Αναλυτικά αναφέραται ο Καντας στις επαφές του με τον Θωμά Λιακουνάκο, ο οποίος με ανακοίνωσή του έχει αντικρούσει τους ισχυρισμούς του.
Διαβάστε τι κατέθεσε ο Κάντας
Θέλω να αναφέρω ότι στην πρώτη μας συνάντηση με τον κ. Λιακουνάκο, το Δεκέμβριο του 2001, όταν μου είπε να μη φέρω αντιρρήσεις στο πρόγραμμα του LEOPARD 2, μου είχε προτείνει να συνεργαστούμε όπως και παλαιότερα με καταθέσεις στον τραπεζικό μου λογαριασμό.
Εγώ του είπα ότι δεν θέλω γιατί είχε δημιουργηθεί κάποιος θόρυβος δημοσιογραφικός για το όνομά του σε κάποια εξοπλιστικά προγράμματα. Μου είπε να μη φοβάμαι γιατί όλα γίνονται μέσω off shore εταιρειών που είχε ιδρύσει ένα δικηγορικό γραφείο στο Μονακό και υπάρχει μυστικότητα κα διασφάλιση. Παρόλα αυτά εγώ αρνήθηκα και έτσι μου έφερε τα χρήματα στην τσάντα που έχω προαναφέρει.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αν ο Ευσταθίου για λογαριασμό της STN ATLAS έδωσε τόσα χρήματα, ο Ματαντός και οι υπάλληλοί του δεν θεωρείτε ότι πρέπει να έχουν δώσει πολύ περισσότερα τόσο στις επιτροπές όσο και στην ιεραρχία συμπεριλαμβανομένου εσάς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τον Ματαντό δεν τον γνώρισα, δεν τον συνάντησα ποτέ ούτε τον ίδιο, ούτε κάποιον εκπρόσωπό του. Άλλωστε δεν πληρώνουν όλοι όλους ανεξαιρέτως αλλά πληρώνουν όσους γνωρίζουν ή μπορούν να έρθουν σε επαφή μαζί τους. Δεν μπορώ να γνωρίζω και δεν μπορώ να αποκλείσω αν ο Ευσταθίου έκανε διανομή μίζας σε συνεννόηση με τον Ματαντό και μετά από κατανομή ρόλων. Εύλογο όμως είναι ο Ματαντός που είχε το σύνολο του προγράμματος να μοίρασε πολύ περισσότερα λεφτά από τον Ευσταθίου που είχε ένα μέρος του προγράμματος. Ο Ματαντός εκπροσωπούσε εταιρείες που για πάρα πολλά χρόνια προμήθευαν το ναυτικό και υποθέτω ότι θα είχε πρόσβαση στις επιτροπές του ναυτικού.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Βλέποντας όλες τις επιτροπές αξιολόγησης, διαπραγμάτευσης, κατάρτισης σχεδίων συμβάσεων, παρατηρούμε ότι οι συμμετέχοντες σε αυτές είναι ως επί το πλείστον τα ίδια πρόσωπα. Τι έχετε να πείτε γι’ αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρόκειται ουσιαστικά για μια μεγαλύτερη επιτροπή, την οποία είχε συστήσει ο κ. Σμπώκος και ήταν αυτός που είχε διορίσει τα μέλη της. Η μείζων αυτή επιτροπή αποτελείται από επιμέρους υποεπιτροπές στις οποίες συμμετέχουν τα ίδια πρόσωπα με τη λογική ότι εφόσον αυτά έχουν γνώση όλων των οικονομικών και άλλων δεδομένων και στοιχείων του προγράμματος, θα μπορούν να συμμετάσχουν στην κατάρτιση του σχεδίου σύμβασης έχοντας υπόψη τους όλα τα δεδομένα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να μας πείτε τη γνώση σας για τον τρόπο με τον οποίο τα αντισταθμιστικά ωφελήματα χρησιμοποιούνταν ως μέσο για την διακίνηση παράνομης περιουσίας; Ξέρετε να μας αναφέρετε κάτι για τις ελληνικές επιχειρήσεις που ανέλαβαν ΑΩ στην περίπτωση των υποβρυχίων, όπως τα ίδια τα ΕΝΑΕ, ο Γερμανός, η ΕΜΕΚ ΑΤΕ, η ΠΥΡΚΑΛ, η ΜΕΤΚΑ η MOTOMARINE S.A, η ELFON ΕΠΕ, η SIEMENS ΕΛΛΑΣ, η NAVIKON ELECRONIKS, η SONAK κλπ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν γνωρίζω καμία διαδικασία σχετικά με το πώς τα προγράμματα ΑΩ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις παράνομες πληρωμές. Υποθέτω ότι ένας τέτοιος τρόπος θα μπορούσε να είναι η συμφωνία μεταξύ κατασκευαστή και υποκατασκευαστή περί υπερκοστολόγησης κάποιου προγράμματος ΑΩ ώστε να διανεμηθεί το υπερβάλλον. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τον προσδιορισμό της ονομαστικής αξίας και του πιστωτικού συντελεστή που συμφωνείται κατά τη διαπραγμάτευση μεταξύ της αρμόδιας επιτροπής και της υπόχρεης κατασκευάστριας εταιρείας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Δεν θεωρείτε πιθανό, όλοι αυτοί οι μεσάζοντες να προσπαθήσουν να επηρεάσουν μέλη του ανώτατου ναυτικού συμβουλίου καθώς και το ΣΑΜ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Μπορεί να προσπάθησαν αλλά δεν μπορώ να ξέρω αν το πέτυχαν ή όχι.
Θέλω να συμπληρώσω ότι είναι ενδεικτικό της διακομματικής διαπλοκής το γεγονός ότι κατά την προμήθεια των αεροπλάνων στην Επιτροπή Άμυνας της Βουλής όπου ήμουν παρών, ο Μητσοτάκης επιχειρηματολογούσε με πολύ λεπτομερή στοιχεία υπέρ της προμήθειας των F-16, ενώ ο Έβερτ υπέρ των F-15. Αυτό με εξέπληξε διότι και οι δύο ήταν στο ίδιο κόμμα. Μάλιστα, όταν επελέγησαν τα F-16, στους διαδρόμους του ΥΕΘΑ κυκλοφορούσε με μια δόση χιούμορ η φράση ότι ο Μητσοτάκης κέρδισε τον υπουργό γιατί ο Τσοχατζόπουλος ήταν μαζί με τον Έβερτ υπέρ της προμήθειας των F-15, τα οποία εκπροσωπούσε ο κ. Λιακουνάκος. Αυτό αναφέρεται για να καταδειχθεί το σύνθετο, το πολύπλοκο και το διακομματικό παιχνίδι στο ζήτημα των εξοπλιστικών προγραμμάτων αφού ηγετικά στελέχη του ιδίου κόμματος πρότειναν διαφορετικά προϊόντα και αντιδικούσαν μεταξύ τους συμμαχώντας με στελέχη από άλλα κόμματα.
Κλείνοντας την απολογία μου θέλω να πω ότι αποδέχομαι την ευθύνη των πράξεών μου και έχω μετανιώσει ειλικρινά. Ακόμα δηλώνω κατηγορηματικά ότι δεν έχω άλλα χρήματα και λογαριασμούς μου στο εξωτερικό πέραν εκείνων που έχω δηλώσει στην απολογία μου. Έχω αναφέρει όλους τους λογαριασμούς μου τόσο σε αυτούς που ήταν γνωστοί στη Δικαιοσύνη όσο και σε αυτούς που ήταν άγνωστοι. Τα χρήματα αυτά επιστρέφω όλα στο Ελληνικό Δημόσιο. Προσπάθησα όσο μπορούσα να βοηθήσω την έρευνά σας και την αποκάλυψη προέλευσης των χρημάτων. Δηλώνω ότι θα σας προσκομίσω όλους τους αριθμούς των λογαριασμών μου που έχω στο εξωτερικό, θα συναινέσω στο άνοιγμά τους, θα υπογράψω οποιοδήποτε έγγραφο απαιτείται και μου ζητήσετε για να διευκολύνω το ταχύτερο άνοιγμα αυτών και ο ίδιος δεσμεύομαι να σας προσκομίσω τα παραστατικά και την κίνηση των λογαριασμών εφόσον μπορέσω να αντιμετωπίσω το κόστος. Με τη χορήγηση των πληροφοριών από τους τραπεζικούς λογαριασμούς επιφυλάσσομαι να επανέλθω με νέες λεπτομέρειες. Τόσο η επιστροφή των χρημάτων όσο και η συμβολή μου στην αποκάλυψη της αλήθειας αποτέλεσε για μένα μια ψυχική ανακούφιση. Θα είμαι στη διάθεση των δικαστικών αρχών οποτεδήποτε και για οποιοδήποτε εξοπλιστικό πρόγραμμα μου ζητηθεί η συμβολή μου στην προσωπικό μου λογαριασμό που άνοιξα σήμερα στη EUROBANK στην Αθήνα, λόγω του ότι ο κ. Σπύρος Μεταξάς αρνείται να εμβάσει, παρά τις συνεχείς τηλεφωνικές κλήσεις που έκανα στο γραφείο του σήμερα, το υπόλοιπο των προαναφερομένων λογαριασμών του trust απευθείας στο λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου, τον οποίο του υπέδειξα με την από 18.12.2013 σχετική εντολή μου, την οποία επίσης έχω υποβάλει.
Στο σημείο αυτό διακόπτεται η απολογία του κατηγορουμένου για τη Δευτέρα 23.12.2013 και ώρα 10.00 π.μ.
Συντάχθηκε, αναγνώσθηκε και υπογράφεται
Υποθέσεις Mirage και Λιακουνάκος
Σήμερα θα αναφερθώ σε εξοπλιστικά προγράμματα προμήθειας MIRAGE 2000-5 είχα λάβει προμήθεια 800.000 ευρώ από τον Παύλο Νικολαΐδη σε τρεις ή τέσσερις δόσεις. Ο κύριος Νικολαΐδης συνόδευε έναν Έλληνα με καταγωγή από τη Ρόδο, το όνομα του οποίου δεν θυμάμαι, ο οποίος συνόδευε υψηλόβαθμα στελέχη της DASSAULT. Ο εκ Ρόδου κύριος μου είχε πει ότι ήταν συμφοιτητής και πολύ γνωστός του τότε Πρωθυπουργού της Γαλλίας Λυονέλ Ζοσπέν και ο οποίος είχε βοηθήσει στην αποδέσμευση αγοράς από την Ελλάδα ων πυραύλων SCALP. Απ’ ότι είχα ακούσει εκπρόσωπος της DASSAULT στην Ελλάδα ήταν ο κύριος Χούμπαυλης, τον οποίο δεν γνώριζα ούτε είχα δει κατ’ όψη. Ο κύριος Π. Νικολαΐδης δεν μου είπε ποιος ακριβώς του είχε δώσει τα χρήματα που μου παρέδωσε, αλλά υποθέτω ότι ήταν ο ως άνω εκ Ρόδου κύριος με τον οποίο είχε στενή σχέση. Τα χρήματα αυτά μου παραδόθηκαν τμηματικά από τον άνω Νικολαΐδη κατά το χρονικό διάστημα 2001-2004 περίπου. Η πρώτη δόση (περίπου 250.000 ευρώ) μου παραδόθηκε στο γραφείο μου στη ΓΔΕ και οι λοιπές δόσεις στο ιδιωτικό μου γραφείο στην οδό Βουκουρεστίου. Τα χρήματα αυτά μου τα έδωσαν για τα MIRAGE χωρίς να έχω οποιαδήποτε συνεννόηση μαζί τους για το ακριβές ποσό της προμήθειας παρά μόνο την υπόσχεση ενός σημαντικού δώρου, επειδή εκείνη την περίοδο εκπροσωπούσα το Γενικό Διευθυντή και υπέγραψα τη σύμβαση των MIRAGE και εξ αυτού του λόγου μπορούσα να καθυστερήσω την υπογραφή της σύμβασης, η οποία τελικά έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 2000. Ο Νικολαΐδης φαινόταν πολύ στενός συνεργάτης του ως άνω εκ Ρόδου κυρίου. Και οι δύο με πίεζαν να τελειώσει πολύ γρήγορα η σύμβαση, βιαζόταν πάρα πολύ να τελείωσε το θέμα των MIRAGE ο υπουργός. Για να τελειώσει γρήγορα, παρόλο που είχε τότε τοποθετηθεί Γενικός Διευθυντής ο Κολίρης μου είπαν να το υπογράψω εγώ και όχι ο Κολίρης για να τελειώσει γρήγορα. Αν δεν υπήρχε η συγκατάθεση του υπουργού να υπογράψω εγώ, θα αργούσε πολύ η σύμβαση.
Το επόμενο πρόγραμμα για το οποίο έλαβα προμήθεια σε μετρητά ήταν τα EXOCET του πολεμικού ναυτικού, που είναι πύραυλοι επιφανείας – επιφανείας σε πυραυλακάτους. Το πρόγραμμα αυτό ήταν με εισήγηση του ναυτικού, αποφασίστηκε το 2000 και δεν μπορώ να θυμηθώ το κόστος. Εκείνη την περίοδο αναπληρούσα το Γενικό Διευθυντή και με επισκέφθηκε στο γραφείο μου ο κύριος Κομνόπουλος, ο οποίος ήταν μέτοχος της εταιρείας KESTREL η οποία εκπροσωπούσε την κατασκευάστρια εταιρεία EXOCET. Εκεί στο γραφείο μου όπου με επισκέφθηκε δεν προλάβαμε να συζητήσουμε γιατί έπαθε μία κρίση και αφού του έδωσαν ένα χάπι και συνήλθε, του είπα να φύγει. Με ξαναεπισκέφθηκε και μου είπε ότι αν προχωρήσει και υπογραφεί η σύμβαση θα φανεί γενναιόδωρος χωρίς όμως να μου πει τα χρήματα που θα μου έδινε. Ανταγωνίστρια του EXOCET ήταν η σουηδική SAAB. Παρότι το σουηδικό διαφαίνονταν καλύτερο σε επιδόσεις, το ναυτικό ήθελε το EXOCET, δεδομένου ότι το σουηδικό ήταν ακόμη σε φάση ανάπτυξης και δοκιμών και παραδοσιακά το ναυτικό χρησιμοποιούσε EXOCET. Από το πρόγραμμα αυτό οι Κομνόπουλος μου έδωσε τμηματικά, αν θυμάμαι καλά, περίπου 400.000 ευρώ το χρονικό διάστημα από 2001 έως 2004. Η πρώτη καταβολή ήταν 120.000 ευρώ και οι επόμενες καταβολές ήταν μέχρι το έτος 2004. Τα υπόλοιπα χρήματα μου τα έδωσε στην περιοχή του Παπάγου κοντά στην Αγία Σκέπη. Τα χρήματα αυτά έλαβα προκειμένου να υπογράψω άμεσα και γρήγορα τη σύμβαση ως Γενικός Διευθυντής.
Το επόμενο πρόγραμμα ήταν το πρόγραμμα των αρμάτων LEOPARD 2, το οποίο προμηθευτήκαμε από τη γερμανική KRAUUSMAFFEI WEGMANN (KMW). Η σύμβαση υπογράφτηκε όταν είχα φύγει εγώ επί υπουργίας Γιάννου Παπαντωνίου από την Σπυρίδωνα Τραυλό. Εκπρόσωπος της κατασκευάστριας εταιρείας στην Ελλάδα ήταν ο κύριος Θωμάς Λιακουνάκος. Ο Θωμάς Λιακουνάκος ήταν εκπρόσωπος της άνω γερμανικής εταιρείας και ο ίδιος είναι ιδιοκτήτης της εταιρείας AXON. Έχει μεσολαβήσει για πολλά εξοπλιστικά προγράμματα και έχει εκπροσωπήσει πολλές εξοπλιστικές εταιρείες. Τον κύριο Λιακουνάκο τον είχα γνωρίσει από το 1988 όπως και τον κύριο Αποστόλου, το συνεργάτη του. Από τον κύριο Λιακουνάκο είχα δεχθεί εκείνη την περίοδο κάποια χρήματα αλλά δεν θυμάμαι πόσα ακριβώς. Δεν θυμάμαι αν ήταν μετρητά ή καταθέσεις σε τραπεζικό λογαριασμό μου, πιθανόν στη UBS Ζυρίχης (πρώην SWISS BANK CORPORATION). Όταν τοποθετήθηκα στη ΓΔΕ στην αρχή δεν είχα καμία συνάντηση με τον κύριο Λιακουνάκο παρά δύο – τρεις φορές το 1997 με τον κύριο Αποστόλου. Δεν ήθελα να συναντιέμαι με τον κύριο Λιακουνάκο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί δεν θέλατε να συναντιέστε με τον κύριο Λιακουνάκο αφού τον γνωρίζατε και είχατε παλαιότερα λάβει χρήματα από αυτόν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το 1997 είχα πληροφορηθεί από τον συνεργάτη μου, τον κύριο Αποστόλου, ότι τα προγράμματα που αυτοί εκπροσωπούσαν, θα προτιμούνταν και θα προωθούνταν και θα επιλέγονταν οπωσδήποτε γιατί αυτό το είχε συμφωνήσει ο ίδιος ο Λιακουνάκος με τον κύριο Σμπώκο και τον κύριο Τσοχατζόπουλο. Οι πρώτες συζητήσεις μεταξύ Λιακουνάκου – Σμπώκου – Τσοχατζόπουλου είχαν γίνει στο πολιτικό γραφείο του Τσοχατζόπουλου. Ακόμα μου είχε πει και για τα επίπεδα ιεραρχίας, πώς και ποιος θα ελάμβανε χρήματα. Συγκεκριμένα μου είχε πει ότι στα μεγάλα προγράμματα τα χρήματα στον Τσοχατζόπουλο θα τα έδιναν οι κατασκευάστριες εταιρείες τις οποίες εκπροσωπούσε ο Λιακουνάκος, χωρίς να μου πει μέσω ποιου θα γινόταν αυτό. Τα χρήματα στον Σμπώκο θα τα έδινε ο κύριος Λιακουνάκος και σε χαμηλότερο επίπεδο (από τον κύριο Σμπώκο και κάτω) θα τα έδινε ο κύριος Αποστόλου. Γι’ αυτό λοιπόν εγώ απέφευγα να συναντώ τον Λιακουνάκο. Στη συνέχεια προσπάθησε πολύ στα επόμενα χρόνια ο κύριος Λιακουνάκος να με συναντήσει στέλνοντας τον κύριο Αποστόλου και τον κύριο Αρκουμανέα ο οποίος ήταν διευθυντής της εταιρείας SONAK, συμφερόντων Λιακουνάκου. Όταν στο υπουργείο ανέλαβε ο κύριος Παπαντωνίου στον οποίο είχα ετοιμάσει να υποβάλω την παραίτησή μου, το Νοέμβριο του 2001, εκείνος δεν ήθελε να φύγω και δεν την έκανε δεκτή. Του είπα ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να ενημερώσω αυτόν και τον κύριο Τραυλό για την πορεία των εξοπλιστικών προγραμμάτων, αυτών που ήταν προς υλοποίηση και αυτών που βρίσκονταν σε διαδικασία λήψης αποφάσεων. Του συμπλήρωσα επειδή υπήρχε τότε σε εξέλιξη ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα, αυτό των LEOPARD 2, και του είπα ότι αυτό το πρόγραμμα κόστιζε ο στρατός και δεν μπορούμε να τους το αρνηθούμε. Συγκεκριμένα μου είπε: «Πήραμε για το ναυτικό και την αεροπορία, δεν μπορούμε να μην πάρουμε και για το στρατό». Του απάντησα ότι η επιχειρησιακή τους ωφέλεια είναι δυσανάλογη με το κόστος και η προμήθειά τους δεν είναι αναγκαία. Έκτοτε δεν με ξαναφώναξε, ούτε για ενημέρωση, παρά το ότι τον ήξερα πάρα πολύ καλά από παλιά και στην αρχή δεν ήθελε να φύγω. Η αίσθησή μου ήταν ότι ήθελε το πρόγραμμα των LEOPARD 2. Στη συνέχεια ο κύριος Λιακουνάκος ίσως να πληροφορήθηκε ότι δεν ήμουν υποστηρικτής των αρμάτων και τηλεφωνικά επέμενε να με συναντήσει, ίσως και γιατί είχε αλλάξει το καθεστώς υπουργών. Έτσι περί το Δεκέμβριο του 2001 τον δέχθηκα στο γραφείο μου. Εκείνος μου υπενθύμισε για τις πολύ φιλικές σχέσεις που είχαμε στο παρελθόν και μου μίλησε ακόμη και για τα οικογενειακά του προβλήματα. Ήξερα ότι ενδιαφέρεται για τα LEOPARD αλλά δεν μου ανέφερε τίποτα. Μετά από λίγες μέρες, το Δεκέμβριο του 2001, ξαναζήτησε και ήρθε στο γραφείο μου. Ήταν αργά το απόγευμα και μου είπε στο επίπεδό μου να μην φέρω κανένα πρόβλημα στη διαδικασία προμήθειας των LEOPARD 2. Μαζί του κρατούσε και ένα sac de voyage το οποίο φεύγοντας το άφησε στον καναπέ του γραφείου μου. Μόλις το αντιλήφθηκα βγήκα από το γραφείο στην πόρτα και του είπα: «ξέχασες την τσάντα». Εκείνος γύρισε και μου είπε: «είναι για σένα, δεν την έχω ξεχάσει». Μόλις έφυγε, άνοιξα την τσάντα και διαπίστωσα ότι εντός υπήρχαν 600.000 ευρώ. Εγώ πράγματι έπαψα να φέρνω αντιρρήσεις για την προμήθεια αυτή και δεν ξαναμίλησα γι’ αυτό το θέμα ούτε στον υπουργό, ούτε στο γενικό διευθυντή.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αν εσείς, πήρατε 600.000 ευρώ για να μην ξανασχοληθείτε και φέρνετε αντιρρήσεις για το θέμα αυτό, τι κατά την άποψή σας πρέπει να έχουν λάβει όσοι εισηγήθηκαν και ενέκριναν το πρόγραμμα αυτό πάνω από εσάς, (Τραυλός – Παπαντωνίου) ή και κάτω από εσάς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όταν δόθηκαν 600.000 ευρώ σε εμένα, οποίος έφυγα πριν την υπογραφή και υλοποίηση της σύμβασης, με βάση τον κοινό νου θεωρώ απίθανο να μην πήραν παράνομες προμήθειες οι από πάνω μου που αναφέρατε και θεωρώ βέβαιο ότι αυτά τα ποσά θα ήταν πολύ μεγαλύτερα από τα δικά μου. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται με βάση την κοινή λογική χωρίς να μπορώ να κατονομάσω και να φέρω αποδείξεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Για τον Τσοχατζόπουλο όμως και το Σμπώκο, πριν μας είπατε ότι πέραν της κοινής λογικής σας, σας είχε μιλήσει και ο κύριος Αποστόλου για τις παράνομες αμοιβές του
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ναι έτσι είναι, ο Αποστόλου μου είπε όλα όσα έχω καταθέσει παραπάνω.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ο Αποστόλου σας είπε για τα ποσοστά προμήθεια στους ανωτέρω σε όσα προγράμματα ο Λιακουνάκος εκπροσωπούσε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν μου έδωσε τέτοιες λεπτομέρειες και ούτε ποτέ μου ανέφερε συγκεκριμένο ποσό. Υποθέτω ότι ο Αποστόλου μου ανοίχθηκε για να μη φοβάμαι και να γνωρίζω ότι όλα είναι κανονισμένα σε επίπεδο ανώτερο από το δικό μου.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Όταν λέτε σε ανώτερο επίπεδο από το δικό σας, συμπεριλαμβάνετε τους υφυπουργούς ή και τους συμμετέχοντες στο ΚΥΣΕΑ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Εννοώ τον Γενικό Διευθυντή και τον Υπουργό γιατί ο Υφυπουργός δεν έχει αρμοδιότητα στα εξοπλιστικά και το ΚΥΣΕΑ λαμβάνει πολιτικές αποφάσεις.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Θέλω να σας εξηγήσω που τοποθετήσατε όλα αυτά τα μετρητά χρήματα, συνολικά 1.800.000 ευρώ, που λάβατε από τα τρία προγράμματα που προαναφέρατε.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα χρήματα αυτά τα έβαζα σταδιακά σε θυρίδα στην Ελλάδα, στην ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ και στη CITΙ BANK και στη συνέχεια τα έστελνα τμηματικά στους λογαριασμούς στο εξωτερικό μέσω των διαχειριστών μου στο εξωτερικό. Οι διαχειριστές ήταν ο Λυγινός και ο OSWALD στη DRESDNER BANK Γενεύης, οι οποίοι έβγαλαν και τα περισσότερα χρήματα από τα μετρητά αυτά, αλλά και άλλοι όπως κάποιος MILER στη UBS, SMASTRIXT, αν θυμάμαι καλά το όνομά του στην τράπεζα UBS και αυτός. Ένα μεγάλο ποσό, που δεν μπορώ να προσδιορίσω, το έβγαλα σταδιακά και εγώ ο ίδιος.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς έβγαζαν έξω τα χρήματα αυτά οι διαχειριστές;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τις περισσότερες φορές τα έβγαζαν με τσάντες οι ίδιοι και τα κατέθεταν στους λογαριασμούς μου. Αποδείξεις άλλοτε μου έδιναν, άλλοτε όχι, αλλά αφού διαπίστωνα την πρώτη φορά ότι κατατίθετο το ποσό που τους έδινα, μετά υπήρχε εμπιστοσύνη.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να μας πείτε πώς είχατε αποταμιεύσει δύο εκατομμύρια ευρώ, στην προ του 1997 περίοδο όπως μας έχετε καταθέσει παραπάνω;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι η αξία σήμερα των χρημάτων που εκείνη την περίοδο ήταν δολάρια, ίσως και γερμανικά μάρκα. Τα χρήματα αυτά τα είχα αποκτήσει πριν συνταξιοδοτηθώ το έτος 1990 αλλά και μετά. Πριν συνταξιοδοτηθεώ, υπηρετούσα στο γραφείο αντισταθμιστικών ωφελημάτων του ΥΕΘΑ. Το έτος 1989 επί κυβέρνησης Ζολώτα το ΓΕΣ επείγετο να υπογράψει σύμβαση για την αναβάθμιση των αρμάτων Μ48, αμερικανικής προέλευσης με γερμανική τεχνολογία. Για την αναβάθμιση ενδιαφερόταν ο Ευσταθίου για λογαριασμό της STN ATLAS την οποία και τότε εκπροσωπούσε. Για να ενεργήσω γρήγορα και χωρίς αντιρρήσεις και να ετοιμάσω γρήγορα το σχέδιο των αντισταθμιστικών ωφελημάτων, ο Ευσταθίου μου είχε δώσει τότε το ποσό του 1.000.000 ευρώ με σημερινή ισοτιμία. Το άλλο εκατομμύριο προέρχεται από διάφορα άλλα ποσά που ήταν είτε από προγράμματα του κυρίου Λιακουνάκου από το 1988 και μετά, προγράμματα τα οποί δεν θυμάμαι ακριβώς ποια ήταν, είτε από άλλα προγράμματα άλλων εκπροσώπων. Δεν θυμάμαι πόσα ακριβώς που είχαν δώσει οι Λιακουνάκος –Αποστόλου και πόσοι άλλοι μεσολαβητές γιατί έχουν περάσει πάνω από εικοσιπέντε χρόνια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Και πάλι όμως από το συνολικό ποσό των 15.000.000 δολαρίων, υπολείπεται το σημαντικό ποσό των 5.000.000 δολαρίων ΗΠΑ. Τι λέτε γι’ αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αυτό δεν είναι ακριβές γιατί το συνολικό ποσό σήμερα μετατρεπόμενο σε δολάρια, όπως προκύπτει από την κατάθεσή μου ανέρχεται περίπου 13.000.000 δολάρια και τα υπόλοιπα 2.000.000 δολάρια είναι η απόδοση της επένδυσης στην δεκαπενταετία που πέρασε. Επιπλέον, οι προμήθειες που έχω αναφέρει για να εξοπλιστικά είναι κατ’ εκτίμηση και όταν ανοιχθούν οι λογαριασμοί τα ποσά θα προσδιοριστούν με ακρίβεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Υπολογίζετε όμως την ισοτιμία στην τρέχουσα 1ευρώ/1,3 δολάρια, ενώ εκείνη την περίοδο το δολάριο είχε ίση ή μεγαλύτερη αξία από το ευρώ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:Το δολάριο ήταν για ελάχιστο χρονικό διάστημα ακριβότερο από το ευρώ. Από το 1999 άρχισε η πτώση του. Εξάλλου εγώ έκανα αγοραπωλησίες νομισμάτων και συνήθως κέρδιζα. Επίσης επένδυα σε ομόλογα, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια που πολλές φορές είχαν μεγάλες αποδόσεις στις αναδυόμενες οικονομίες. Σημειωτέον ότι από το κεφάλαιο αυτό έχω δαπανήσει ελάχιστα ποσά, τη δε τελευταία πενταετία έχει μείνει ανέγγιχτο.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκτός από αυτά τα 15.100.000 δολάρια, τι άλλα κεφάλαια έχετε στο εξωτερικό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχω ένα ασφαλιστικό πρόγραμμα στην Ελβετία 350.000 ευρώ και επιφυλάσσομαι να τα επιστρέψω και αυτά στο Ελληνικό Δημόσιο. Την τράπεζα, το πρόγραμμα και την ασφάλεια δεν τα θυμάμαι τώρα αλλά θα σας προσκομίσω στοιχεία. Επίσης διατηρώ από το 1991 ένα λογαριασμό στη CITIBANK Νέας Υόρκης. Στο λογαριασμό αυτό υπάρχει το ποσό των 160.000 ευρώ, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με εξοπλιστικά προγράμματα, αλλά προέρχεται από τις νόμιμες εμπορικές μου συναλλαγές ως αντιπροσώπου της εταιρείας AUDIOVOX στην Ελλάδα. Το ποσό αυτό το είχα προγενέστερα, από τη δεκαετία του 80, στην τράπεζα VIRGINA BANK και κάποια στιγμή το δάνεισα στον Ιωάννη Παπαδόπουλο, κατασκευαστή κατοικιών στην Ουάσιγκτον. Για το εν λόγω δάνειο έλαβα υποθήκη από τον ως άνω οφειλέτη μου και όταν το 1991 εκείνος μου το επέστρεψε, τα κατέθεσα με επιταγές στον ως άνω λογαριασμό μου στη CITIBANK. Μάλιστα η εν λόγω υποθήκη κατασχέθηκε πρόσφατα από τον Ανακριτή κ. Γεωργουλέα καθώς βρέθηκε σε έρευνα στο σπίτι μου. Το εισόδημά μου από τον λογαριασμό στο εξωτερικό είτε στο όνομά μου, είτε ως δικαιούχος σε λογαριασμό τρίτου, φυσικού ή νομικού προσώπου.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τα οπλικά συστήματα της ATLAS για τα υποβρύχια, κόστισαν πολύ περισσότερο από 100.000.000 ευρώ στα οποία αντιστοιχεί το 0,5% που λέτε ότι λάβατε και επιπλέον υπήρχε και σύμβαση αντισταθμιστικού ωφελήματος μεταξύ κατασκευάστριας ATLAS και INTRACOM περίπου 7.000.000 ευρώ. Επιπλέον οι πληρωμές διήρκησαν και μετά το 2005, έως το 2012. Τι λέτε γι΄ αυτό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Εγώ είπα κατά προσέγγιση ότι έχω λάβει το ποσό των 500 – 600.000 ευρώ. Αν είναι παραπάνω, θα προκύψει από την ανάλυση των λογαριασμών που πρόκειται να ανοίξουν.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εσείς για τη συμφωνία των παράνομων προμηθειών, για όλα τα ανωτέρω προγράμματα, ήρθατε σε επαφή με στελέχη των αλλοδαπών προμηθευτριών εταιρειών και με ποιους; Σας ανέφεραν ποτέ τα ενδιάμεσα πρόσωπα που σας έκαναν τις καταβολές, ποια σελέχη των προμηθευτριών εταιρειών γνώριζαν για αυτές τις παράνομες πληρωμές και τις ενέκριναν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ουδέποτε συζήτησα τέτοια πράγματα με κάποιο στέλεχος των προμηθευτριών εταιρειών και δεν γνωρίζω ποια σελέχη των εταιρειών αυτών γνώριζαν και ενέκριναν τις παράνομες αυτές πληρωμές.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Εκτός από αυτά που σας είπε ο Αποστόλου, γνωρίζετε κάτι για παράνομες πληρωμές στην περίπτωση των υποβρυχίων προς προϊσταμένους σας, κατηγορούμενους ήδη ή μη, Σμπώκου, Τσοχατζόπουλου, Τραυλού, Κολίρη, Παπαντωνίου, στην προμήθεια των υποβρυχίων;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν γνωρίζω καθόλου για συγκεκριμένες παράνομες πληρωμές των προσώπων αυτών σταν προγράμματα των υποβρυχίων 209 και 214.
Όπως όμως έχω ήδη προαναφέρει μπορώ να εξάγω όσα συμπεράσματα μπορεί να εξάγει ο κοινός νους. Και αυτά τα συμπεράσματα ενισχύονται και από την προσωπική μου εμπειρία. Αφού δόθηκαν χρήματα σε εμένα θεωρώ απίθανο να μη δόθηκαν και στους από πάνω και στους από κάτω από εμένα, δηλαδή και στους εισηγηθέντες και στους εγκρίνοντες.
Άλλωστε όλα όσα ακούγονταν για τους προαναφερόμενους υπουργούς και γενικούς διευθυντές, δηλαδή ότι ελάμβαναν και αυτοί παράνομες πληρωμές, τα έχω ακούσει και εγώ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γνωρίζετε προσωπικά κάποιον από τους Αλέξανδρο Αβατάγγελο, Ιωάννη Μπέλτσιο, Μιχαήλ Φιλιππίδη, Αγκό Ντερμιτζιάν και Πίκλερ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα πρόσωπα αυτά δεν τα γνωρίζω, τα έχω ακούσει όλα από τα μεσα μαζικής ενημέρωσης. Τους δύο τελευταίους μάλιστα τους άκουσα για πρώτη φορά εδώ.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γνωρίζετε ή έχετε συναντήσει ποτέ τα στελέχη της κοινοπραξίας HDW/Ferrostaal Χάουν και Μίλενμπεκ ή άλλα στελέχη;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ‘Εχω απαντήσει ότι ποτέ δεν έχω έρθει σε επαφή με τα στελέχη της γερμανικής κοινοπραξίας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γνωρίζετε το Μιχαήλ Ματαντό, τους υπαλλήλους αυτού Αντώνιο Χάγια, Αλέξανδρο Παπαντωνίου, την εταιρεία του ΜΙΕ, τους υπαλλήλους του Μιχαήλ Νομικό, Εμμανουήλ Σαρτζετάκη, Γεώργιο Χατζηγιαννίδη, Δημήτριο Λαδόπουλο, Γέωργιο Χαιρέκακο, Παναγιώτη Στάμο; Είχατε ποτέ για οποιοδήποτε λόγο συναντηθεί με αυτούς για το θέμα της προμήθειας των υπ[οβρυχίων; Ξέρετε αν δια των ανωτέρω προσώπων δόθηκαν παράνομες αμοιβές σε οποιονδήποτε σχετικά με τα υποβρύχια;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με κανέναν από όσους προαναφέρατε δεν συναντήθηκα κατά τη διάρκεια του προγράμματος των υποβρυχίων. Γνωρίζω όμως κάποιους από αυτούς οι οποίοι ήταν πρώην αξιωματικοί όπως τον Λαδόπουλο, Χατζηγιαννίδη με τους οποίους είχαμε συνυπηρετήσει στη ΓΔΕ και τον Σαρτζετάκη. Τους άλλους δεν τους έχω δει ούτε κατ΄ όψη και δεν γνωρίζω αν μέσω αυτών δόθηκαν παράνομες αμοιβές και για ποιο λόγο. Όμως για το Ματαντό και τους υπαλλήλους του θα αναφερθώ εκτενέστερα στη συνέχεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι συγκατηγορούμενοί σας είναι και στελέχη – συνδικαλιστές που εκείνη την περίοδο υπηρετούσαν στα ναυπηγεία όπως Σωτήριος Εμμανουήλ, Ιωάννη Μανωλέμης, Ιωάννης Μίχας, Γεώργιος Κοντάκης, Σταύρος Μαρκάτος, Γεώργιος Πατεράκης. Γνωρίζετε κάποιον από αυτούς; Γνωρίζετε αν αυτοί με οποιοδήποτε τρόπο έλαβαν παράνομες αμοιβές σχετικά με τα υποβρύχια;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τον Εμμανουήλ τον είδα για πρώτη φορά στην υπογραφή της σύμβασης των υποβρυχίων. Ο Πατεράκης εκείνη την περίοδο που υπηρετούσα εγώ δεν ήταν στα ναυπηγεία, ήταν στην εταιρεία EADS που προωθούσε τα EUROFIGHTER.
EΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να μας αναφέρετε τα στοιχεία όλων των λογαριασμών από τους οποίους διήλθε η παράνομη περιουσία έως την κατάληξή της στην JULIUS BAER;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τις τράπεζες στις οποίες έχω ανοίξει λογαριασμούς, μπορώ να τις κατονομάσω. Τους αριθμούς των λογαριασμών, ιδιαίτερα όλων αυτών που έχουν κλείσει, ούτε τους θυμάμαι και στην παρούσα φάση δεν μπορώ να σας τους καταθέσω. Επιφυλάσσομαι όμως με τους δικηγόρους μου να ζητήσω όλους τους λογαριασμούς, την κίνησή τους και τα αντίστοιχα παραστατικά. Θα ήθελα επίσης να προσθέσω ότι οι μόνοι ανοιχτοί λογαριασμοί μου σήμερα είναι αυτοί οι οποίοι σας έχω αναφέρει και έχω δώσει εντολή να εμβαστούν τα συνολικά ποσά τους στο Ελληνικό Δημόσιο. Όλοι οι άλλοι λογαριασμοί των άλλων τραπεζών έχουν κλείσει και τα ποσά τους είχαν μεταφερθεί στους λογαριασμούς που τηρούνται στην JULIUS BAER.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να μας πείτε πώς δημιουργήσατε το TRUST OLAV ENGINEERING και πώς γνωρίσατε τον trustee Σπύρο Μεταξά; Γνώριζε ο ίδιος την παράνομη προέλευση των χρημάτων που διαχειριζόταν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τον Μεταξά τον είχα ακούσει ήδη εδώ και δέκα χρόνια ότι ασχολείτο με θέματα σύστασης off shore εταιρειών και διαχείρισης περιουσιών. Τα στοιχεία του μου τα έδωσε ο Λυγινός. Περί το 2004 επικοινώνησα μαζί του τηλεφωνικώς, και τον επισκέφθηκα στο γραφείο του στη Γενεύη. Μου πρότεινε τη σύσταση off shore εταιρειών για καλύτερη εμπιστευτικότητα. Του είχα δώσει ένα βιογραφικό με όλα τα επαγγελματικά μου στοιχεία πλην της ιδιότητάς μου ως Αναπληρωτή Διευθυντή στη ΓΔΕ. Ήξερε περίπου το ύψος του χαρτοφυλακίου που είχα και στη συνέχεια αποφάσισα να συνεργαστώ μαζί του για τη σύσταση πληθώρας υπεράκτιων εταιρειών που διασφάλιζαν την ανωνυμία σε ενδεχόμενο έλεγχο αφού δεν φαίνεται το όνομά μου σε οποιοδήποτε τραπεζικό λογαριασμό. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγω τον κίνδυνο εντοπισμού των χρημάτων μου σε περίπτωση δικαστικού ελέγχου. Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο της SIEMENS στην Ελλάδα, ο Μεταξάς μου σύστησε και δικηγόρο, και συγκεκριμένα τον Φιντέλ Ζουά, γιατί ήξερε πολύ καλά το θέμα αφού είχε και άλλους πελάτες χρηματιστές εμπλεκόμενους στο εν λόγω σκάνδαλο. Χρειαζόμουν δικηγόρο στην Ελβετία για να ασκήσω αγωγή σε βάρος της DRESDNER BANK για την αναίτια εμπλοκή μου στο σκάνδαλο SIEMENS. Το ίδρυμα με την επωνυμία GREEN 4 CAST FOUNDATION και έδρα τον Παναμά και η υπεράκτια εταιρεία με την επωνυμία GULDENBERG INTERNATIONAL S.A. με έδρα την Κόστα Ρίκα συστήθηκαν από το Μεταξά στη Γενεύη με πρόθεση να μεταφερθούν τα λεφτά στη Σιγκαπούρη δεδομένου ότι, όπως μου είπε, μετά το σκάνδαλο της SIEMENS ψάχνονται όλοι οι εμπλεκόμενοι από τις ελληνικές και τις ελβετικές αρχές. Δεν γνωρίζω, ούτε έχω παραστατικά για τις υπεράκτιες εταιρείες που συνέστησε, ούτε έχω στην κατοχή μου παραστατικά για την ίδρυση του ως άνω trust. Δικαιούχος του εν λόγω trust είναι ο ως άνω Μεταξάς. Το trust αυτό το οποίο συνέστησε ο Μεταξάς είναι κατά τα λεγόμενα του ίδιου μη ανακλητό και τελεί υπό τη διακριτική του ευχέρεια διαχείρισης. Δικαιούχοι μετά θάνατον φαίνονται η σύζυγός μου και ο γιος μου, χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν και να έχουν υπογράψει οποιοδήποτε έγγραφο. Επίσης, θέλω να προσθέσω ότι ακόμα και σήμερα αρνείται να αποστείλει τα χρήματα είτε σε λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος είτε σε δικό μου λογαριασμό στην EUROBANK που του υπέδειξα ενώ παράλληλα κρύβεται και αρνείται να απαντήσει στα τηλέφωνά μου και τις εκκλήσεις μου να εκτελέσει την επιθυμία μου προκειμένου να επιστραφούν τα χρήματα στο Ελληνικό Δημόσιο.
Στο σημείο αυτό αποχώρησε ο συνήγορος υπεράσπισης κ. Ιωάννης Μαντζουράνης για προσωπικούς λόγους.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορείτε να μας μιλήσετε για τους άλλους διαχειριστές των χρημάτων σας, το Φάνη Λυγινό και τον OSWALD; Γνώριζαν και αυτοί την παράνομη προέλευση των χρημάτων που τους εμπιστευθήκατε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τον Λυγινό μου τον γνώρισε ο Ευσταθίου. Τον OSWALD μου τον γνώρισε ο Λυγινός. Ο Λυγινός γνώριζε τη δουλειά που έκανε ο Ευσταθίου και το μοίρασμα των χρημάτων που έκανε για δωροδοκίες για λογαριασμό της εταιρείας STN ATLAS που εκπροσωπούσε. Η εκτίμησή μου είναι ότι ο Λυγινός μέσω της DRESDNER BANK Γενεύης ήξερε τους αποδέκτες των πληρωμών του Ευσταθίου αφού αυτός έστελνε τα σχετικά εμβάσματα. Ο Λυγινός ήξερε ότι τα χρήματα που μου είχε στείλει ο Ευσταθίου αφορούσαν την παράνομη πληρωμή μου από την STN ATLAS. Εκτιμώ ότι και ο Oswald ως προϊστάμενος του Λυγινού, γνώρισε όσα γνώριζε και ο τελευταίος.
Στο σημείο αυτό επανήλθε και ο συνήγορος υπεράσπισης Ιωάννης Μαντζουράνης.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στη διαδικασία επιλογής και υλοποίησης ενός εξοπλιστικού προγράμματος μπορείτε να μας πείτε ποιοι είχαν τον βαρύνοντα ρόλο και άρα συγκέντρωναν τις περισσότερες πιθανότητες να δεχθούν προτάσεις δωροδοκίας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Για προτάσεις δωροδοκίας δεν μπορώ να πω, όμως μπορώ να επισημάνω τα κρίσιμα στάδια της διαδικασίας επιλογής και υλοποίησης ενός εξοπλιστικού προγράμματος καθώς και ποιοι ουσιαστικά αποφάσισαν. Το πρώτο κρίσιμο στάδιο ήταν μέσα στο κάθε Γενικό Επιτελείο το οποίο είτε εισηγούνταν προμήθεια ενός συγκεκριμένου οπλικού συστήματος ή αν ήταν για διαγωνισμό για περισσότερα συστήματα το κρίσιμο σημείο ήταν οι προδιαγραφές οι οποίες μπορούσαν να ευνοήσουν συγκεκριμένο οπλικό σύστημα. Το δεύτερο κρίσιμο στάδιο που παίζει πρωταρχικό ρόλο, όχι μόνο από τη νομική του άποψη αλλά και την ουσιαστική, είναι η συγκρότηση των επιτροπών αξιολόγησης των προσφορών, της διαπραγμάτευσης που γίνεται με την εταιρεία για την προσφορά της τόσο για την οικονομική όσο και για τα αντισταθμιστικά γιατί αυτοί οι δύο παράγοντες καθορίζουν την επωφελέστερη προσφορά και συνεπώς το μειοδότη. Εν συνεχεία κρίσιμη είναι η επιτροπή που διαπραγματεύεται τη σύμβαση. Επίσης η επιτροπή κατάρτισης του σχεδίου σύμβασης. Αυτές οι επιτροπές ορίζονται και ελέγχονται από τη Διεύθυνση Προγραμμάτων Εξοπλισμών και το Γενικό Διευθυντή της ΓΔΕ. Επομένως είναι κρίσιμα και τα πρόσωπα που απαρτίζουν τις επιτροπές αυτές. Οι επιτροπές συγκροτούνται από τη Διεύθυνση Προγραμμάτων Εξοπλισμών και τα Γενικά Επιτελεία που εγκρίνονται και ελέγχονται από το Γενικό Διευθυντή. Στην περίοδο του κυρίου Τσοχατζόπουλου το όλο σύστημα του ελέγχου των επιτροπών ήταν από τον υποδιευθυντή της Διεύθυνσης Προγραμμάτων Εξοπλισμών, τον κ. Λεονταρίτη, το Γενικό Διευθυντή κ. Σμπώκο τον οποίο διαδέχθηκε ο κ. Κολίρης. Ο Σμπώκος και ο Λεοναρίτης ήταν αυτοί που είχαν μεταξύ τους συνεχή και αδιάλειπτη συνεργασία, ακόμα και νυχτερινές ώρες. Δεν θυμάμαι ποτέ ο Σμπώκος να κάλεσε το Διευθυντή της Διεύθυνσης, τον κ. Ανδρουλάκη Ζαχαρία, για να συνεργαστούν για τα εξοπλιστικά προγράμματα παρά μόνο τον κ. Λεονταρίτη ο οποίος έδινε τις εντολές του Γενικού Διευθυντή στον Ανδρουλάκη ή στις επιτροπές. Ο Λεονταρίτης έμεινε όσο ήταν ο Τσοχατζόπουλος στο ΥΕΘΑ. Θέλω επίσης να προσθέσω ότι μόλις ήρθε ο Σμπώκος στο υπουργείο έκανε το Λεονταρίτη από προϊστάμενος γραφείου Υποδιευθυντή της Διεύθυνσης Προγραμμάτων Εξοπλισμών. Ο Λεονταρίτης παρέμεινε σε αυτή τη θέση καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του Τσοχατζόπουλου στο ΥΕΘΑ. Το 2002 με κοινή υπουργική απόφαση Τσοχατζόπουλου-Παπαντωνίου, ο Λεοπαρίτης αποσπάστηκε στο γραφείο του κ. Τσοχατζόπουλου ο οποίος είχε γίνει υπουργός Ανάπτυξης, και αργότερα έγινε Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Το επόμενο κρίσιμο στάδιο ήταν η εισήγηση της ΓΔΕ/Διεύθυνση Προγραμμάτων Εξοπλισμών σύμφωνα με τα πρακτικά και τις εισηγήσεις των επιτροπών προς το Γενικό Διευθυντή και τον Υπουργό, που περνούσε όμως πριν και από εμένα. Γι’ αυτό η Διεύθυνση Προγραμμάτων Εξοπλισμών ήταν ιδιαίτερα κρίσιμη για τους εξοπλισμούς. Για τους υπηρεσιακούς παράγοντες που είχαν κρίσιμο ρόλο στην προσπάθεια των υποβρυχίων, θα αναφερθώ εκτενέστερα στη συνέχεια”.