Παράνομες ανασκαφές στον αρχαιολογικό χώρο της Σαλαμίνας στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, μερικά χιλιόμετρα από την Αμμόχωστο, πραγματοποιεί από το 1998 το Πανεπιστήμιο της Άγκυρας σε συνεργασία με το τουρκοκυπριακό λεγόμενο πανεπιστήμιο Ανατολικής Μεσογείου, παραβιάζοντας κατά συρροή τις διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις.
Ο καθηγητής Ozguner υποστηρίζει ότι έχει φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα. Για τις παράνομες ανασκαφές στη Σαλαμίνα έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς διάφορες ειδήσεις στον τουρκοκυπριακό τύπο. Προχθές όμως δημοσιεύτηκε ένα εκτενές ρεπορτάζ στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» με τίτλο: «Ανασκάπτεται πυρετωδώς η Σαλαμίνα -Νέα σημαντικά ευρήματα από τις παράνομες ανασκαφές».
Οι ανασκαφές στον κατεχόμενο αρχαιολογικό χώρο της Σαλαμίνας άρχισαν το 1998. Οι ανασκαφές, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, αποκάλυψαν τα ρωμαϊκά λουτρά. Ήρθαν στο φως οι θέρμες που οδηγούσαν στα δημόσια λουτρά της πόλης και έγινε η αποκάλυψη των δωματίων όπου διοχετευόταν το ζεστό και κρύο νερό, τα οποία είναι διακοσμημένα με ψηφιδωτό «Οpussectile». Στις ανασκαφές που έγιναν το 2001 εντοπίστηκε ο ρωμαϊκός δρόμος, μήκους τριών χιλιομέτρων, ο οποίος έχει ανασκαφεί πλήρως και ο οποίος καταλήγει δυτικά προς το παλιό λιμάνι της πόλης. Βόρεια του δρόμου υπάρχει ένας λόφος, όπου οι ανασκαφές αποκάλυψαν ότι κάτω υπήρχε μια διασταύρωση που κατέληγε σε μια Πύλη. Από εδώ ένας δρόμος οδηγούσε στα λουτρά και ο άλλος προς το Γυμνάσιο και το Αμφιθέατρο. Μια άλλη σημαντική ανακάλυψη, όπως αναφέρεται, είναι ότι η βόρεια είσοδος της Πύλης σφραγίστηκε, πιθανόν κατά τη διάρκεια των αραβικών επιδρομών. Τον χώρο πίσω από τη σφραγισμένη πλευρά της πόλης, κοσμούν δύο κορινθιακού ρυθμού κίονες σε τέλεια κατάσταση.
Το 2003 οι εργασίες συνεχίστηκαν στη νότια πλευρά του ρωμαϊκού δρόμου, η οποία οδηγεί στην κατοικημένη περιοχή της αρχαίας πόλης. Κατά τις ανασκαφές που έγιναν πέρσι, για πρώτη φορά ανακαλύφθηκαν τρία μεγάλα ρωμαϊκά αγάλματα, ύψους δύο μέτρων και είκοσι εκατοστών, που τοποθετούνται στο 2ο αιώνα π.Χ. Βρέθηκαν στο σημείο (Frigidaire), των ρωμαϊκών λουτρών και στην προέκταση της λεωφόρου προς τη θάλασσα που έχει κατεύθυνση Ανατολικά και Δυτικά.
Πιστεύεται ότι το ένα από τα ακέφαλα αγάλματα ανήκει σε ρωμαϊκή προσωπικότητα, ενώ το άλλο φαίνεται να ανήκει στον θεό Άδη. Το τρίτο ακέραιο άγαλμα ανήκει στη σύζυγό του Περσεφόνη. Δύο αγάλματα που δεν έχουν κεφάλια, ούτε πόδια πιστεύεται ότι είναι αγάλματα Σατύρων.
Ο αναπληρωτής επικεφαλής των ανασκαφών, Δρ Ερχάν Όζτεπε (Εrhan Οztepe), σύμφωνα με την τουρκοκυπριακή εφημερίδα Κύπρις, δήλωνε ότι θα πρέπει να γίνει ένα μουσείο για τη Σαλαμίνα «επειδή έρχονται στο φως πολλά ιστορικά έργα από την αρχαία πόλη της Σαλαμίνας και επειδή καθώς διεξάγονται οι ανασκαφές ο αριθμός αυτών των έργων αυξάνεται».
Ειδικό κλιμάκιο από συντηρητές, όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ του «Φιλελεύθερου, έρχεται στην Κύπρο και κάνει επεμβάσεις για τη συντήρηση των ήδη ανασκαμμένων πριν το 1974 από το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου αρχαιολογικών χώρων με πρώτη φάση τις δεξαμενές και τα ψηφιδωτά, ενώ στόχος είναι η τοπιοτέχνηση ολόκληρου του χώρου που καλύπτει το Θέατρο και το Γυμνάσιο της αρχαίας Σαλαμίνας. Ολόκληρο το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Τουρκία και είναι φανερό ότι στόχος της είναι να προβάλει τη Σαλαμίνα διεθνώς ως τουριστικό προορισμό, μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου», συνειδητοποιώντας ότι έχει στα χέρια της έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Μεσογείου.
Οι παράνομες ανασκαφές στην αρχαία Σαλαμίνα αποτελούν πρωτοφανές φαινόμενο στα διεθνή αρχαιολογικά χρονικά, σε αντίθεση με τις διεθνείς συμβάσεις, αφού η Διεθνής Σύμβαση της Χάγης, που υπέγραψε η Κύπρος το 1964 και η Τουρκία το 1965, απαγορεύει ρητά κάθε αρχαιολογική εργασία σε κατεχόμενη από ξένα στρατεύματα περιοχή χωρίς τη συγκατάθεση της νόμιμης κυβέρνησης της χώρας (άρθρο 5). Το άρθρο 9, που προστέθηκε στη Σύμβαση της Χάγης τον Μάη του 1999 και επικυρώθηκε ήδη από 30 χώρες, τονίζει ακόμη πιο έντονα την αντίθεση της διεθνούς κοινότητας στην ανάληψη αρχαιολογικών ανασκαφών.
Δημοσιεύματα του τουρκοκυπριακού Τύπου προβάλλουν τις φετινές ανασκαφές. σε κατεχόμενες περιοχές. Την ανακοίνωση για τις φετινές ανασκαφές έκανε σε συνέντευξη Τύπου ο «πρύτανης» του λεγόμενου πανεπιστημίου ανατολικής Μεσογείου, Αμπντουλάχ Οζτοπράκ, σημειώνοντας ότι μέσα σε 10 μέρες έχουν βρεθεί συνολικά 4 αγάλματα. Μέλος της ομάδας, η Αϊτσά Οζκάν ανέφερε ότι η ανεύρεση των αγαλμάτων έχει αυξήσει τις ελπίδες για την προοπτική πλούσιων ιστορικών ευρημάτων στα ρωμαϊκά λουτρά. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν στις 25 Ιουλίου και όπως πρόσθεσε η Οζκάν πρόθεσή τους είναι του χρόνου να αναπαλαιώσουν τα ρωμαϊκά λουτρά ώστε να γίνουν μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην ίδια διάσκεψη ο υπουργός Συγκοινωνιών του ψευδοκράτους Ηamza Εrsan Saner υπογράμμισε το γεγονός ότι αντίγραφα των αγαλμάτων που ανακαλύφθηκαν το 2009, εκτέθηκαν στη Διεθνή Έκθεση Τουρισμού στη Γερμανία και η «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» πήρε το βραβείο για το καλύτερο περίπτερο.
Το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών έκανε διαβήματα σε διεθνείς οργανισμούς και το θέμα καταγγέλθηκε στην ΟΥΝΕΣΚΟ, τα Ηνωμένα Έθνη και το Συμβούλιο της Ευρώπης επικαλούμενο τις κατευθυντήριες γραμμές της ΟΥΝΕΣΚΟ προς τα κράτη μέλη της που αποτρέπουν τη διεξαγωγή ανασκαφών σε κατεχόμενες περιοχές και τη σύμβαση της Χάγης που επίσης απαγορεύει τις ανασκαφές σε κατεχόμενες περιοχές.
ΑΠΕ
