Οι γερουσιαστές των ΗΠΑ Robert Menendez και Chris Von Hollen κάλεσαν τον υπουργό Εξωτερικών Mike Pompeo την Πέμπτη να συνεργαστεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση για να σταματήσουν οι τουρκικές προσπάθειες εξερεύνησης υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, αναφέρει σε άρθρο του που δημοσιεύεται στην Ahval ο Ilhan Tanir.
Οι γερουσιαστές χαρακτήρισαν τις προσπάθειες της Τουρκίας παράνομες και ζήτησαν να επιβληθούν συνολικές κοινές κυρώσεις ΗΠΑ-ΕΕ «σε βασικούς τομείς της τουρκικής οικονομίας».
Η αντιπαράθεση μεταξύ ελληνικών και τουρκικών στόλων εξακολούθησε να κλιμακώνεται αυτή την εβδομάδα, σε σημείο όπου δύο πλοία συγκρούστηκαν την Πέμπτη. Και οι δύο χώρες ισχυρίστηκαν ότι το πλοίο της άλλης είχε υποστεί μεγάλη ζημιά στο περιστατικό. Την Παρασκευή, γράφει ο Tanir, ελληνικές αμυντικές πηγές αναγνώρισαν τη σύγκρουση ως ατύχημα.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι οι αξιώσεις της Ελλάδας στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου εξαιτίας των ελληνικών νησιών, μερικά από τα οποία απέχουν μόλις λίγα χιλιόμετρα από τις τουρκικές ακτές, είναι παράνομα, ενώ η Ελλάδα αναφέρει ότι τα νησιά έχουν την υφαλοκρηπίδα της και, ως εκ τούτου, επιτρέπουν την επέκταση χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου για το κράτος μέλος της ΕΕ.
Το πιο πρόσφατο σημείο ανάφλεξης ήταν το μικρό ελληνικό νησί Καστελόριζο, το οποίο απέχει 580 χλμ. από την ηπειρωτική Ελλάδα, αλλά μόλις 2 χλμ. από τη νότια ακτή της Τουρκίας.
Παρά την κλιμάκωση και την επιστολή των γερουσιαστών, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρέμειναν σιωπηλοί για τη συμπεριφορά της Τουρκίας.
Ο Πομπέο συναντήθηκε με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια την Παρασκευή και είπε ότι συζήτησαν «την ισχυρή διμερή σχέση ΗΠΑ-Ελλάδας και την επείγουσα ανάγκη μείωσης των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο», χωρίς να καταδικάσει συγκεκριμένα τις τουρκικές ενέργειες στην Μεσόγειο.
Ο Πομπέο συναντήθηκε επίσης με τον υπουργό Εξωτερικών της Αυστρίας Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ στη Βιέννη την Παρασκευή το πρωί. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο Schallenberg έκανε μια μακρά αναφορά στην κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και είπε: «Η Αυστρία ανησυχεί πολύ για την επικίνδυνη και ανησυχητική κατάσταση που πιστεύουμε ότι θα μπορούσε εύκολα να κλιμακωθεί» και ότι το ζήτημα ήταν «υψηλής επείγουσας και μεγάλης σημασίας για όλους και ειδικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση. »
Η ισχυρή δήλωση του Schallenberg τελείωσε λέγοντας ότι η ΕΕ πρέπει να επανεκτιμήσει τη σχέση της με την Τουρκία υπό το φως των πρόσφατων δράσεών της «στη Μεσόγειο από τη Λιβύη, τη Συρία, στο βόρειο Ιράκ – ακόμη και την επαναλειτουργία ενός παγκοσμίου φήμης μνημείου, της Αγίας Σοφίας , ως νέο τζαμί ».
Στεκόμενος δίπλα του, ο Πομπέο για άλλη μια φορά απέφυγε να αναφέρει ένα από τα πιο καυτά ζητήματα της ημέρας – παρακάμπτοντας το θέμα της Ανατολικής Μεσογείου εντελώς. Ωστόσο, πηγές στην Ουάσινγκτον δήλωσαν στην Ahval ότι, παρόλο που ο Δένδιας ήταν ευχαριστημένος με τη συνάντηση που είχε με τον Πομπέο και τις διαβεβαιώσεις που είχε λάβει, η ανάγνωση εξακολουθούσε να εξυπηρετεί τη θέση της Άγκυρας, μη εκθέτοντας συγκεκριμένα την Τουρκία για τις ενέργειές της στην ανατολική Μεσόγειο.
Ορισμένοι παρατηρητές των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην Ουάσινγκτον -συνεχίζει ο Ilhan Tanir- εξήγησαν ότι δύο διαφορετικά φιλικά προς τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λόμπι στην κυβέρνηση των ΗΠΑ κυριαρχούν μέχρι στιγμής.
Το ένα είναι η φιλο-τουρκική κυβερνητική γραφειοκρατία στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μαζί με την ισχυρή φιλο-Ερντογανική προσέγγιση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ που κέρδισαν ξανά στη Βιέννη. Ωστόσο, υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το πόσο καιρό μπορεί να συνεχιστεί αυτή η φιλο-Ερντογανική στάση. Υπάρχουν επίσης κάποιοι που πιστεύουν ότι ο Πομπέο έχει κουραστεί από την φιλο-τουρκική, αντι-κουρδική στάση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και μπορεί να κινηθεί για να κάνει κάποιες αλλαγές στο υπουργείο τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες.
Η προγραμματισμένη συνάντηση του Πομπέο με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu την Κυριακή στη Δομινικανή Δημοκρατία είναι μια συνάντηση στην οποία πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή.
Εν τω μεταξύ, ο Τζέιμς Τζέφρι, ειδικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ για τη Συρία, συμμετείχε στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου από τότε που ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζον Μπόλτον κυκλοφόρησε το εκρηκτικό βιβλίο του τον Ιούνιο και χαρακτήρισε τον Τζέφρι ως αντι-Κούρδο και φιλό-Τουρκο.
Ο Τζέφρι απέρριψε τις φήμες για παραίτησή του και, παρόλο που του ζητήθηκε δύο φορές, δεν καταδίκασε τις πρόσφατες τουρκικές αεροπορικές επιθέσεις που σκότωσαν τουλάχιστον δύο ανώτερους ιρακινούς στρατιωτικούς αξιωματούχους – δίνοντας στην Τουρκία ένα άλλο πράσινο φως στην επίμαχη περιοχή.
Την Πέμπτη, το Πεντάγωνο εξέφρασε ανησυχία για τις εξελίξεις στην περιοχή μετά το γεγονός ότι Γαλλία και Ελλάδα διοργάνωσαν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις εκείνη την ημέρα με τη συμμετοχή γαλλικού αεροπλανοφόρου και φρεγάτας. Αλλά εκτός από αυτό, το Πεντάγωνο σιωπά επίσης για τις πρόσφατες ενέργειες της Τουρκίας.
Ωστόσο, η σχέση του Ερντογάν με τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να αλλάξει δραστικά εάν ο Τζο Μπάιντεν, ο δημοκρατικός προεδρικός υποψήφιος, εκλεγεί πρόεδρος τον Νοέμβριο.
Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό σιωπηλές και παθητικές για τις ενέργειες της Τουρκίας, η Άγκυρα φαίνεται ολοένα και πιο απομονωμένη.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Γιασάρ Γιακίς συνέκρινε τις πολιτικές και τη συμπεριφορά του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) της Τουρκίας με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912, οι οποίοι κατέληξαν σε καταστροφή για την Οθωμανική Αυτοκρατορία καθώς έχασε πάνω από το 80% των ευρωπαϊκών εδαφών της και σχεδόν το 70% του ευρωπαϊκού της πληθυσμού.
Ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου συναντήθηκε και με τον Δένδια την Πέμπτη και εξέδωσε ένα μήνυμα υποστήριξης αμέσως μετά. «Έκανα ξεκάθαρο ότι παίρνουμε στα σοβαρά οποιαδήποτε επιθετική δράση στην Ανατολική Μεσόγειο από οποιονδήποτε παράγοντα, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας», δήλωσε ο Netenyahu σε tweet.
Η Ελλάδα και το Ισραήλ συμφώνησαν να συνεργαστούν σε ένα έργο αγωγού για τη μεταφορά του Ισραηλινού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Μεσογείου πέρυσι.
Το #Ισραήλ παρακολουθεί προσεκτικά την αύξηση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγιειο. Το Ισραήλ εκφράζει την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη του στην #Ελλάδα στις θαλάσσιες ζώνες της και στο δικαίωμα καθορισμού της ΑΟΖ της. #Israel #Greece
— Israel in Greece (@IsraelinGreece) August 12, 2020
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επανέλαβε επίσης την υποστήριξή της στην Ελλάδα μετά από συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των κρατών μελών της ΕΕ την Παρασκευή.
Μια δήλωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση χαρακτήρισε τις εξελίξεις της εβδομάδας «σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας» και ζήτησε «αλληλεγγύη, αποκλιμάκωση και διάλογο».
Ζήτησε επίσης καλόπιστο διάλογο και διαπραγματεύσεις αντί για «μονομερείς δράσεις και κινητοποίηση ναυτικών δυνάμεων».
Η ΕΕ δήλωσε ότι θα προετοιμάσει επίσης «επιλογές για περαιτέρω κατάλληλα μέτρα σε περίπτωση που οι εντάσεις δεν μειωθούν».
Η Γαλλία έχει λάβει πρόσφατα μέτρα ενάντια στις τουρκικές κινήσεις, ενισχύοντας τον αριθμό των πολεμικών πλοίων της στη Μεσόγειο. Εάν υπάρξει ένοπλη αντιπαράθεση στην περιοχή, είτε μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας είτε Γαλλίας, η Τουρκία σχεδόν σίγουρα θα βρεθεί μόνη της στη διπλωματική αρένα.
Φαίνεται ολοένα και περισσότερο ότι η Τουρκία φτάνει στο σημείο όπου θα πρέπει να πληρώσει τον λογαριασμό για μια δεκαετία κακών επιλογών, στην οποία έχασε όλους τους φίλους της στο εξωτερικό και υπονόμευσε εντελώς τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό.
Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έγιναν προσωπικός στρατός του Ερντογάν και εργαλεία για τους εγχώριους θεατρινισμούς του.
Σε αυτούς τους θεατρινισμούς μόνο ένας σημαντικός ξένος παράγοντας φαίνεται να βοηθά τον Ερντογάν και αυτή είναι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ – τώρα σε αντίστροφη μέτρηση ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου.
- Ο Ilhan Tanir είναι δημοσιογράφος με έδρα την Ουάσινγκτον και έχει καλύψει την πολιτική των ΗΠΑ και τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας για τουρκικές εφημερίδες και διαδικτυακές εκδόσεις για περισσότερο από μια δεκαετία.
Πηγή: ahvalnews
