*Του Κώστα Σαρικά
Επιχειρησιακός αντιαεροπορικός «θόλος» εντός του 2026, ο οποίος θα καλύπτει το σύνολο της επικράτειας, πόσο μάλλον το Αιγαίο, τα χερσαία σύνορα της χώρας και όλες τις κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές είναι ο στόχος της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Onalert.gr, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ενημερώθηκε αναλυτικά για το σημαντικότερο εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια και τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Δημήτριο Χούπη αμέσως μετά τη λήξη του υπουργικού συμβουλίου και έδωσε το «πράσινο φως» να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατό οι σχετικές διαδικασίες.
Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2025, το Στρατιωτικό Επιτελείο θα περάσει από τελικό έλεγχο και αξιολόγηση όλες τις προσφορές τις οποίες ήδη γνωρίζει, καθώς ουσιαστικά βρίσκεται σε εξέλιξη ένας άτυπος διαγωνισμός. Θα επιλεγεί το κατάλληλο οπλικό σύστημα με κύριο κριτήριο τις επιχειρησιακές του δυνατότητες, με βάση τις αποτρεπτικές ανάγκες, όπως έχουν τεθεί από το ΓΕΕΘΑ, ενώ θα συνεκτιμηθούν οικονομοτεχνικά κριτήρια αλλά και το γεωστρατηγικό «αποτύπωμα» της συμφωνίας.
Ταυτόχρονα αποφασίστηκε η ίδρυση Διακλαδικής Αντιαεροπορικής Διοίκησης, η οποία θα έχει την ευθύνη του αντιαεροπορικού «θόλου» και θα υπάγεται, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, απευθείας στο ΓΕΕΘΑ στα πρότυπα της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου. Ο διακλαδικός χαρακτήρας είναι απόλυτα επιβεβλημένος, καθώς στον «θόλο», εκτός από τα συστήματα τα οποία θα αποκτηθούν, θα συμπεριληφθούν και άλλα οπλικά συστήματα και των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Όπως ήδη έχει αναφέρει το Onalert.gr, πολύ ισχυρό προβάδισμα για τα συστήματα τα οποία θα αποκτηθούν προκειμένου πάνω τους να «χτιστεί» ο θόλος έχουν οι Ισραηλινοί. Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη σε πολύ προχωρημένο επίπεδο, καθώς το ισραηλινό σύστημα φαίνεται ότι καλύπτει απόλυτα τα κριτήρια που έχει θέσει η στρατιωτική ηγεσία. Ωστόσο, πριν ληφθεί η οριστική απόφαση θα εξεταστούν και άλλες προσφορές, όπως της κοινοπραξίας EUROSAM, αλλά και από εταιρείες που προέρχονται από τι Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Το γεγονός ότι το ισραηλινό σύστημα έχει δοκιμαστεί με απόλυτη επιτυχία στο πεδίο των επιχειρήσεων έναντι πολλαπλών απειλών, του δίνουν πολύ ισχυρό πλεονέκτημα έναντι του SAMP/T, όπως και η ιδιαίτερα δελεαστική προσφορά των κατασκευαστών του. Στην «εξίσωση» κόστος-δυνατότητες, ο ισραηλινός θόλος φαίνεται ότι υπερτερεί, με δεδομένο ότι θα υπάρχει και διευρυμένη συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Τρία ισραηλινής κατασκευής συστήματα θα αποτελέσουν τη «ραχοκοκαλιά» του «θόλου» αεράμυνας, με διαμόρφωση προσαρμοσμένη στις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων. Έμφαση δίνεται στην προστασία στόχων και περιοχών υψηλής αξίας, ενώ τα συστήματα θα διαθέτουν διαφορετική εμβέλεια και δυνατότητες με στόχο ο «θόλος» να καλύπτει συνολικά τον εναέριο χώρο έναντι κάθε απειλής.
Τα τρία ισραηλινά συστήματα στην «καρδιά» του «θόλου»
Το DAVID’S SLING θα βρίσκεται στην κορυφή της «πυραμίδας», καθώς καλύπτει αποστάσεις που αγγίζουν τα 300 χιλιόμετρα, ενώ για εγγύτερη προστασία φαίνεται ότι επιλέγονται το SPYDER «All in One», αλλά και το BARAK. Και τα τρία συστήματα έχουν δοκιμαστεί στην πράξη και καλύπτουν απόλυτα τα προαπαιτούμενα του ΓΕΕΘΑ, όπως έχουν αποφασιστεί σε συνεργασία και με τους τρεις Κλάδους.
- Το DAVID’S SLING αποτελεί το πιο σύγχρονο ισραηλινό σύστημα αεράμυνας με αντιβαλλιστικό χαρακτήρα, καθώς διαθέτει εμβέλεια έως και 300 χιλιόμετρα με ταχύτητα βλήματος που φτάνει τα 7.5 mach. Πρόκειται για οπλικό σύστημα το οποίο αποτελεί συμπαραγωγή της ισραηλινής RAFAEL με την αμερικανική RAYTHEON.
- Το BARAK MX της ΙΑΙ καλύπτει αποστάσεις από 35 έως και 150 χιλιόμετρα ανάλογα με τον πύραυλο, με ύψος αναχαίτισης που φτάνει έως και τα 30 χιλιόμετρα.
- Το SPYDER (Surface-to-air Python and Derby) είναι αυτοκινούμενο μικρής και μεσαίας εμβέλειας σύστημα, το οποίο κατασκευάζεται από την RAFAEL σε συνεργασία με τη ΙΑΙ. Με τους πυραύλους Python-5 και Derby έχει εμβέλεια 20 και 50 χιλιόμετρα αντίστοιχα, ανώτατο υψόμετρο τα 30.000 και 52.000 πόδια αντίστοιχα, ενώ η μέγιστη ταχύτητα των πυραύλων αγγίζει τα 4 Mach.
Η πρόταση «σφήνα» της Ευρώπης
Η πρόταση της EUROSAM αναφέρεται στο σύστημα αεράμυνας SAMP/T (Surface-to-Air Missile Platform/Terrain), το οποίο χρησιμοποιεί τους πυραύλους Aster έναντι κάθε απειλής από τον αέρα με προτεραιότητα σε μαχητικά αεροσκάφη, βαλλιστικούς πυραύλους και drones.
Με κόστος ανά συστοιχία περίπου στα 500 εκατομμύρια ευρώ, η κοινοπραξία EUROSAM στην οποία συμμετέχουν οι εταιρείες Thales και MBDA, προφέρει το SAMP/T για το οποίο ήδη έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και η Τουρκία. Το κόστος αυξάνεται για τη απόκτηση του αναβαθμισμένου SAMP/T New Generation. Συνολικά 17 συστήματα SAMP/T έχουν παραγγείλει έως τώρα η Γαλλία και η Ιταλία.
Το σύστημα μέσω των multi-function ραντάρ GF 300 και KGM HP μπορεί να εντοπίζει στόχους σε ακτίνα 350 χιλιομέτρων και να προχωρά στην αναχαίτιση τους από τα 150 χιλιόμετρα με τους πυραύλους ASTER, οι οποίοι αναπτύσσουν ταχύτητα έως και 4.5 mach.