Του Δημήτρη Καιρίδη
Την ώρα που το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδιδε μια ανακοίνωση με την οποία επιχειρούσε να ρίξει λάδι στη φωτιά της αναταραχής, που η επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών δημιουργεί στα Σκόπια και την Αθήνα, ο Αμερικάνος πρεσβευτής στην Ελλάδα «ενημέρωνε» ομάδα Ελλήνων δημοσιογράφων για τα καλά της Συμφωνίας και για το πως οι Ηνωμένες Πολιτείες αναμένουν και από τις επόμενες κυβερνήσεις να τη σεβαστούν. Κι όλα αυτά τέσσερις μόλις μέρες από την επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου, Άνγκελας Μέρκελ, στην Αθήνα. Οι παρεμβάσεις του ξένου παράγοντα, υπέρ και ενάντια της Συμφωνίας, είναι συνεχείς και όχι πάντα κομψές και διακριτικές.
Η Ρωσία θέλει να επισημαίνει τη σφοδρή λαϊκή αντίδραση που η Συμφωνία έχει συναντήσει και στις δυο πλευρές. Στην ΠΓΔΜ η λαϊκή υποστήριξη μετρήθηκε στο αποτυχημένο δημοψήφισμα και δεν έπεισε. Στην Ελλάδα τέτοια μέτρηση δεν πρόκειται να υπάρξει αφού οι «αμεσοδημοκράτες» του Σύριζα έχουν κάνει γαργάρα τα περί δημοψηφίσματος και οι άλλοτε «Μακεδονομάχοι» των ΑΝΕΛ έχουν μετατραπεί σε ευέλικτους Βαλκάνιους «γεφυροποιούς».
Φυσικά, η αντίδραση της Ρωσίας είναι υποκριτική και εκ του πονηρού. Ποσώς νοιάζεται για τη δημοκρατική λειτουργία στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ. Άλλωστε, είναι γνωστές και οι δικές της παρεμβάσεις με επιχειρηματίες, δημοσιογράφους, ιντερνετικά σάιτ και κεφάλαια, όπως γνωστή είναι η στήριξη που είχε προσφέρει η Μόσχα στον Νίκολα Γκρουέφσκι και το αποκρουστικό καθεστώς που είχε εγκαθιδρύσει στη γείτονα.
Επί της ουσίας, ουδείς ενδιαφέρεται για τη Συμφωνία. Άπαντες ενδιαφέρονται για την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη ρωσική επιρροή στα Βαλκάνια. Το παιχνίδι είναι γνωστό και παλιό και για τους υποψιασμένους διαρκεί 2,5, τουλάχιστον, αιώνες από την υπογραφή της περίφημης Συνθήκης του Κιουτσούκ-Καϊναρτζί, μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το 1774, με την οποία η Ρωσία απέκτησε πρόσβαση και ρόλο στα Βαλκάνια. Ταυτόχρονα, η δυτική στρατηγική έχει συνέχεια καθώς σειρά θα έχει η εξομάλυνση των σχέσεων Κοσόβου-Σερβίας και, αργότερα, η επίλυση του Βοσνιακού, με στόχο την ένταξη όλων των Δυτικών Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ και στη δυτική σφαίρα επιρροής.
Μέσα σε αυτό το μεγάλο παιχνίδι, η ΠΓΔΜ είναι ο αδύναμος κρίκος, η χώρα με τις λιγότερες δυνάμεις και τις μεγαλύτερες εσωτερικές αντιθέσεις. Πέρα από το τι πιστεύει κανείς για τη Συμφωνία, αυτή παράγει αποτελέσματα και οδεύει προς την επικύρωσή της και από την ελληνική πλευρά. Η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί τις όποιες δυνατότητες αυτή δίνει για να θωρακίσει τη θέση της. Ο ανταγωνισμός στα Βαλκάνια αναμένεται να ενταθεί, οι ανακατατάξεις, ακόμα και εδαφικές, δεν αποκλείονται (αντιθέτως συχνά διαφημίζονται), νέοι παίκτες, όπως ο αλβανικός παράγοντας, εμφανίζονται διεκδικητικοί και οι Ηνωμένες Πολιτείες, αντί για σταθερότητα, παράγουν αβεβαιότητα, τουλάχιστον σε επίπεδο Προέδρου. Οι βλέψεις της Ρωσίας και της Τουρκίας είναι γνωστές ενώ και η Κίνα δεν μένει αδιάφορη. Εν ολίγοις, το παιχνίδι στα βόρεια σύνορα μας δείχνει να χοντραίνει, την ώρα που η σοβαρότητα φαντάζει δυσεύρετη στην ελληνική πολιτική σκηνή.