*Του Κώστα Σαρικά
Από αναβολή σε αναβολή φαίνεται ότι πηγαίνει η πρώτη δοκιμαστική πτήση του εκσυγχρονισμένου Αεροσκάφους Ναυτικής Συνεργασίας P-3B MLU Orion.
H έναρξη των δοκιμών στον αέρα είχε τοποθετηθεί χρονικά εντός Δεκεμβρίου, αλλά μια σειρά από προβλήματα, τα οποία έως τώρα δεν έχουν επιλυθεί, μεταθέτουν την παρθενική πρώτη πτήση του P-3B για τις αρχές του 2025, χωρίς ακόμη να έχει προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος.
Το σημαντικότερο πρόβλημα φαίνεται ότι εντοπίζεται στη συνεργασία του νέου software, με το οποίο έχει εξοπλιστεί το καινούργιο ψηφιακό Glass Cockpit, με τους κινητήρες του αεροσκάφους, καθώς και με κάποια άλλα συστήματα.
Η διαδικασία επίλυσης των δυσλειτουργιών, όπως μεταφέρεται στο onalert.gr, παραπέμπει σε «Λερναία Ύδρα», καθώς εμφανίζονται συνεχώς νέα προβλήματα. Ως αποτέλεσμα, οι εργασίες προχωρούν με πολύ αργό ρυθμό, με τους αρμόδιους τεχνικούς να αναγκάζονται σε αρκετές περιπτώσεις να προχωρούν σε παρεμβάσεις, επιστρέφοντας στο αρχικό σημείο.
Η παλαιότητα συστημάτων και εξαρτημάτων αποτελούν τη σημαντικότερη «τροχοπέδη» για την πρόοδο του προγράμματος, ενώ το γεγονός ότι δεν υπάρχει παγκόσμιο προηγούμενο ανάλογου εκσυγχρονισμού ΑΦΝΣ P-3B ORION, αναγκάζει του τεχνικούς να κινούνται σε «αχαρτογράφητα» νερά.
Το πρώτο από τα τέσσερα αεροσκάφη παραδόθηκε από την ΕΑΒ το περασμένο καλοκαίρι στο κλιμάκιο Αμερικανών από την κατασκευάστρια εταιρεία Lockheed Martin και το US Navy. Σύμφωνα με τη σχετική διακρατική σύμβαση, προχωρούν στους τελικούς ελέγχους και δοκιμές στο έδαφος και πραγματοποιούν τις ανάλογες εργασίες και ρυθμίσεις, ώστε να δώσουν το «πράσινο» φως για απογείωση. Έπειτα θα ακολουθήσουν οι πτητικές δοκιμές, να πιστοποιηθούν όλα τα συστήματα και να παραδοθεί στο Πολεμικό Ναυτικό.
Έως τώρα πάντως, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ακόμη δεν έχει καν πραγματοποιηθεί πλήρης δοκιμαστική τροχοδρόμηση. H διαδικασία προβλέπει ενεργοποίηση και πλήρη έλεγχο άριστης λειτουργίας των ηλεκτρονικών συστημάτων με επίκεντρο το Mission System του αεροσκάφους, δοκιμή κινητήρων και μηχανικών συστημάτων και εν τέλει συνεργασία όλων των συστημάτων.
Η επίλυση των προβλημάτων και η πιστοποίηση του πρώτου εκσυγχρονισμένου ΑΦΝΣ P-3B MLU θεωρείται ότι θα «ανοίξει το δρόμο» για τον εκσυγχρονισμό και των υπολοίπων τριών αεροσκαφών προκειμένου να ολοκληρωθεί το πολύπαθο πρόγραμμα. Οι εργασίες έχουν προχωρήσει και στο δεύτερο P-3B, το οποίο θεωρείται ότι μπορεί και αυτό να πετάξει εντός του 2025, αν το πρώτο ΑΦΝΣ ξεκινήσει πτητικές δοκιμές στις αρχές του έτους.
Στο Πολεμικό Ναυτικό ο προβληματισμός είναι έντονος για την τεράστια καθυστέρηση στην έναρξη των δοκιμών, καθώς το πρόγραμμα κόστους 500 εκατομμυρίων ευρώ έχει προπληρωθεί και έως τώρα δεν έχει παραδοθεί ούτε ένα αεροσκάφος.
Σύμφωνα με τη σύμβαση, η οποία υπογράφηκε το 2015, προβλεπόταν παράδοση του πρώτου αεροσκάφους εντός του 2019, με τα τρία επόμενα να παραλαμβάνονται από το Πολεμικό Ναυτικό από το 2020 έως και το 2022. Κατά συνέπεια, το πρόγραμμα έχει «εξοκείλει» τουλάχιστον 5 χρόνια και παραμένει αμφίβολο πότε θα ολοκληρωθεί.
Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των P-3B Orion βρίσκεται ήδη υπό δικαστική διερεύνηση, με τη δικογραφία, η οποία σχηματίστηκε έπειτα από μηνυτήρια αναφορά απόστρατου Αξιωματικού του Πολεμικού Ναυτικού, να διαβιβάζεται στη Βουλή. Σημείο της έρευνας αναμένεται να αποτελέσει μεταξύ άλλων και η καταγγελία ότι η σύμβαση δεν προβλέπει ρήτρες και νομική ευθύνη για την μη επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.