Οι θέσεις της Ένωσης Ελληνικών Εταιρειών Αεροδιαστημικής και Άμυνας (ΕΕΛΕΑΑ), όπως αυτές παρουσιάσθηκαν από το προεδρείο της Ένωσης, στη συνεδρίαση της Τετάρτης 11 Μαϊου 2011 της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων, με θέμα ημερήσιας διάταξης: Συνέχιση της επεξεργασίας και εξέτασης του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Υπηρεσιών και Προμηθειών στους τομείς της Άμυνας και Ασφάλειας – Εναρμόνιση με την Οδηγία 2009/81/ΕΚ – Ρύθμιση θεμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας”,έχουν ενδιαφέρον. Το ερώτημα είναι αν θα προκαλέσουν και το ενδιαφέρον της ηγεσίας του ΥΕΘΑ κι αν θα υιοθετηθούν κάποιες από τις προτάσεις που γίνονται.
Αναλυτικά οι θέσεις της Ε.ΕΛ.Ε.Α.Α
Παρά τις θετικές και ρεαλιστικές επισημάνσεις της αιτιολογικής έκθεσης, στο σχέδιο νόμου διαπιστώνεται μια σχολαστική μεταφορά των προβλέψεων της Οδηγίας στο εθνικό μας δίκαιο. Επιπλέον, με την εξαίρεση των φειδωλών αναφορών του άρθρου 3 (Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική), φαίνεται να είναι απούσα η Ελληνική αμυντική βιομηχανία και το πλέγμα εκείνων των προβλέψεων, που θα ήταν δυνατόν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητά της, επ ́ωφελεία της Εθνικής άμυνας καθώς και της βιομηχανικής, τεχνολογικής και αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας μας.
Τα βασικά σημεία βελτιωτικών θέσεων και προτάσεων της Ε.ΕΛ.Ε.Α.Α. επί του σχεδίου νόμου, τα οποία σε κάθε περίπτωση είναι εντός του πλαισίου της Οδηγίας 2009/81 ΕΚ και δεν έρχονται σε αντίθεση με αυτήν, έχουν ως ακολούθως:
Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική
Η εξειδίκευση της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής θα θωρακίσει την ασφάλεια εφοδιασμού και την ανάπτυξη της εγχώριας τεχνολογικής-βιομηχανικής βάσης σε συγκεκριμένους στρατηγικούς τομείς άμυνας και ασφάλειας.
Για τον ανωτέρω λόγο, προτείνεται η εξειδίκευση των κατευθύνσεων και αρχών της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής να πραγματοποιηθεί εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος τεσσάρων (4) μηνών από την έκδοση του νόμου.
Ασφάλεια εφοδιασμού – Ειδικές περιπτώσεις ασφάλειας εφοδιασμού
Προτείνεται, για όλες τις περιπτώσεις προμηθειών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του υπό συζήτηση σχεδίου νόμου, η θέσπιση των απαιτήσεων ασφάλειας εφοδιασμού, είτε ως προϋπόθεση συμμετοχής των υποψηφίων στη διαδικασία σύναψης της σύμβασης, είτε ως κριτηρίου ποιοτικής επιλογής του αναδόχου.
Επιπλέον, η ασφάλεια εφοδιασμού, είτε με τη μορφή ενιαίου κριτηρίου, είτε με τη μορφή ομάδας επιμέρους κριτηρίων, θα πρέπει να έχει σημαντική βαρύτητά στη διαδικασία αξιολόγησης για την επιλογή του αναδόχου.
Εφόσον δε κριθεί ότι, οι γενικές περί ασφάλειας εφοδιασμού προαναφερθείσες διατάξεις δεν διασφαλίζουν το απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας εφοδιασμού, η αναθέτουσα αρχή να δύναται να ορίζει στη ∆ιακήρυξη και στα λοιπά έγγραφα της σύμβασης ειδικές απαιτήσεις σχετικές με την ασφάλεια εφοδιασμού, χωρίς την επίκληση του Άρθρου 346 ΣΛΕΕ.
Θεωρείται, ότι λόγω της κρισιμότητας του συγκεκριμένου κριτηρίου για τα εθνικά συμφέροντα, η ασφάλεια εφοδιασμού πρέπει να αποτελεί αντικείμενο ειδικής μελέτης των Επιτελείων, ήδη από τα πρώτα στάδια διατύπωσης και τεκμηρίωσης της ανάγκης προμήθειας κάθε οπλικού συστήματος
Συμβάσεις Εν Συνεχεία Υποστήριξης (Follow On Support-FOS)
Προτείνεται στις προμήθειες κύριου στρατιωτικού εξοπλισμού να είναι υποχρεωτική η ταυτόχρονη σύναψη συμβάσεων προμηθείας και Εν Συνεχεία Υποστήριξης (Follow on Support-FOS) για λόγους ελαχιστοποίησης του κόστους κύκλου ζωής, εξασφάλισης της διαθεσιμότητας των οπλικών συστημάτων, καθώς και μεγιστοποίησης της εμπλοκής της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
∆ιακρατικές Συμβάσεις
∆εδομένου ότι σημαντικά αμυντικά προγράμματα υλοποιούνται με ∆ιακρατικές Συμβάσεις, προτείνεται να υπάρχει απαίτηση για βιομηχανική συνεργασία των αλλοδαπών προμηθευτών με τις εγχώριες βιομηχανίες στα πλαίσια της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής και της ασφάλειας εφοδιασμού. Αντίστοιχη πρόβλεψη προτείνεται για τις συμβάσεις που συνάπτονται μετά από επίκληση του άρθρου 346 της ΣΛΕΕ ή σύμφωνα με εξαιρέσεις του άρθρου 17 του σχεδίου νόμου.
Προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια, η ανταγωνιστικότητα και η ουσιαστική αναβάθμιση της εθνικής αμυντικής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης κατά την υλοποίηση των ανωτέρω συμβάσεων, προτείνεται η θέσπιση ειδικού πλαισίου ρύθμισης των βιομηχανικών συνεργασιών σύμφωνα και με τις κατευθυντήριες αρχές (Code of Conduct) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας-EDA.
Μητρώο Επιχειρήσεων
Σχετικά με το προτεινόμενο Ενιαίο Μητρώο Επιχειρήσεων Αμυντικού Τομέα, πρέπει να υπάρξει πλήρης και σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στις εγχώριες βιομηχανίες και τις εμπορικές επιχειρήσεις.
Ο διαχωρισμός αυτός είναι απαραίτητος για την υλοποίηση της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής.
Έρευνα και Ανάπτυξη
Σημαντική είναι η ύπαρξη εθνικής πολιτικής για την Έρευνα & Ανάπτυξη με στόχο την αναβάθμιση της εγχώριας βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης, την παροχή προηγμένων-εξειδικευμένων προϊόντων στις ελληνικές Ένοπλες ∆υνάμεις και κυρίως την αύξηση των εξαγωγών και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Προτείνεται η διάθεση ποσοστού τουλάχιστον 10% του ετήσιου προϋπολογισμού εξοπλιστικών προγραμμάτων της χώρας μας για προγράμματα Έρευνας και Ανάπτυξης. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας- EDA, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης τα κονδύλια για Έρευνα και Ανάπτυξη ανέρχονται τουλάχιστον στο 20% τους κόστους των Εξοπλιστικών Προγραμμάτων .