Άλλοι πανηγυρίζουν κι άλλοι δηλώνουν βαθειά προβληματισμένοι από την προμήθεια 400 αρμάτων μάχης Abrams M1A1 από τις ΗΠΑ. Και τα δύο “στρατόπεδα” έχουν πραγματικά ενδιαφέροντα επιχειρήματα. Το Onalert, απευθύνθηκε σε δύο εμπειρότατους αξιωματικούς των Τεθωρακισμένων οι οποίοι διατυπώνουν τις απόψεις τους για το θέμα. Διαβάστε και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.
ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΤΑ ABRAMS
Το πρώτο καίριο ερώτημα που προκύπτει είναι αν όντως χρειαζόμαστε αυτά τα άρματα. Δικαιολογείται η όχι η «σκοπιμότητα» απόκτησης και ακολουθηθήκαν οι θεσμικές διαδικασίες που προβλέπονται από τον Εθνικό Αμυντικό Σχεδιασμό; Ή όπως συνηθίζεται την τελευταία διετία είναι απλά ένα θέμα έμπνευσης του κ. Α/ΓΕΣ;
Για να αξιολογηθεί σωστά και όχι επιδερμικά η Αμερικανική πρόταση σε ότι αφορά στην πραγματική συνολική κοστολόγησή της θα πρέπει να συνυπολογισθεί το σημαντικό κόστος που αναπόφευκτα θα απαιτηθεί για την επιχειρησιακή αξιοποίηση – συντήρηση των αρμάτων (προμήθεια και δημιουργία αποθέματος ανταλλακτικών, ειδικών εργαλείων, εκπαίδευση προσωπικού, ανάπτυξη εργοστασιακής υποδομής σε προσωπικό – εγκαταστάσεις και μηχανήματα καθώς και μεταφορά και άδεια χρήσης της απαραίτητης τεχνογνωσίας), δεδομένου ότι τα Μ1Α1 είναι εξοπλισμένα με διαφορετικής φιλοσοφίας και τεχνολογίας κύρια συγκροτήματα και υποσυγκροτήματα.
Τα προαναφερθέντα άρματα διαθέτουν στροβιλοκινητήρες AVRO LYCOMING AGT-1500 δύναμης 1.500 ίππων. Οι κινητήρες αυτοί δίνουν μεν δυνατότητες υψηλής ταχύτητος (μέγιστη 72,5 χλμ ανά ώρα), αλλά έχουν υψηλότατη κατανάλωση καυσίμων. Πρέπει να επισημανθεί ότι το καύσιμο των εν λόγω κινητήρων είναι η κηροζίνη, που συνεπάγεται άλλες δεξαμενές, άλλα οχήματα μεταφοράς – ανεφοδιασμού καυσίμων από τα ήδη σε χρήση από τον ΕΣ κλπ. Άρα για τον καθορισμό του κόστους κύκλου ζωής πρέπει να υπολογίσουμε και αυτή την σημαντική παράμετρο. Οι παρούσες οικονομικές συνθήκες επιτρέπουν τέτοια πειράματα?
Η εισαγωγή ενός νέου για τον Ελληνικό Στρατό άρματος, νομοτελειακά θα επιφέρει κόστος το οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται στην Αμερικανική πρόταση και φυσικά για την υλοποίηση όλων των παραπάνω θα χρειασθούν χρήματα τα οποία τελικό αποδέκτη θα έχουν Αμερικανικές εταιρείες. Ας ελέγξουν οι υπεύθυνοι τα αρχεία στις αρμόδιες Δνσεις του ΓΕΣ και θα διαπιστώσουν πόσο μας έχουν κοστίσει στο παρελθόν κάτι παρόμοιες δωρεάν παραχωρήσεις!
Πιστεύουμε ότι θα έπρεπε η Υπηρεσία να συντάξει πλήρη και τεκμηριωμένη οικονομοτεχνική μελέτη η οποία θα αφορά όχι μόνο στο κόστος απόκτησης ενός μεταχειρισμένου υλικού εν προκειμένω του άρματος ABRAMS αλλά και τα κόστη συντήρησης και επισκευής προκειμένου αυτά να καταστούν επιχειρησιακά για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Χώρας αλλά ταυτόχρονα και το Κόστος Κύκλου Ζωής (Life Cycle Cost) για ένα βάθος 20ετίας ώστε έχοντας στην διάθεσή της τα πλήρη οικονομοτεχνικά στοιχεία της συγκεκριμένης προμήθειας τότε να αποφασισθεί ή όχι η προμήθειά τους.
Θίγουμε ξεχωριστά το θέμα της προμήθειας πυρομαχικών 120 χιλ, που απαιτούνται για τα 400 αυτά άρματα Μ1Α1 ABRAMS (διότι εκτιμούμε ότι θα αντικαταστήσουν ισάριθμα με πυροβόλο 105 χιλ) καθόσον αυτό λόγω του υψηλότατου κόστους προμηθείας αναιρεί παντελώς την ισχυριζόμενη από το ΓΕΣ «φθηνή προμήθεια». Πριν την αποστολή επισήμου ενδιαφέροντος από την ελληνική πλευρά έγινε κάποιος σοβαρός υπολογισμός του συνολικού κόστους των πυρομαχικών αυτών έτσι ώστε μαζί με τα προαναφερθέντα της προηγουμένης παραγράφου να υπάρχει σαφής εικόνα για την σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας; Εκτός εάν και αυτά τα άρματα παραμείνουν χωρίς πυρομαχικά όπως και τα LEO2A4-LEO2HEL. Το συνηθίζουμε στην Ελλάδα!
ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ
Θα επικεντρωθώ στην αδήριτη ανάγκη αντικατάστασης των αρμάτων Μ 48 Α5 MOLF. Το όριο ζωής των συγκεκριμένων αρμάτων λήγει το 2015. Το κόστος ανακατασκευής τους για την επέκταση του ορίου ζωής τους ανέρχεται στα 36.000.000 € (περίπου 90.000 € ανά άρμα). Το κόστος αυτό μπορεί να αυξηθεί κατά πολύ, λόγω της σημαντικής έλλειψης σε ανταλλακτικά [η εταιρία που κατασκεύασε το σύστημα ελέγχου πυρός MOLF (ATLAS ELEKTRONICS), έχει σταματήσει να λειτουργεί αλλά και η κατασκευάστρια εταιρία του αρχικού τύπου, λόγω παλαιότητας αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα στο να παρέχει ανταλλακτικά για τα υπόλοιπα συστήματα]
Η αντικατάσταση των Μ 48 Α5 μπορεί να γίνει με προμήθεια αντίστοιχου αριθμού καινούργιων ή μεταχειρισμένων αρμάτων 3ης γενιάς. Στο διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε στο Λιτόχωρο το 1998 για την επιλογή του νέου άρματος του Ελληνικού Στρατού, οι τύποι που ικανοποίησαν τις ανάγκες και τις τεχνικές προδιαγραφές που είχε ορίσει η υπηρεσία, ήταν το Leopard 2A6 και το Μ1 Α1, κυρίως όσον αφορά την ισχύ πυρός, τη θωράκιση και την ταχυκινησία τους.
Το κόστος προμήθειας 400 καινούργιων αρμάτων 3ης γενιάς (λαμβάνοντας ως τιμή βάσης το κόστος προμήθειας των Leopard 2 HEL) ανέρχεται στο ποσό των 3.600.000.000 € περίπου.
Το κόστος προμήθειας 400 μεταχειρισμένων αρμάτων 3ης γενιάς (λαμβάνοντας ως τιμή βάσης το κόστος προμήθειας των Leopard 2 Α4, με βάση την ενδιάμεση λύση) ανέρχεται στο ποσό των 190.000.000 € περίπου.
Το κόστος αποδοχής της δωρεάν παραχώρησης 400 μεταχειρισμένων αρμάτων 3ης γενιάς Μ1Α1 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο ποσό των 10.200.000 € περίπου και αφορά μόνο τα έξοδα μεταφοράς από τις ΗΠΑ και το κόστος εκπαίδευσης προσωπικού. Στο πλαίσιο δε της δωρεάν προμήθειας εκτός από τα άρματα, συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των άλλων και η προμήθεια αρμάτων περισυλλογής – γεφυροφόρων, συλλογών εργαλείων, βιβλιογραφίας, ανταλλακτικών και εξομοιωτών.
Εκτός από το κόστος όμως υπάρχει και μια σειρά άλλων λόγων που συνηγορούν θετικά στη αποδοχή της προσφοράς από τις ΗΠΑ.
Οι ανάγκες για εκπαίδευση προσωπικού τόσο σε επίπεδο χειριστή όσο και τεχνικού, είναι σχετικά μειωμένες, αφού υπάρχει ήδη τεχνογνωσία παλαιότερου μεν, αλλά κοινού σε κάποιο βαθμό αμερικάνικου υλικού. Πολλοί δε Αξιωματικοί και Υπαξιωματικοί του όπλου των τεθωρακισμένων, οι οποίοι παρακολούθησαν εκπαίδευση σε Σχολεία εφαρμογής των ΗΠΑ, έχουν χρησιμοποιήσει τον συγκεκριμένο τύπο άρματος
Υπάρχει άμεσα διαθέσιμη μεγάλη ποσότητα ανταλλακτικών, με τα οποία καλύπτονται οι ανάγκες συντήρησης των αρμάτων για τα επόμενα 15 χρόνια τουλάχιστον
Η δυνατότητα επιλογής από μια δεξαμενή 1.000 αρμάτων, εξασφαλίζει την καλύτερη δυνατή επιχειρησιακή κατάσταση των 400 που τελικά θα προμηθευτούμε.
Αποφεύγεται η εξάρτηση του Στρατού από μία μόνο πηγή αρματικού δυναμικού (Γερμανία)
Το κόστος καυσίμων θα είναι μειωμένο, αφού το συγκεκριμένο άρμα καταναλώνει ειδικό καύσιμο (κηροζίνη), του οποίου η προμήθεια μπορεί να γίνει μέσω της Πολεμικής Αεροπορίας με καταβολή μειωμένου ΦΠΑ.
Εκτός από την ανάγκη για αντικατάσταση των παλαιότερων αρμάτων, δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε και το επιχειρησιακό πλεονέκτημα που αποκτά η χώρα μας, με την αναβάθμιση του αρματικού δυναμικού της.
Κλείνοντας αυτό το άρθρο θέλω να τονίσω ότι με όσα αναφέρω παραπάνω δεν προσπαθώ να αγιοποιήσω την προμήθεια των αρμάτων, ούτε να εξυμνήσω την αμερικανική γαλαντομία. Προσπαθώ να εξαλείψω φανταστικούς παράγοντες που πιθανών να αποτελέσουν εμπόδιο, στην διαδικασία αξιολόγησης των πραγματικών πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων αυτής της προσφοράς.