Η τουρκική στρατηγική στην υπόθεση Κασόγκι

 Του Δημήτρη Καιρίδη

Η υπόθεση της δολοφονίας του Σαουδάραβα αντιφρονούντα δημοσιογράφου, Τζαμάλ Κασόγκι, έχει συνταράξει τη διεθνή κοινότητα και έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη διπλωματική κρίση για το σαουδαραβικό βασίλειο από την εποχή των τρομοκρατικών χτυπημάτων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.

Καταρχήν, αποτελεί όνειδος για τον φερέλπιδα πρίγκιπα-διάδοχο του σαουδαραβικού θρόνου, Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν (ΜΜΣ). Η ζημιά, σε επίπεδο δημόσιας εικόνας, είναι τεράστια και πολύ δύσκολα θα ξεχαστεί. Αντί για έναν εκσυγχρονιστή μεταρρυθμιστή, ο ΜΜΣ αποδεικνύεται ένας παρανοϊκός και αιμοσταγής δικτάτορας.

Επιπλέον, η δολοφονία του Κασόγκι έχει φέρει σε δύσκολη θέση τις Ηνωμένες Πολιτείες και, ιδιαίτερα, τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Η σχέση των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία είναι παλιά και στρατηγική. Οι ΗΠΑ παρέχουν όπλα και προστασία σε αντάλλαγμα του φθηνού πετρελαίου του βασιλείου. Η δολοφονία εστιάζει στην υποκρισία και τον κυνισμό της πολιτικής αυτής. Την ώρα που οι ΗΠΑ φλυαρούν περί δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέχονται την κατάπτυστη συμπεριφορά ενός στενού τους συμμάχου.

Όμως, η δολοφονία του Κασόγκι επαναφέρει στο προσκήνιο τον αδυσώπητο αγώνα μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας για την ηγεμόνευση του σουνιτικού Ισλάμ, τουλάχιστον στη Μέση Ανατολή. Η επιλογή του τόπου της δολοφονίας του Κασόγκι αλλά και των συνεχών τουρκικών διαρροών για το έγκλημα μόνο τυχαίες δεν είναι.

Ο Κασόγκι αιτήθηκε του πιστοποιητικού για τον γάμο του με την Τουρκάλα αρραβωνιαστικιά του από το σαουδαραβικό προξενείο στην Ουάσιγκτον για να πάρει την απάντηση ότι, εφόσον σκοπεύει να παντρευτεί στην Τουρκία, θα πρέπει να το πάρει από το εκεί προξενείο. Στη συνέχεια, πήγε στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη την Παρασκευή για να του πουν να ξαναπάει την Τρίτη, 2 Οκτωβρίου, οπότε και εξαφανίστηκε. Η αλληλουχία των γεγονότων αυτών αποδεικνύει ότι το σαουδαραβικό καθεστώς σχεδίασε όχι μόνο τη δολοφονία αλλά και τον βασανισμό του Κασόγκι και πως επέλεξε αυτά να λάβουν χώρα στην Τουρκία και όχι στις ΗΠΑ.

Ήταν μια εξωφρενικά ηλίθια απόφαση αφού αποδεικνύεται ότι οι Τούρκοι είχαν καλωδιώσει και παρακολουθούσαν στενά το προξενείο. Τώρα, η τουρκική κυβέρνηση χρησιμοποιεί το υλικό τόσο για να επαναφέρει την Τουρκία στο προσκήνιο, ως σημαντικού διεθνή παίκτη μετά από μια περίοδο σχετικής απομόνωσης, όσο και για ντροπιάσει έναν βασικό γεω-στρατηγικό αντίπαλό της στην περιοχή, τη Σαουδική Αραβία.