Του Δημήτρη Καιρίδη
Στο αμερικανικό Κογκρέσο έχει κατατεθεί και εκκρεμεί προς ψήφιση μια τροπολογία εναντίον της Τουρκίας, η οποία καταδεικνύει την κρίση που διέρχονται οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις. Μερίδα των Ρεπουμπλικάνων, του κόμματος, που επί Νίξον, Ρέιγκαν και Μπους, αποτελούσε ένθερμο υποστηρικτή της Τουρκίας, ανησυχούν για τις ενέργειες της κυβέρνησης Ερντογάν και την απόκτηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της τροπολογίας, η αγορά ρωσικών όπλων θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια της συμπαραγωγής όπλων υψηλής τεχνολογίας μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, διαταράσσει τη στρατιωτική συνεργασία εντός ΝΑΤΟ και βλάπτει τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας. Η τροπολογία υποχρεώνει τον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, σε συνεννόηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, να υποβάλει έκθεση προς τις αρμόδιες επιτροπές άμυνας και εξωτερικών της Βουλής και εξωτερικών της Γερουσίας. Η έκθεση οφείλει να αποτυπώνει την κατάσταση της αμερικανικής παρουσίας στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη βάση του Ιντσιρλίκ, καθώς και μια αξιολόγηση της επίδρασης της αγοράς ρωσικών όπλων στη διμερή αμερικανο-τουρκική σχέση καθώς και στην απόκτηση αμερικανικών όπλων από την Τουρκία και ιδίως του μαχητικού F-35, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος συμπαραγωγής, των πυραύλων εδάφους-αέρος Patriot, του ελικοπτέρου αερομεταφοράς CH-47 Σινούκ, του AH-1 επιθετικού ελικοπτέρου, του H-60 Black Hawk ελικοπτέρου κοινής χρήσης και του μαχητικού F-16 Falcon.
Υπέρ της ψήφισης της τροπολογίας έχει ήδη ενεργοποιηθεί το πανίσχυρο ισραηλινό λόμπυ και βέβαια το ελληνικό. Εάν η τροπολογία ψηφιστεί, θα είναι η πρώτη φορά μετά από δεκαετίες που το Κογκρέσο θα θέτει εμπόδια στην πώληση όπλων στην Τουρκία. Υπενθυμίζεται ότι το 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το Κογκρέσο είχε επιβάλει εμπάργκο στην πώληση όπλων στην Τουρκία που διήρκεσε μέχρι το 1978. Μετά την άρση και για όσα χρόνια διαρκούσε, το Κογκρέσο επέβαλε την αναλογία 7 προς 10 στην παροχή της αμερικανικής βοήθειας στην Ελλάδα και την Τουρκία αντίστοιχα. Η συμπερίληψη της Τουρκίας στη συμπαραγωγή του F-35 θεωρήθηκε μεγάλη επιτυχία αφού το νέο μαχητικό προβλέπεται να αποτελέσει τη βάση της αμερικανικής και των περισσότερων δυτικών πολεμικών αεροποριών τα επόμενα 35-50 χρόνια.