*Του Κώστα Σαρικά
«Προτεραιότητα είναι και ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών ή μέρους τους», τόνισε μεταξύ άλλων ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των βουλευτών που μετέχουν στην επιτροπή Εθνικής ‘Αμυνας και Εξωτερικών της Βουλής.
Μια ξεκάθαρη αναφορά στο πρόγραμμα των τεσσάρων MEKO, το οποίο βρίσκεται σε εκκρεμότητα εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία. Και παρά το γεγονός ότι τα τελευταία δύο χρόνια το συγκεκριμένο πρόγραμμα τοποθετείται στην κορυφή των εξοπλιστικών προτεραιοτήτων του Πολεμικού Ναυτικού, η τελική συμφωνία με την κοινοπραξία TKMS-Thales Netherlands εξελίσσεται σε μια δύσκολη «εξίσωση» με άγνωστο αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Onalert.gr, τα «αγκάθια» όχι απλά παραμένουν στις διαπραγματεύσεις, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη για τουλάχιστον δύο χρόνια, αλλά το τελευταίο διάστημα το ενδεχόμενο να ολοκληρωθεί άμεσα η συμφωνία φαίνεται να απομακρύνεται. Ήδη από τους τελευταίους μήνες του 2023 είχαν αποκαλυφθεί σημαντικά εμπόδια, τα οποία αφορούν τις υποχρεώσεις της κοινοπραξίας και κυρίως της γερμανικής TKMS για την αστική ευθύνη που θα έχουν έναντι του Πολεμικού Ναυτικού σε περίπτωση αστοχίας υλικών, αλλά και ζήτημα κόστους, έπειτα από το αίτημα να συμπεριληφθεί η τιμαριθμική αναπροσαρμογή των υλικών έως και την ολοκλήρωση του προγράμματος.
Και όλα δείχνουν ότι η αρχική εκτίμηση για συνολικό κόστος του προγράμματος στα 605 εκατομμύρια ευρώ αναπροσαρμόζεται προς τα πάνω σε σημαντικό ποσοστό. Έτσι, μόνο τυχαία δεν ήταν η δήλωση του Νίκου Δένδια, με την οποία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να εκσυγχρονιστούν δύο από τις τέσσερις φρεγάτες MEKO, ενώ υπάρχουν πλέον και απαισιόδοξες προβλέψεις που εκφράζουν φόβο ακόμα και για «ναυάγιο» της διαδικασίας-συμφωνίας με την Κοινοπραξία, είτε για συνέχιση και ολοκλήρωσή της με μία εκ των δύο εταιρειών με ότι αυτό συνεπάγεται και ανάληψης του υπόλοιπου έργου που αφορά τα μηχανολογικά από το ίδιο το Πολεμικό Ναυτικό.
Η προετοιμασία της «ΥΔΡΑ» έφερε στην επιφάνεια τα προβλήματα των φρεγατών
Οι σοβαρές ανάγκες εκσυγχρονισμού των τεσσάρων φρεγατών MEKO ήρθαν και πάλι στο προσκήνιο με τον πλέον εμφατικό τρόπο, έπειτα από την απόφαση της πολιτικής ηγεσίας για συμμετοχή πλοίου στην Επιχείρηση «ΑΣΠΙΔΕΣ» της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Η προετοιμασία της φρεγάτας «ΥΔΡΑ», η οποία ήδη έχει ολοκληρωθεί, με το πλοίο να βρίσκεται πλέον στο στάδιο της τελικής δοκιμής και ενώ ο απόπλους του είναι πλέον ζήτημα ημερών, κατέδειξε την παλαιότητα όλων των συστημάτων είτε μηχανολογικά, είτε ηλεκτρονικά αλλά και του οπλισμού του. Ειδικά η σύγκριση με τα υπόλοιπα πλοία, τα οποία συμμετέχουν στην υψηλών απαιτήσεων αποστολή καταδεικνύει την ανεπάρκεια των MEKO στο σύγχρονο περιβάλλον πολλαπλών απειλών. Καθώς οι τέσσερις ελληνικές φρεγάτες διαθέτουν τεχνολογία που παραπέμπει στη δεκαετία του ’80, την ώρα που έχει να αντιπαρατεθεί με οπλικά συστήματα τελευταίας γενιάς.
Χαρακτηριστικά είναι όσα ήδη παρατηρούνται στον πόλεμο της Ουκρανίας, με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πανίσχυρος υποτίθεται ρωσικός στόλος από μη επανδρωμένα drones.
Κάθε χρόνο εμφανίζονται και νέες απειλές, οι οποίες έρχονται να προστεθούν στα καταπονημένα σκαριά και στα ξεπερασμένα ηλεκτρονικά των MEKO, με τη φρεγάτα «ΥΔΡΑ» να έχει ήδη εισέλθει στην τέταρτη δεκαετία υπηρεσίας χωρίς να έχει προχωρήσει ο παραμικρός εκσυγχρονισμός σε αντίθεση μάλιστα με τις τουρκικές MEKO, οι οποίες έχουν αναβαθμιστεί. Έτσι, αν ακόμα και σήμερα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες διαπραγμάτευσης και «κλειδώσει» η συμφωνία, θεωρείται δεδομένο ότι ο εκσυγχρονισμός και των τεσσάρων φρεγατών δεν θα έχει ολοκληρωθεί νωρίτερα από το 2029. Όταν τα πλοία θα πλησιάζουν τα 40 χρόνια υπηρεσίας, έχοντας «γράψει» συνολικά πάνω από 2 εκατομμύρια μίλια σε πλόες υψηλών απαιτήσεων.