Του Δημήτρη Καιρίδη
Το 2019 θα είναι εκλογική χρονιά για την Ευρώπη. Την αυλαία των αναμετρήσεων ανοίγει η Ισπανία, με τις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε για τις 28 Απριλίου, ανήμερα του Πάσχα των Ορθοδόξων.
Στις ισπανικές εκλογές θα επιβεβαιωθεί ο κατακερματισμός του ισπανικού πολιτικού συστήματος. Το παλιό δίπολο Λαϊκού Κόμματος-Σοσιαλιστών αντικαθίσταται από πέντε, πια, εθνικά κόμματα, δηλαδή εκτός των ανωτέρω: τους φιλελεύθερους Ciudadanos, τους νέο-αριστερούς Podemos και τους ακροδεξιούς του Vox.
Η άνοδος του Vox είναι αξιοσημείωτη σε μια χώρα στην οποία, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, στα μέσα της δεκαετίας του 1970, η ακροδεξιά δεν είχε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Και, βέβαια, επιπλέον των ανωτέρω κομμάτων, υπάρχουν τα τοπικά εθνικιστικά κόμματα, κυρίως, των Καταλανών και των Βάσκων αυτονομιστών.
Το άλλοτε σταθερό ισπανικό πολιτικό σύστημα έχει πολυ-διασπαστεί και ο πάλαι ποτέ κυβερνητικός μονο-κομματισμός έχει αντικατασταθεί από ασταθείς κυβερνήσεις συνεργασίας ή κυβερνήσεις μειοψηφίας. Τα προβλήματα της Ισπανίας αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης εξέλιξης πανευρωπαϊκά, με την αποδυνάμωση των παλαιών κομμάτων, την άνοδο νέων και, κυρίως, της ακροδεξιάς.
Το πιθανότερο αποτέλεσμα των εκλογών θα είναι η πρωτιά των Σοσιαλιστών με χαμηλά ποσοστά, κοντά στο 25%, και θα ακολουθήσουν από κοντά οι Λαϊκοί και οι Ciudadanos. Οι Podemos θα μείνουν αρκετά πίσω. O Πέντρο Σάντσεθ, ο αρχηγός των Σοσιαλιστών, θα καταφέρει να επικρατήσει στον προσωπικό αγώνα που δίνει εναντίον των Podemos για την κυριαρχία της ισπανικής αριστεράς. Τον αγώνα αυτόν θα τον μεταφέρει και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε βάρος κάθε νεο-αριστερής εκδοχής, όπως είναι ο ελληνικός Σύριζα.
Όμως, κυβερνητικά, το πιο πιθανό αποτέλεσμα των ισπανικών εκλογών είναι μια επανάληψη αυτού που συνέβη πρόσφατα στην Ανδαλουσία. Μια κεντροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ Λαϊκών και Ciudadanos, με την ανοχή των ακροδεξιών του Vox και τους Σοσιαλιστές στην αξιωματική αντιπολίτευση, που θα τους δώσει χρόνο να ανασυνταχθούν.
Οι ευρω-εκλογές ενδέχεται να προκαλέσουν ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία, της οποίας το πολιτικό σύστημα έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα όμως, ακόμη κι εκεί, έχει σημαντικά φθαρεί, υπέρ των Πρασίνων και της ακροδεξιάς «Εναλλακτικής για τη Γερμανία».
Ενδέχεται, λοιπόν, η Άγκελα Μέρκελ να οδηγηθεί σε παραίτηση, αν η ψήφος των Σοσιαλοδημοκρατών καταρρεύσει στο 15% ή ακόμα πιο κάτω στις προσεχείς ευρω-εκλογές. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι Σοσιαλοδημοκράτες θα αναγκαστούν να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση συνασπισμού και η Γερμανία είτε θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές, με άλλον Χριστιανοδημοκράτη υποψήφιο για την Καγκελαρία, είτε σε μια κυβέρνηση συνασπισμού με άλλη σύνθεση, με τη συμμετοχή των Χριστιανοδημοκρατών, των Φιλελεύθερων και των Πρασίνων, σε ένα «ουράνιο τόξο», με άλλον ίσως Καγκελάριο.
Εξελίξεις θα έχουμε και στην Ιταλία, όπου η Λέγκα πιστεύεται ότι θα πρωτεύσει στις ευρω-εκλογές και ίσως μπει στον πειρασμό να αποχωρήσει από τον συνασπισμό με το Κίνημα των Πέντε Αστεριών υπέρ μιας κεντροδεξιάς κυβέρνησης με εκείνη επικεφαλή. Όμως, για τις εξελίξεις στην Ιταλία και αλλού θα γράψουμε στο επόμενο σημείωμα αύριο.
φωτογραφία REUTERS