Το Ιράν διαθέτει δεκάδες αεροπορικές βάσεις, οι οποίες εκτείνονται σε όλο το μήκος και το πλάτος της χώρας και είναι κατανεμημένες σε τρεις περιοχές διοίκησης: τη δυτική, τη νότια και την ανατολική.
Τα περισσότερα από τα στρατιωτικά αεροσκάφη που σταθμεύουν στις βάσεις χρονολογούνται από την δεκαετία του ’60, συμπεριλαμβανομένων των ρωσικών αεροσκαφών MiG και Sukhoi, τα οποία απέκτησε το Ιράν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, και των κινεζικών αεροσκαφών F-7, τα οποία αγόρασε τη δεκαετία του 1980, καθώς και αμερικανικά μαχητικά. Τα αεροσκάφη F-4, F-5 και τα γαλλικά Mirage ανήκουν στην ιρανική Πολεμική Αεροπορία πριν από το 1979.
Ακολουθούν οι πιο βασικές αεροπορικές βάσεις του Ιράν, τα καθήκοντά τους και οι μοίρες που σταθμεύουν εκεί.
Αεροπορική βάση Mehrabad
Η βάση Mehr Abad βρίσκεται κοντά στην πρωτεύουσα, την Τεχεράνη , στο βόρειο Ιράν. Είναι η πρώτη τακτική αεροπορική βάση στη χώρα και βρίσκεται δίπλα στο διεθνές αεροδρόμιο της Τεχεράνης.
Στη βάση δραστηριοποιείται η 11η Μοίρα Τακτικών Μαχητικών, η οποία επιχειρεί αεροσκάφη MiG-29I και MiG-29UB, η 11η Μοίρα Τακτικών Αερομεταφορών, με αεροσκάφη C-130E και C-130H, καθώς και μια μοίρα ελικοπτέρων.
Η βάση περιλαμβάνει επίσης μια μοίρα μεταφοράς VIP, δύο μοίρες αναγνώρισης και μια μοίρα έρευνας και διάσωσης.
Η βάση περιλαμβάνει τις κύριες εγκαταστάσεις συντήρησης για τα αεροσκάφη F-14A και εγκαταστάσεις που ανήκουν στην Iranian Aircraft Industries Company, και περιέχει την έδρα της Iranian Helicopters Support and Manufacturing Company, η οποία είναι υπεύθυνη για τη συντήρηση και την ανάπτυξη του στόλου ελικοπτέρων.
Αεροπορική Βάση Ταμπρίζ (Σαχίντ Φακούρι)
Η βάση Shahid Fakuri βρίσκεται κοντά στην πόλη Ταμπρίζ, βορειοδυτικά του Ιράν, είναι η δεύτερη τακτική αεροπορική βάση και διακρίνεται για την εγγύτητα της με τα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, την Τουρκία και το Ιράκ.
Η βάση εκτελεί πολλαπλές στρατιωτικές αποστολές, συμπεριλαμβανομένης της μάχης, της αναγνώρισης, της κατασκοπείας και του κυβερνοπολέμου.
Τρεις μοίρες μαχητικών είναι σταθμευμένες εκεί: Η 2η Μοίρα, η οποία επιχειρεί αεροσκάφη F-5E και F-5F, και η 22η Μοίρα, η οποία επιχειρεί αεροσκάφη MIG-29I και MIG-29 και η 23η Μοίρα, που επιχειρεί αεροσκάφη F-5E SAGI και F-5F SAGII.
Η βάση περιλαμβάνει επίσης προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και είναι η έδρα της Διοίκησης Ελικοπτέρων του Βορρά και της Διοίκησης Υποστήριξης Drone, και περιλαμβάνει μια μοίρα έρευνας και διάσωσης, η οποία χειρίζεται αεροσκάφη Bell 214.
Αυτή η βάση είναι το αρχηγείο της δεύτερης μεγαλύτερης τοποθεσίας βαλλιστικών πυραύλων στο Ιράν. Είναι χτισμένη υπόγεια και πιστεύεται ότι περιέχει αποθήκες και βάσεις εκτόξευσης πυραύλων Shahab 1, 2 και 3.
Αεροπορική βάση Nojeh
Η αεροπορική βάση Nojeh βρίσκεται δυτικά της επαρχίας Hamedan. Είναι η τρίτη τακτική αεροπορική βάση της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Εκεί σταθμεύει η 31η Μοίρα Τακτικής Μάχης, η οποία επιχειρεί αεροσκάφη F-4E.
Με την έγκριση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, το 2016, οι ιρανικές αρχές επέτρεψαν στη ρωσική Πολεμική Αεροπορία να αναπτύξει πολεμικά αεροσκάφη στη βάση και να λάβει υλικοτεχνικές υπηρεσίες, όπως τροφοδοσία καυσίμων και συντήρηση, με σκοπό την υποστήριξη για τις επιχειρήσεις στη Συρία και τις αεροπορικές επιδρομές κατά του ISIS.
Η αεροπορική βάση Vahdati
Η βάση Vahdati βρίσκεται στο Dezful, στην επαρχία Khuzestan, στο νοτιοδυτικό Ιράν, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ. Είναι η τέταρτη τακτική αεροπορική βάση της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας και μία από τις σημαντικότερες βάσεις της στη χώρα.
Η 41η Μοίρα είναι εγκατεστημένη εκεί και λειτουργεί αεροσκάφη F-5E και F-5F, και η 43η Μοίρα, η οποία χειρίζεται αεροσκάφη F-5F.
Η βάση παρέχει υλικοτεχνικές και τακτικές εργασίες, βασικές υπηρεσίες συντήρησης για μαχητικά αεροσκάφη και προηγμένα μαθήματα εκπαίδευσης για νέους πιλότους.
Αυτή η βάση είχε καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ, καθώς εκτελούσε αποστολές παρακολούθησης και ελέγχου κατά μήκος των συνόρων με το Ιράκ, για να παρακολουθεί και να ανταποκρίνεται σε ιρακινές αεροπορικές επιθέσεις.
Αεροπορική βάση Al-Ameidiyah
Η βάση Shahid Ardistani βρίσκεται στην πόλη Al-Amidiyah στην επαρχία Khuzestan, στο νοτιοδυτικό Ιράν. Είναι η πέμπτη τακτική αεροπορική βάση.
Τρεις μοίρες τακτικών μαχητικών σταθμεύουν στη βάση: Μοίρα 51, Μοίρα 52 και Μοίρα 53. Επιχειρούν αεροσκάφη F-7N και FT-7N και η βάση περιλαμβάνει επίσης διάφορα ελαφρά αεροσκάφη.
Η βάση περιλαμβάνει αποθήκες πυρομαχικών, υπόστεγα αεροσκαφών και τα συστήματα αεράμυνας Marsad και Sayyad.
Βάση Γιασίνι
Η βάση Yasini βρίσκεται κοντά στην παράκτια πόλη Bushehr στο νοτιοδυτικό Ιράν. Είναι η έκτη τακτική αεροπορική βάση και χρησιμοποιείται για πολιτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς.
Λόγω της εγγύτητάς της στα ιρακινά σύνορα, η βάση έπαιξε ενεργό ρόλο στον πόλεμο με το Ιράκ.
Βάση Duran
Η αεροπορική βάση Shahid Duran βρίσκεται στην πόλη Shiraz στην επαρχία Fars. Είναι η έβδομη τακτική αεροπορική βάση της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Εκεί σταθμεύουν οι 71η και 72η Μοίρα Τακτικής Αεροπορίας που λειτουργούν τα αεροσκάφη C-130E και C-130H, ενώ εκεί είναι και η 73η Μοίρα Τακτικής Αεροπορίας, η οποία χειρίζεται τα ρωσικής κατασκευής αεροσκάφη IL-76TD.
Η βάση είναι το αρχηγείο της Μοίρας Επικοινωνιών, η οποία χρησιμοποιεί τα αεροσκάφη «PC-6» Β2 και Η2, και εκεί εδρεύει η 7η Ομάδα Επιστημονικής και Τεχνικής Έρευνα.
Αεροπορική βάση Hashtam Shikari
Η βάση Hashtam Shikari, βρίσκεται βορειοανατολικά της πόλης Ισφαχάν στο κεντρικό Ιράν, επομένως ονομάζεται «η καρδιά της αεροπορικής άμυνας της χώρας είναι η όγδοη τακτική αεροπορική βάση και η κεντρική αεροπορική βάση του Ιράν».
Περιλαμβάνει την 81η, 82η και 83η Μοίρα Τακτικών Μαχητικών, που λειτουργούν τα αεροσκάφη F-14I, F-5I, F-5B και τα ρωσικά Sukhoi (Su-35 και Su-24).
Η βάση είναι εξοπλισμένη με το σύστημα αεράμυνας S-300 για την προστασία των σημαντικότερων πυρηνικών εγκαταστάσεων της χώρας, που βρίσκονται κοντά της, όπως οι εγκαταστάσεις Natanz και το Κέντρο Επεξεργασίας Ουρανίου στο Ισφαχάν.
Αεροπορική Βάση Μπαντάρ Αμπάς
Η βάση του Μπαντάρ Αμπάς (Αμπντούλ Καρίμι) βρίσκεται στο νότιο Ιράν στην ακτή του Στενού του Ορμούζ. Είναι η ένατη τακτική αεροπορική βάση και βρίσκεται κοντά σε μια ναυτική βάση.
Εκεί σταθμεύει μία μοίρα F-4E, μοίρα μη επανδρωμένων αεροσκαφών Mohajer 4 και μοίρα έρευνας και διάσωσης. Έχει μια βασική εγκατάσταση συντήρησης και προσομοίωσης μαχητικών αεροσκαφών.
Αεροπορική Βάση Konarak
Η βάση Konarak βρίσκεται στην πόλη Chabahar στον κόλπο του Ομάν στο νότιο Ιράν. Είναι η δέκατη τακτική αεροπορική βάση της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας και περιλαμβάνει έναν διάδρομο προσγείωσης.
Είναι η βάση της 101ης Τακτικής Μοίρας, η οποία χειρίζεται αεροσκάφη F-4D, και της 102ης Τακτικής Μοίρας Μαχητών, η οποία χειρίζεται αεροσκάφη Mirage F-1EQ και F-1BQ, τα οποία χρησιμοποιούνται μόνο για εκπαίδευση.
Αεροπορική βάση Qalat Margui
Η αεροπορική βάση Qalaat Marghi βρίσκεται κοντά στην Τεχεράνη στο βόρειο Ιράν. Είναι η ενδέκατη τακτική αεροπορική βάση και εξυπηρετεί τόσο στρατιωτικούς όσο και πολιτικούς σκοπούς.
Η βάση λειτουργεί ως κεντρική εγκατάσταση υποστήριξης και επισκευής για αεροσκάφη της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Βάση «44»
Οι ιρανικές αρχές ανακοίνωσαν την ύπαρξή της νέας βάσης στις αρχές Φεβρουαρίου του 2023 και δεν ανακοίνωσαν τη συγκεκριμένη τοποθεσία της, αλλά είναι χτισμένη εκατοντάδες μέτρα κάτω από τη γη στα βουνά του Ιράν.
Περιλαμβάνει 44 στρατιωτικές εγκαταστάσεις πολλαπλών χρήσεων, ικανές να αποθηκεύουν και να χειρίζονται όλους τους τύπους μαχητικών, βομβαρδιστικών και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, και εξοπλισμένες για να εκτοξεύουν γρήγορες και ξαφνικές αεροπορικές επιδρομές και να εκτελούν στρατιωτικές επιχειρήσεις μεγάλης εμβέλειας.
Αεροπορική Βάση Κερμανσάχ
Η βάση του Κερμανσάχ βρίσκεται στο δυτικό Ιράν, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, είναι η πρώτη πτέρυγα μάχης της ιρανικής Πολεμικής Αεροπορίας και μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη χώρα.
Η βάση περιλαμβάνει δύο μοίρες επιθετικών ελικοπτέρων.
Βάση 313
Η βάση 313 βρίσκεται στην καρδιά των βουνών Zagros στο δυτικό Ιράν. Είναι μια μυστική, στρατηγική βάση για drones της ιρανικής αεροπορίας και για συστήματα αναγνώρισης.
Στη βάση σταθμεύουν drones «Haider 2», «Kaman 22», «Kaman 12», «Ababil 5», «Muhajir 6», «Fitras» και «Karrar», εξοπλισμένα με διάφορα είδη πυρομαχικών, βόμβες, πυραύλους αναχαίτισης και πυραύλους αέρος-εδάφους.
Η βάση περιλαμβάνει τον πύραυλο «Haider 1» που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση απομακρυσμένων βομβαρδισμών, ο οποίος είναι ο πρώτος ιρανικός πύραυλος κρουζ που μπορεί να εκτοξευθεί από drone, με βεληνεκές έως 200 χιλιόμετρα και μέγιστη ταχύτητα 1.000 χιλιόμετρα την ώρα. Εκτοξεύεται από τα drones «Fitras» και «Kaman 22».
Πηγή: Al Jazeera Arabic / Φωτογραφίες αρχείου Reuters