Παρά τις δυτικές επικρίσεις και τις ογκώδεις διαδηλώσεις που βύθισαν στο χάος τη Γεωργία, το κοινοβούλιο της χώρας παρέκαμψε σήμερα το προεδρικό βέτο και υιοθέτησε αμετάκλητα τον αμφιλεγόμενο νόμο περί «ξένης επιρροής».
Ο νόμος, εμπνευσμένος από έναν αντίστοιχο ρωσικό, εγκρίθηκε με ψήφους 84 υπέρ έναντι 4 κατά. Οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης αποχώρησαν από την αίθουσα τη στιγμή της ψηφοφορίας, όπως ανέφερε ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου.
Η πρόεδρος της Γεωργίας Σαλόμε Ζουραμπισβίλι, οι εξουσίες της οποίας είναι ως επί το πλείστον εθιμοτυπικές, είχε ασκήσει βέτο στον νόμο αυτόν, όμως η σημερινή ψηφοφορία στο κοινοβούλιο ανοίγει τον δρόμο ώστε ο πρόεδρος του σώματος να τον υπογράψει, επικυρώνοντάς τον, εντός των επόμενων ημερών.
Ο νόμος απαιτεί από τους οργανισμούς που λαμβάνουν από το εξωτερικό πάνω από το 20% της χρηματοδότησής τους να καταγραφούν ως «πράκτορες ξένης επιρροής». Εισάγονται επίσης βαριά πρόστιμα για παραβάσεις αλλά και επαχθείς απαιτήσεις αποκάλυψης.
Οι πολέμιοι του νομοσχεδίου οργάνωσαν τον τελευταίο μήνα κάποιες από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν γίνει στη χώρα μετά την ανεξαρτητοποίησή της, το 1991, με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. ΗΠΑ, Βρετανία και Ευρωπαϊκή Ένωση κατέκριναν τον νόμο που η γεωργιανή αντιπολίτευση τον αποκαλεί «ρωσικό», υποστηρίζοντας ότι βασίζεται σε ρωσική νομοθεσία που χρησιμοποιήθηκε εναντίον αντιπάλων του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η Ρωσία είναι αντιδημοφιλής για πολλούς Γεωργιανούς επειδή στηρίζει τις αποσχισθείσες περιοχές της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας. Η κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ της ένταξης της Γεωργίας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Οι ΗΠΑ απείλησαν ότι θα επιβάλουν κυρώσεις σε Γεωργιανούς που θα υπερψηφίσουν τον νόμο, ωστόσο η γεωργιανή κυβέρνηση κατηγορεί τις Δυτικές χώρες για «εκβιασμό». Η Ρωσία από την πλευρά της αρνείται ότι έπαιξε οποιονδήποτε ρόλο στην προώθηση του νόμου αυτού, τον οποίο όμως υπερασπίστηκε απέναντι στις δυτικές επικρίσεις.
BREAKING: Georgian Dream Overrides the President’s Veto and Adopts Russian Law on Foreign Agents pic.twitter.com/tivMgp8Xno
— Katie Shoshiashvili (@KShoshiashvili) May 28, 2024
Στη Γεωργία, πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις εκφράζουν φόβους ότι θα αναγκαστούν να κλείσουν επειδή παρέχουν υπηρεσίες τις οποίες αδυνατεί να καλύψει το κράτος. Η Σάρα Κεμεκσέι λειτουργεί ένα καταφύγιο αδέσποτων σκύλων στην πρωτεύουσα, το οποίο επιβιώνει χάρη σε μικρές δωρεές -5 ή 10 δολαρίων- από το εξωτερικό. Με βάση τον νόμο αυτόν, το καταφύγιο, που φροντίζει έως και 50 σκύλους, θα χαρακτηριστεί «πράκτορας ξένης επιρροής».
«Το μοναδικό συμφέρον που επιδιώκουμε είναι το συμφέρον των σκυλιών αυτών και προκαλώ όποιον θέλει να μου πει ποιο από αυτά είναι ξένη δύναμη», είπε η Κεμεκσέι, εξηγώντας ότι με την εφαρμογή του νόμου το καταφύγιό της θα επιβαρυνθεί με διοικητικά έξοδα, θα απειληθεί με πρόστιμα και ίσως αναγκαστεί να κλείσει. «Από τη μια, θα αυξηθεί το κόστος λειτουργίας, από την άλλη, θα έχουμε πολύ μικρότερο εισόδημα. Το θεωρώ ανήθικο που κάνουμε τη δουλειά της κυβέρνησης εδώ και μια δεκαετία και τώρα μας αποκαλούν ξένους πράκτορες», τόνισε.
Την ώρα που ήταν στο βήμα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Giorgi Vashadze, ένα μέλλος του φιλορωσικού κυβερνώντος κόμματος του πέταξε ένα ποτήρι νερό.
Irma Zavradashvili, an MP from the ruling pro-Kremlin «Georgian Dream» party, poured water on Giorgi Vashadze, leader of the opposition «Strategy Aghmashenebeli» party, during his speech.
After Zavradashvili poured water on him, he said: «Well done! Thank you! Well done! Bravo!… pic.twitter.com/0MCWWMjCg6
— NEXTA (@nexta_tv) May 28, 2024
Την ώρα της συνεδρίασης αλλά και μετά την ανακοίνωση της απόφασης, χιλιάδες κόσμος είχε συγκεντρωθεί έξω από το κοινοβούλιο διαδηλώνοντας κατά του «ρωσικού» νόμου.
Reaction of people gathered outside the Georgian parliament building to the lifting of the presidential veto on the law on foreign agents. Whistling and shouting «slaves!» pic.twitter.com/x5slJF9dmN
— NEXTA (@nexta_tv) May 28, 2024
Ο Βάζα Κασαραϊσβίλι, διευθυντής του Tanadgoma, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που στηρίζει εθισμένους και ασθενείς με HIV, είπε ότι τίθεται σε κίνδυνο το έργο της. Όπως είπε, φοβάται ότι πολλοί ξένοι δωρητές, που αποτελούν την πλειοψηφία των χρηματοδοτών του, θα αποθαρρυνθούν με τον χαρακτηρισμό του «ξένου πράκτορα», που παραπέμπει στην εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. «Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί με τους διεθνείς δωρητές. Ίσως να σταματήσουν να στηρίζουν τη Γεωργία εντελώς», είπε.
Η πρόεδρος της χώρας έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο, στο οποίο δηλώνει ότι υποστηρίζει τους διαδηλωτές και «βρίσκεται στο πλευρό τους».
I stand with the nation gathered on Rustaveli Ave tonight! This is the new Georgia, the Georgia of the future!
🇬🇪We’ve shown who we are and what we stand for 🇪🇺
Our response to today’s events? Preparing for the October 26th elections.
Let’s get to work! pic.twitter.com/aGf5sR5Owd— Salome Zourabichvili (@Zourabichvili_S) May 28, 2024
Οι κορυφαίοι αξιωματούχοι της ΕΕ αντέδρασαν στη ψήφιση του νόμου, λέγοντας ότι με αυτόν τον τρόπο η Γεωργία κάνει «βήματα πίσω» από την ένταξη της στην Ένωση, ενώ δήλωσαν ότι το ζήτημα θα τεθεί στην επόμενη σύνοδο κορυφής.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες Reuters