*Του Κώστα Σαρικά
Η πρόθεση της Άγκυρας να προχωρήσει στην απόκτηση 40 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Eurofighter Typhoon, εξοπλισμένων με πυραύλους αέρος – αέρος τύπου Meteor αλλά και ένα πιθανό ενδεχόμενο επαναφοράς της Τουρκίας στο πρόγραμμα των stealth μαχητικών αεροσκαφών τύπου F-35 προκαλεί έντονο προβληματισμό στην Αθήνα, η οποία μελετά τις επόμενες κινήσεις της.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική πλευρά προχωρά να θέσει φραγμό στα σχέδια της Άγκυρας σε όλα τα επίπεδα με επιχειρήματα και στο ζήτημα των ευρωπαϊκών μαχητικών, όλα τα μηνύματα που λαμβάνει δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς η απόφαση που έχει ληφθεί σε ανώτατο επίπεδο είναι να εξαντληθούν όλα τα μέσα και να ασκηθεί πολύ έντονη πίεση σε όλους τους εμπλεκόμενους ώστε να μην προχωρήσει η συμφωνία απόκτησης από την Τουρκία του «πακέτου» Eurofighter και Meteor.
Οι κίνδυνοι μιας συμφωνίας με την Τουρκία
Πέρα από το γεγονός ότι η Τουρκία αποτελεί αποδεδειγμένα παράγοντα αποσταθεροποίησης στην ευρύτερη περιοχή, η Αθήνα υπενθυμίζει στους Ευρωπαίους συμμάχους την τακτική των γειτόνων να αντιγράφουν με τη μέθοδο του «reverse engineering» κάθε οπλικό σύστημα που πέφτει στα χέρια τους, πόσο μάλλον αυτά τα οποία διαθέτουν κορυφαία τεχνολογία όπως οι πύραυλοι αέρος – αέρος τύπου Meteor.
Ήδη, η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει καταφέρει να κατασκευάσει μια σειρά από βλήματα κάθε είδους τα οποία αποτελούν «copy» αντίστοιχων δυτικών και φυσικά δεν θα διστάσουν να κάνουν το ίδιο με τον τελευταίας τεχνολογίας Meteor.
Έτσι, όχι μόνο δεν θα έχουν ανάγκη πλέον το δυτικό οπλοστάσιο αλλά θα αποτελούν ανταγωνιστή των ευρωπαϊκών αμυντικών εταιρειών στην παγκόσμια αγορά, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η οποία αποτελεί αποδεδειγμένα αξιόπιστο εταίρο που έχει κρατήσει τα «στεγανά» σε όποιο οπλικό σύστημα έχει αποκτήσει από την Δύση.
Πιέσεις στους Ευρωπαίους
Η «αποστολή» να μπει φραγμός στα σχέδια της Άγκυρας χαρακτηρίζεται πάντως ως ιδιαίτερα «υψηλής δυσκολίας» με δεδομένο ότι αφορά μια συμφωνία η οποία εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 5 δισεκ. ευρώ και θα τονώσει το πρόγραμμα κατασκευής των μαχητικών Eurofighter Typhoon.
Οι προθέσεις των Βρετανών, που διαθέτουν άλλωστε και το μεγαλύτερο ποσοστό (της τάξης του 40%) στο πρόγραμμα των Meteor, αναμένεται να φανούν κατά τη συνάντηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια με τον Βρετανό ομόλογό του Τζον Χίλι με δεδομένο πάντως ότι οι επαφές μεταξύ Λονδίνου και Άγκυρας στο ζήτημα πώλησης του «πακέτου» Eurofighter και Meteor δείχνουν να βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
Hava Kuvvetleri Komutanı Hava Orgeneral Ziya Cemal Kadıoğlu ve beraberindeki heyet 18-20 Şubat 2025 tarihleri arasında Kraliyet Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Sir Richard Knighton’ın resmî davetine icabetle Birleşik Krallık’a gitti. Kraliyet Hava Kuvvetleri Karargâhı ile RAF… pic.twitter.com/Id0yvZvkjz
— T.C. Millî Savunma Bakanlığı (@tcsavunma) February 22, 2025
Η Αθήνα πάντως ποντάρει και στη νέα κυβέρνηση της Γερμανίας με τον διαφαινόμενο νέο Καγκελάριο Φρίντριχ Mερτς να νιώθει την «καυτή» ανάσα του ξενοφοβικού ακροδεξιού κόμματος, το οποίο θα αποτελεί ουσιαστικά την αντιπολίτευση. Έως τώρα, η Γερμανία δεν εμφανιζόταν ιδιαίτερα θετική στο ενδεχόμενο πώλησης προς την Τουρκία μαχητικών Eurofighter και πλέον μένει να φανεί πως θα κινηθεί η νέα κυβέρνηση.
Και στο βάθος…F-35
Την ίδια ώρα πάντως, όλα τα βλέμματα του πλανήτη στρέφονται στον «οδοστρωτήρα» Τραμπ με την Αθήνα προετοιμάζεται για την επόμενη μέρα στα ελληνοτουρκικά. Μια πρώτη γεύση από τις προθέσεις της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ, αναμένεται να λάβει η ελληνική πλευρά έπειτα από την αναμενόμενη συνάντηση του υπουργού εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάρκο Ρούμπιο, η οποία σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, έχει προγραμματιστεί για την προσεχή Παρασκευή (28.02.2025).
Αν και ακόμα ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει δείξει τις προθέσεις του απέναντι στην Τουρκία, ο απρόβλεπτος χαρακτήρας τους και ο τεχνοκρατικός – επιχειρηματικός τρόπος με το οποίο προσεγγίζει όλα τα ζητήματα προκαλούν ανησυχία.
Με δεδομένο ότι ήδη η Τουρκία έχει καταβάλει τουλάχιστον 1,5 δις δολάρια στο πρόγραμμα F-35 θεωρείται πιθανό ότι θα επανέλθει, όμως είναι βέβαιο ότι απέναντι θα βρει σίγουρα το Ισραήλ, το οποίο θα ασκήσει τεράστιες πιέσεις ώστε η Τουρκία να παραμείνει εκτός προγράμματος.