F-35 στον Καναδά; Σε αμφισβήτηση η προμήθεια τω stealth μαχητικών – «Εξετάζουμε εναλλακτικές»

Ο Καναδάς εξετάζει πλέον πιθανές εναλλακτικές λύσεις αντί των stealth μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων πέμπτης γενιάς τύπου F-35, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο νέος Υπουργός Άμυνας, Μπιλ Μπλερ, μετά τον διορισμό της νέας κυβέρνησης υπό τον Πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ.

Πρόκειται για μια εξέλιξη εν μέσω της σκληρής πολιτικής και διπλωματικής διαμάχης που έχει ξεσπάσει μετά τις απειλές του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ για εμπορικό πόλεμο και υψηλούς δασμούς όχι μόνο κατά του Καναδά αλλά και άλλων στρατηγικών εταίρων όπως το Μεξικό και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μάλιστα, τον τελευταίο καιρό έχουν αυξηθεί οι «φωνές» που υποστηρίζουν την ακύρωση της προμήθειας των F-35 και επιχειρηματολογούν υπέρ της αγοράς αεροσκαφών που θα εξυπηρετούν συνολικά τα καναδικά συμφέροντα και ειδικότερα την αμυντική βιομηχανία της χώρας, όπως στην περίπτωση των μαχητικών αεροσκαφών Gripen, για τα οποία η σουηδική κατασκευάστρια εταιρεία Saab είχε προτείνει συμπαραγωγή σε περίπτωση που η Οτάβα τα επέλεγε στον διαγωνισμό.

Σε αμφισβήτηση η συμφωνία

Υπενθυμίζεται ότι μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις και κάποιες «εντάσεις», ο Καναδάς επέλεξε να αγοράσει 88 stealth μαχητικά αεροσκάφη τύπου F-35 με συμφωνία συνολικής αξίας 19 δισεκατομμυρίων καναδικών δολαρίων.

Ο Καναδός Υπουργός Άμυνας μίλησε στο δίκτυο ενημέρωσης CBC λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αυτή την στιγμή εξετάζουμε τι είναι καλύτερο για τα εθνικά μας συμφέροντα και για την άμυνα της χώρας. Το F-35 ήταν το μαχητικό αεροσκάφος που αποφάσισε η Πολεμική μας Αεροπορία ότι καλύπτει τις ανάγκες μας, ωστόσο πλέον κοιτάμε κι άλλες λύσεις.

Ο Καναδάς έχει ήδη καταβάλει τις πληρωμές για τα πρώτα 16 μαχητικά αεροσκάφη τα οποία πρόκειται να παραλάβει στις αρχές του 2026. Ο Μπλερ πρότεινε ότι θα ήταν πιθανό να παραλάβουν την παρτίδα των F-35 για την οποία έχει γίνει η πληρωμή και μετά να προμηθευτούν άλλο τύπου μαχητικών αεροσκαφών.

Οι αντιδράσεις

Μετά τις δηλώσεις αυτές, η Ρεμπέκα Μίλλερ, επικεφαλής διεθνών σχέσεων της Lockheed Martin δήλωσε ότι η εταιρεία της «εκτιμάει την ισχυρή συνεργασία με τη βασιλική καναδική Πολεμική Αεροπορία και προσβλέπει στη συνέχιση αυτής της συνεργασίας στο μέλλον».

Η ίδια απέρριψε και χαρακτήρισε ως «fake news» τις αναφορές για την ύπαρξη ενός δήθεν «kill switch» που θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να απενεργοποιήσει τα F-35 εάν η αμερικανική κυβέρνηση δώσει την σχετική εντολή στην Lockheed Martin.

Σε περίπτωση όμως που ο Καναδάς όντως προχωρούσε ακύρωση της σύμβασης, αυτό θα είχε σημαντικό κόστος, το οποίο όμως παραμένει ακόμα αδιευκρίνιστο. Απόστρατος της βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας του Καναδά δήλωσε ότι οι απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για εμπορικό πόλεμο και για «51η Πολιτεία των ΗΠΑ» εις βάρος του Καναδά έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη της Οτάβα στην αμερικανική αμυντική βιομηχανία.

Ένας άλλος προβληματισμός σε οποιαδήποτε πιθανή πλήρη ή μερική απόσυρση από τη σύμβαση των F-35 είναι ότι οι καναδικές αεροδιαστημικές εταιρείες αποτελούν μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού των μαχητικών αεροσκαφών, κάτι που συνεισέφερε 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια στην οικονομία του Καναδά μεταξύ 1997 και 2021.

Με πληροφορίες από: CBC