*Του Κώστα Σαρικά
Την ώρα που στο προσκήνιο βρίσκεται το πρόγραμμα απόκτησης των Αμερικανικών ελικοπτέρων UH-60M Black Hawk, μια νέα «χαραμάδα ελπίδας» για την «ανάσταση» του στόλου των ελικοπτέρων NH-90 αφήνει η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ της Αεροπορίας Στρατού και της κατασκευάστριας εταιρείας, προκειμένου να διευθετηθούν και οι τελευταίες λεπτομέρειες και να προχωρήσει η σύμβαση υποστήριξης των πανίσχυρων μεν αλλά ελάχιστα αξιοποιημένων ιπτάμενων μέσων.
Πρόκειται για την περιβόητη Follow On Support συμφωνία με την NH Industries ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ, με χρονικό ορίζοντα πέντε χρόνια προκειμένου να αρχίσει η ροή ανταλλακτικών. Στόχος να πετάξουν επιτέλους τα καθηλωμένα ελικόπτερα και να δώσουν πολύτιμες «ανάσες», καλύπτοντας τις μεγάλες ανάγκες σε μια σειρά αποστολές των Ενόπλων Δυνάμεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Onalert.gr οι διαπραγματεύσεις κάθε άλλο παρά απλές ήταν με δεδομένο ότι τα ΝΗ-90 έχουν μείνει για τουλάχιστον δέκα χρόνια χωρίς υποστήριξη, ενώ εκατοντάδες ήταν οι όροι οι οποίοι συζητήθηκαν αναλυτικά μέχρι να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε μια αρχική συμφωνία. Όμως, ο δρόμος μέχρι να υπογραφεί η σχετική σύμβαση φαίνεται να είναι ακόμα μακρύς, καθώς οι όροι της πρέπει να περάσουν τόσο από το Ελεγκτικό Συνέδριο όσο και από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων του ΥΠΕΘΑ και να εγκριθούν από την πολιτική ηγεσία αλλά και από την αρμόδια επιτροπή του κοινοβουλίου πριν τις τελικές υπογραφές.
Έτσι, η Αεροπορία Στρατού θα αρχίσει να παραλαμβάνει σταδιακά τα πρώτα ανταλλακτικά προκειμένου να πιάσουν δουλειά οι τεχνικοί και να πετάξουν τα πρώτα ελικόπτερα. Θα ακολουθήσουν έλεγχοι, αξιολόγηση και πιστοποιήσεις, προκειμένου να αρχίσουν σταδιακά να αυξάνονται οι διαθεσιμότητες. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, πρόκειται για μια διαδικασία που θα πάρει χρόνο μέχρι να «ακουστεί σφυγμός» στη Βάση των NH-90 στο 2ο Τάγμα Αεροπορίας Στρατού στα Μέγαρα. Και αν εντός της πενταετίας δεν κινηθούν οι διαδικασίες ανανέωσης της FOS, σύντομα τα ελικόπτερα θα επανέλθουν στην προγενέστερη εξαιρετικά αρνητική κατάσταση ακινησίας.
Η «ανάσταση» των NH-90 μέσω της διαδικασίας FOS και της εξασφάλισης συνεχούς ροής ανταλλακτικών από την κατασκευάστρια εταιρεία φαίνεται ότι είναι μονόδρομος. Καθώς κάθε άλλη προσπάθεια του Στρατιωτικού Επιτελείου και της Αεροπορίας Στρατού έχει πέσει σε «κενό αέρος». Τα NH-90 της Αυστραλίας, τα οποία αποσύρονται, είναι διαφορετικής έκδοσης και μόνο μέσω της NH Industries, στην οποία και επιστρέφονται, μπορούν να προκύψουν ανταλλακτικά συμβατά με τα ελληνικά ελικόπτερα αλλά και σε κατάσταση που να μπορούν να γίνουν αποδεκτά από την Αεροπορία Στρατού.
20 χρόνια έπειτα από την υπογραφή της σύμβασης απόκτησης τους έχουν έως σήμερα καταγράψει ελάχιστες ώρες πτήσης και κατά συνέπεια προσφέρει ελάχιστα στις Ένοπλες Δυνάμεις. Η αρχική Σύμβαση προέβλεπε ότι και τα 20 ελικόπτερα ΝΗ-90 Τactical Transport Helicopter – 16 Μεταφορικά και 4 Ειδικών Επιχειρήσεων με επιπλέον τέσσερις υγειονομικές συλλογές μετατροπής ισάριθμων NH-90 σε Medevac για μεταφορά τραυματιών- θα είχαν παραδοθεί έως το 2009. Με συνολικό κόστος 657 εκατομμύρια δολάρια.
Και ενώ η Αεροπορία Στρατού περιμένει ακόμα να παραλάβει τα τέσσερα τελευταία, ώστε να φτάσει συνολικά τα είκοσι, όπως προβλέπει η συμφωνία. Με την έκτη τροποποίηση της αρχικής σύμβασης υποστήριξης να υπογράφεται το 2016 και ενώ ήδη σχεδόν όλα τα ελικόπτερα ήταν καθηλωμένα. Από την πρώτη ημέρα παραλαβής τους, ακόμα και από τις πρώτες δοκιμές προέκυψαν τεχνικά προβλήματα με αποτέλεσμα να προκαλέσει μεγάλες καθυστερήσεις. Στα τέλη του 2021, εγκρίθηκε και υπογράφηκε σύμβαση τεχνικής υποστήριξης, η οποία όμως αφορά περιορισμένη ροή ανταλλακτικών και όχι σε μεγάλα συστήματα του ελικοπτέρου με αποτέλεσμα οι διαθεσιμότητες να παραμένουν εξαιρετικά χαμηλές.
Σε κάθε πάντως περίπτωση αναμφίβολα πρόκειται για πανίσχυρα και ταχύτατα ελικόπτερα που μπορούν να ξεπεράσουν τους 160 κόμβους και να φτάσουν συντομότερα από κάθε άλλο ελικόπτερο μεταφέροντας κομάντος και στο τελευταίο ακριτικό νησί του Αρχιπελάγους. Ιδανικά για Ειδικές Επιχειρήσεις, διαθέτουν προηγμένο σύστημα αυτοπροστασίας, σύστημα προειδοποίησης λέιζερ, σύστημα εντοπισμού εκτόξευσης βλημάτων και σύστημα εκτόξευσης θερμοβολίδων (flares) και αερόφυλλων (chaffs). Πετούν με απόλυτη αξιοπιστία ημέρα και νύχτα ακόμα και κάτω από τις πλέον αντίξοες καιρικές συνθήκες.