Legion Pod για τα F-15C της USAF, λύση και για τα ελληνικά F-16; – ΒΙΝΤΕΟ – ΦΩΤΟ

 Ως γνωστόν, τα αμερικανικά μαχητικά σνόμπαραν για πολλές δεκαετίες τα συστήματα οπτικής αναγνώρισης εναέριων στόχων. Μετά από κάποια «πρώιμα» συστήματα που τοποθετήθηκαν στα 1ης γενιάς μαχητικά F-102, F-106 και F-102, οι ΗΠΑ δεν έδειξαν να ενδιαφέρονται για συστήματα τέτοιου είδους. Με την εξαίρεση των F-4B/F-4C (αλλά και μερικών F-4E, καθώς σε κάποια αεροσκάφη είχε τοποθετηθεί το TISEO) και των F-14, τα υπόλοιπα σύγχρονα μαχητικά των ΗΠΑ βασίζονταν στα ραντάρ τους σε ότι αφορά τον εντοπισμό εναέριων στόχων. Το ενσωματωμένο IRST επέστρεψε στα αμερικανικά μαχητικά μόνο με το F-35.

Ο λόγος ήταν κυρίως η τεχνολογική υπεροχή των δυτικών συστημάτων ραντάρ, και των ικανοτήτων ECCM που ενσωμάτωναν. Οι Σοβιετικοί (και αργότερα οι Ρώσοι) που πάρει μαθήματα από παλαιότερες συγκρούσεις φρόντισαν να ενσωματώσουν συστήματα IRST στα μαχητικά 3ης γενιάς MiG-29 και Su-27 έτσι ώστε να βρουν λύσεις στα ισχυρά ECM της Δύσης. Άλλωστε οι φήμες για την ανάπτυξη «αόρατων» δυτικών βομβαρδιστικών (F-117) δεν τους άφηναν και πολλές άλλες επιλογές. Αυτή πάντως η εξέλιξη μόνο χαμένους δεν έβγαλε τους Ρώσους, καθώς σήμερα έχουν συσσωρεύσει τεράστια εμπειρία στο θέμα.

Σημειώνουμε πως τα συστήματα IRST (Infra-red search and track) διαφέρουν από τα υπόλοιπα συστήματα σκόπευσης στο «Search». Το «Track» μπορεί να γίνει από πολλά ατρακτίδια σκόπευσης, αλλά η διαμόρφωση Search είναι αυτά που τα βελτιστοποιεί σε αγώνα αέρος-αέρος. Έτσι μπορούν να εκτελούν έρευνα αέρος-αέρος ανεξάρτητα ή ταυτόχρονα με τα ραντάρ αέρος-αέρος, να ανακαλύπτουν στόχους και να τους πλήττουν χωρίς οι τελευταίοι να έχουν κάποια ένδειξη προειδοποίησης στο RWR (αν δεν γίνει χρήση του ραντάρ). Φυσικά η λειτουργία αυτή είναι εξαιρετικά χρήσιμη και εναντίον αεροσκαφών 5ης γενιάς, που όντας αόρατα στα ραντάρ, παραμένουν ορατά στο ορατό και υπέρυθρο φάσμα.

Οι Ευρωπαίοι με την σειρά τους δεν έχασαν την ευκαιρία να τοποθετήσουν στα μαχητικά τους συστήματα IRST, κι έτσι τα Rafale, EF-2000 Typhoon αλλά και Gripen έχουν ενσωματωμένο σύστημα IRST. Το δε Rafale, με χρήση MICA IIR δύναται να πλήξει αντίπαλα αεροσκάφη πραγματικά χωρίς τα τελευταία να ξέρουν από «που τους ήρθε».

Για τις ΗΠΑ η ανάπτυξη μαχητικών 5ης γενιάς από τους γνωστούς «αντιπάλους» (J-20, Su-57) μάλλον τις βρήκε σχετικά απροετοίμαστες. Αν και το F-35 ενσωματώνει κορυφαίας τεχνολογίας σύστημα IRST, τα υπόλοιπα μαχητικά πρώτης γραμμής, F-16 και F-15 είναι εντελώς απροετοίμαστα για τις αερομαχίες του μέλλοντος.

Φυσικά ένα σχετικά «άγνωστο» σύστημα IRST έχει τοποθετηθεί εσωτερικά στα F-16 Block 60 που πουλήθηκαν στα ΗΑΕ, ενώ δεν αποκλείεται παρόμοιο σύστημα να προσφερθεί και στα Block 70 που προωθούνται τώρα στην Ινδία. Αλλά προσώρας ο στόλος των F-16/F-15 της USAF πρέπει να βασιστεί στα ραντάρ των αεροσκαφών.

Το 2017, η Boeing ανέθεσε στην Lockheed Martin να εξοπλίσει τα αμερικανικά μαχητικά F-15C με το σύστημα IRST Legion Pod έπειτα από την επικράτησή της στον αντίστοιχο διαγωνισμό. Η εταιρία θα παραδώσει τουλάχιστον 130 συστήματα στην Αμερικανική Αεροπορία, στα πλαίσια ενός ευρύτερου προγράμματος αναβάθμισης που έχει αναλάβει η Βoeing και αφορά τα F-15C (στα πλαίσια του οποίου αναβαθμίζεται και στο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου).
Το σύστημα περιλαμβάνει τον υπέρυθρο αισθητήρα IRST21 (που τοποθετείται στα F/A-18E/F του USN) και προηγμένες ικανότητες επεξεργασίας δεδομένων, που επιτρέπουν την ανίχνευση εναέριων ιχνών σε μεγάλη απόσταση σε περιβάλλοντα που δεν επιτρέπουν την χρήση του ραντάρ του μαχητικού.

Η Lockheed Martin θα παραδώσει το πρώτο Legion Pod το νέο έτος, ενώ ήδη έχει ολοκληρώσει περισσότερες από 25 πτητικές δοκιμές του συστήματος στα μαχητικά F-15C και F-16.

Σημειώνουμε πως την επιλογή της LM την έκανε η Boeing κι όχι η USAF, καθώς με αυτό τον τρόπο ήταν η προμήθεια ήταν ευκολότερα για την τελευταία (χρειαζόταν ένας διαγωνισμός λιγότερος). Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η Boeing ενώ έχει δικό της σύστημα IRST, αλλά επέλεξε για την USAF το σύστημα του μεγάλου αντιπάλου -και άσπονδου εχθρού- Lockheed Martin.

H εξωτερική τοποθέτηση συστήματος IRST παρουσιάζει αρκετά μειονεκτήματα σε σχέση με την εσωτερική, καθώς «απασχολεί» ένας εξωτερικό πυλώνα (στο F-16 απασχολεί τον πυλώνα που συνήθως μεταφέρονται τα συστήματα σκόπευσης, SNIPER, LANTIRN κοκ, αλλά στο F-15 τον κεντρικό κοιλιακό πυλώνα). Έτσι υπάρχει αεροδυναμική επιβάρυνση, αλλά και αύξηση του RCS του αεροσκάφους.

Από την άλλη πλευρά το ατρακτίδιο προσφέρει επιχειρησιακή ευελιξία, καθώς τα ατρακτίδια μπορούν να μεταφέρονται από αεροσκάφος σε άλλο αεροσκάφος, και βλάβη του ενός δεν αχρηστεύει το άλλο. Επίσης μέσω ζεύξης Link16 το ένα αεροσκάφος μπορεί να μεταφέρει την εικόνα και τους εντοπισμούς του Legion Pod σε άλλα αεροσκάφη (F-16, AEW, σκάφη επιφανείας).