thales Netherlands για τον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ κλάσης «ΥΔΡΑ» αναμένεται πιθανότατα να γραφτεί τις επόμενες εβδομάδες.

Οι εξελίξεις τις προηγούμενες ημέρες ήταν ραγδαίες, καθώς η ελληνική πλευρά – ΓΔΑΕΕ / Πολεμικό Ναυτικό – και η κοινοπραξία προχώρησαν σε νέες διαβουλεύσεις, οι οποίες μένει να φανεί αν θα αποδώσουν καρπούς, ώστε να βρεθεί η χρυσή τομή. Στόχος είναι να υλοποιηθεί το πρόγραμμα, το οποίο αποτελεί την πρώτη εξοπλιστική προτεραιότητα, όπως έχει τεθεί από το Ναυτικό Επιτελείο στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Το μεγάλο «αγκάθι» πάνω στο οποίο επικεντρώθηκε η προσπάθεια αφορά το κόστος εκσυγχρονισμού, αφού εκεί εντοπίζεται πολύ σημαντική διαφορά.

Όπως ήδη έχει αναφέρει το Onalert.gr, η τελική οικονομική πρόταση της κοινοπραξίας, σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση την οποία είχε η ΓΔΑΕΕ, υπερέβαινε κατά πολύ τον αρχικό σχεδιασμό ο οποίος προέβλεπε ως κόστος εκσυγχρονισμού και των τεσσάρων πλοίων τα 605 εκατομμύρια ευρώ. Η υπέρβαση πλησίαζε τα 300 εκ. ευρώ. Ποσό απαγορευτικό, καθώς η «οροφή» είχε τοποθετηθεί στα 750 εκατομμύρια ευρώ για το σύνολο των εργασιών και του εξοπλισμού και χωρίς τη δυνατότητα επιπλέον συμβάσεων για οπλικά συστήματα, όπως το Close In Support Weapon RAM. Εκεί έπεσε το μεγαλύτερο βάρος της διαπραγμάτευσης προκειμένου να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε μια συμφωνία, η οποία θα περιλαμβάνει όλα τα βασικά προαπαιτούμενα του Πολεμικού Ναυτικού, τα οποία αφορούν τόσο τον μηχανολογικό τομέα όσο και τα ηλεκτρονικά και οπλικά συστήματα των φρεγατών.

Η αρμόδια για τα εξοπλιστικά διεύθυνση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας έθεσε στην κοινοπραξία το δημοσιονομικό πλαίσιο πάνω στο οποίο μπορεί να κινηθεί η ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με πληροφορίες του Onalert.gr, τα Στελέχη των TKMS-Thales Netherlands επιφυλάχθηκαν να απαντήσουν άμεσα και αναμένεται το επόμενο διάστημα να επανέλθουν με μια σειρά από προτάσεις-πακέτα, οι οποίες μπορούν να προχωρήσουν εντός των 750 εκατομμυρίων που θέτει ως ανώτατο όριο η ΓΔΑΕΕ σε συνεργασία με το Πολεμικό Ναυτικό.

Η κοινοπραξία ναι μεν δείχνει, σύμφωνα με πηγές του Ναυτικού Επιτελείου, διάθεση συμφωνίας, όμως όπως φαίνεται προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά και δεν υπάρχουν άμεσα εναλλακτικές προτάσεις που να καλύπτουν τις απαιτήσεις της ελληνικής πλευράς. Καθώς αν η προσπάθεια εξεύρεσης λύσης «ναυαγήσει», ξεκινά και πάλι από το «μηδέν» η αναζήτηση νέων προτάσεων με ότι αυτό συνεπάγεται χρονικά, την ώρα που ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ έχει καθυστερήσει τουλάχιστον δέκα χρόνια με άμεσες συνέπειες στις επιχειρησιακές δυνατότητες των πλοίων.

Το Πολεμικό Ναυτικό πάντως, έχει λάβει διαβεβαιώσεις ότι το σχετικό κονδύλιο έχει εξασφαλιστεί με ζητούμενο την αποπληρωμή σε βάθος χρόνου και όχι στην αρχή του προγράμματος. Ο εκσυγχρονισμός αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε ελληνικά ναυπηγεία, όπως άλλωστε ήταν απαράβατος όρος για να προχωρήσει το deal. Στόχος είναι η υπογραφή της σχετικής σύμβασης εντός του 2024 με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις να κάνουν λόγο ακόμα και εντός του καλοκαιριού, με την προυπόθεση φυσικά ότι έως τότε οι δύο πλευρές θα έχουν καταλήξει σε όλες τις παραμέτρους της συμφωνίας.

Η συμμετοχή της φρεγάτας «ΥΔΡΑ» στην επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» κατέδειξε με τον πλέον εμφατικό τρόπο την ανάγκη εκσυχγρονισμού των ΜΕΚΟ, ώστε τα πλοία να μπορούν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες επιχειρησιακές απαιτήσεις και στις πολλαπλές απειλές τις οποίες πλέον καλούνται να αντιμετωπίσουν οι Μονάδες Κρούσης.

Και μπορεί το Πολεμικό Ναυτικό τα επόμενα χρόνια να παραλαμβάνει τις τρεις πανίσχυρες τελευταίας τεχνολογίας γαλλικές φρεγάτες FDI «Belharra», όμως τη δεδομένη χρονική στιγμή και μέχρι τα νέα πλοία ενσωματωθούν πλήρως επιχειρησιακά, οι πιο καινούργιες Κύριες Μονάδες Επιφανείας που διαθέτει ο Στόλος είναι οι φρεγάτες ΜΕΚΟ ηλικίας περίπου 30 ετών. Πλοία τα οποία θα κληθούν να σταθούν δίπλα στις Belharra τα επόμενα χρόνια με δεδομένη τη σταδιακή απόσυρση των γερασμένων φρεγατών S.

Για το Πολεμικό Ναυτικό ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ αποτελεί «must» πρόγραμμα με το ενδεχόμενο «ναυαγίου» να προκαλεί τεράστια ανησυχία. Κατά συνέπεια θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα ώστε να «κλειδώσει» η συμφωνία και να επικεντρωθεί πλέον στα υπόλοιπα επίσης σημαντικά προγράμματα, καθώς θα διαθέτει στο οπλοστάσιο του επτά ισχυρές Μονάδες Κρούσης.