Του Κώστα Σαρικά
Το πρόγραμμα απόκτησης 14 SAR ελικοπτέρων για τις ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας ήταν το πρώτο θέμα που συζητήθηκε στο χθεσινό Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων.
Η παρουσίαση από το Αεροπορικό Επιτελείο της πρότασης που έφερνε στην κορυφή των επιλογών της HAF το ιταλικό «best seller» ελικόπτερο Έρευνας-Διάσωσης AW-139 της εταιρείας Leonardo ήταν σχετικά σύντομη με την Πολεμική Αεροπορία, όμως, να διαθέτει πλήρη φάκελο με όλα τα χαρακτηριστικά και τα οικονομοτεχνικά στοιχεία των υποψηφίων ελικοπτέρων. Και την πρόταση να εγκρίνεται ομόφωνα χωρίς αντιρρήσεις ή ενστάσεις από τα μέλη του ΣΑΓΕ. Με την Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών να παίρνει πλέον τη «σκυτάλη» του προγράμματος για τις απαραίτητες μελέτες και διαβουλεύσεις με την κατασκευάστρια εταιρεία ώστε να ακολουθήσει η έγκριση από το ΚΥΣΕΑ προκειμένου να δεσμευτούν τα σχετικά κονδύλια και να υπογραφεί η σύμβαση υλοποίησης του προγράμματος.
Είχε προηγηθεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα συζητήσεων με όλους τους «μνηστήρες» του προγράμματος. Ουσιαστικά ένας άτυπος διαγωνισμός με το Αεροπορικό Επιτελείο να θέτει επί τάπητος όλα τα προαπαιτούμενα που αφορούν τα χαρακτηριστικά των ελικοπτέρων ζητώντας πλήρεις φακέλους από τις ενδιαφερόμενες εταιρείες στους οποίους να περιλαμβάνονται παράμετροι όπως η εκπαίδευση, η υποστήριξη και φυσικά το κόστος.
Ήδη από τον περασμένο Μάιο, μέσω πρεσβειών, η HAF είχε αποστείλει στις ενδιαφερόμενες εταιρείες επιστολές με αναλυτική περιγραφή των τεχνικών και επιχειρησιακών χαρακτηριστικών αλλά και τις απαιτήσεις σε ζητήματα εκπαίδευσης και υποστήριξης. Εκτός από το AW-139 της Leonardo υποψήφιο ήταν και το Η-175 της Airbus όσο και το UH-60 Black Hawk για το οποίο όμως ήδη υπήρχαν τα σχετικά στοιχεία από την πρόταση της κατασκευάστριας εταιρίας Sikorsky προς το Στρατό Ξηράς.
Οι προϋποθέσεις της Πολεμικής Αεροπορίας
Το ενδιαφέρον της Πολεμικής Αεροπορίας αφορά συνολικά 14 ελικόπτερα SAR από τα οποία τα 4 προορίζονται και για αποστολές Combat SAR κατά συνέπεια πρέπει να διαθέτουν ανάλογη διαμόρφωση και εξοπλισμό.
Πιο συγκεκριμένα να διαθέτουν θωράκιση τόσο στην καμπίνα όσο και στα καίρια συστήματα του ελικοπτέρου με έμφαση στην αντιβαλλιστική προστασία του Main Gear Box. Ενώ επιπρόσθετα να περιλαμβάνεται οπλισμός, σύστημα αυτοπροστασίας με αντίμετρα flares και chaffs αλλά και missile warning με τα συστήματα επικοινωνιών να διαθέτουν military χαρακτηριστικά. Επιπλέον προαπαιτούμενο και για τα 14 ελικόπτερα είναι το σύστημα ανταλλαγής δεδομένων Link-16.
Στα επιχειρησιακά κριτήρια, η ακτίνα δράσης του ελικοπτέρου καθορίζεται minimum στα 180 μίλια με πλήρωμα SAR 4 μελών, ενώ ο χρόνος παραμονής στην περιοχή του συμβάντος ορίζεται σε τουλάχιστον μισή ώρα με βάση την παγκόσμια εμπειρία σε αποστολές Έρευνας-Διάσωσης. Το βάρος θα πρέπει να είναι minimum 6,8 τόνους και το ελικόπτερο να μπορεί να αναπτύξει μεγάλες ταχύτητες άνω των 145 κόμβων απαραίτητες σε SAR αποστολές.
Στα θέματα εκπαίδευσης και υποστήριξης η προμήθεια των ελικοπτέρων είναι απαραίτητο να συνοδεύεται και με αντίστοιχη προμήθεια αποθέματος ανταλλακτικών, ώστε να διασφαλίζεται η μέγιστη διαθεσιμότητα και τουλάχιστον 3500-4000 ώρες πτήσης ετησίως. Με ανάλογη υποστήριξη των ελικοπτέρων σε υλικά και σε τεχνικό εξοπλισμό. Απαραίτητο επίσης είναι και ένα πλήρες πακέτο εκπαίδευσης με full motion simulator.
Τα χαρακτηριστικά που έδωσαν το «προβάδισμα» στο AW-139
Τα στοιχεία που κατέθεσαν οι κατασκευάστριες εταιρείες έδωσαν, σύμφωνα με πληροφορίες, σαφές πλεονέκτημα στο ιταλικό AW-139 τόσο σε ζητήματα κόστους απόκτησης/συντήρησης αλλά και στην υποστήριξη.
Έως τώρα περισσότερα από 1140 ελικόπτερα AW-139 έχουν πουληθεί σε 90 χώρες σε κάθε γωνιά της υφηλίου, τα οποία ήδη έχουν ξεπεράσει τις 3,7 εκ ώρες πτήσης. Τουλάχιστον 500 AW-139 έχουν ήδη πουληθεί με SAR διαμόρφωση καλύπτοντας το 53% της παγκόσμιας αγοράς και ήδη έχουν ξεπεράσει το 1 εκ ώρες πτήσεις σε SAR και Medevac αποστολές. Πλεονέκτημα του AW-139 αποτελεί η μεγάλη ταχύτητα την οποία μπορεί να αναπτύξει, που αγγίζει και τα 165 ΝΜ, δηλαδή άνω των 300 χλμ την ώρα κατατάσσοντας το ελικόπτερο πρώτο στην κατηγορία του. Επιπλέον η μεγάλη του εμβέλεια – έως 5 ώρες στα 1200 χλμ – του δίνει τη δυνατότητα για πτήσεις σε μεγάλες αποστάσεις από τη βάση του.
Το ιταλικό ελικόπτερο μπορεί να απογειωθεί με maximum βάρος 7 τόνους και να μεταφέρει έως και 15 επιβάτες μαζί με το διμελές πλήρωμα του. Να επιχειρεί κάτω από όλες τις καιρικές συνθήκες και με κατάσταση θαλάσσης 6. Ένα ακόμη πλεονέκτημα για το οποίο το AW-139 έχει πιστοποιηθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας Αεροπορίας EASA είναι ότι μπορεί να πετάει συνεχώς για μια ώρα έχοντας πλήρη απώλεια λαδιού στο κιβώτιο μετάδοσης της κίνησης. Ενώ ακόμη μπορεί να πετάει και με τον έναν από τους δύο Pratt & Whitney κινητήρες που διαθέτει ώστε να ολοκληρώσει τη αποστολή του και να επιστρέψει πίσω στη βάση του.
Η υποστήριξη των ελικοπτέρων βασίζεται σε ένα Κέντρο το οποίο λειτουργεί σε 24ωρη βάση 365 ημέρες το χρόνο και παρέχει τη δυνατότητα στους πελάτες επικοινωνίας είτε για την άμεση αποστολή ανταλλακτικών, είτε για τεχνική βοήθεια με στόχο τη συνεχή διαθεσιμότητα η οποία σύμφωνα με την Leonardo στο AW-139 αγγίζει το 90%. Επιπλέον, σύμφωνα με το κατασκευαστή τα AW-139 είναι φθηνότερα κατά Μονάδα σε σχέση με όλα τα ανταγωνιστικά. ενώ το κόστος χρήσης τους ανά ώρα πτήσης είναι χαμηλότερο τουλάχιστον κατά 1.000 ευρώ. Με αποτέλεσμα το συνολικό κέρδος για μια αεροπορία που θα χρησιμοποιεί 14 ελικόπτερα σε βάθος 20 ετών να υπολογίζεται στα 180 εκ.