Του Κώστα Αλατζά
Το χρονοδιάγραμμα των βημάτων της ελληνοτουρκικής προσέγγισης που αποφάσισαν ο Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον περασμένο Ιούλιο στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ, αναμένεται να καθορίσουν στην συνάντηση που θα έχουν στις 5 Σεπτεμβρίου στην Άγκυρα οι υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν.
Η συνάντηση ανακοινώθηκε χθες το πρωί σχεδόν ταυτόχρονα από τα δύο υπουργεία Εξωτερικών και θα αποτελέσει επί της ουσίας την αφετηρία της νέας σελίδας που επιχειρείται να ανοίξει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μετά από μία μακρά περίοδο έντασης που συντηρούσαν οι επιθετικές δηλώσεις της τουρκικής ηγεσίας και οι τουρκικές προκλήσεις επί του πεδίου.
Όπως σημειώνουν πηγές του υπουργείου Εξωτερικών, οι κύριοι Γεραπετρίτης και Φιντάν έχουν την κύρια ευθύνη και τον συντονισμό σε αυτή τη νέα προσπάθεια του ελληνοτουρκικού διαλόγου που επιχειρείται να γίνει σε τρία επίπεδα (πολιτικός διάλογος, ΜΟΕ, προώθηση θετικής ατζέντας). Σε αυτό το πλαίσιο, οι επικεφαλής της ελληνικής και τουρκικής διπλωματίας θα συζητήσουν τη διαδικασία και τα χρονικά ορόσημα των επαφών που αναμένεται να γίνουν το επόμενο διάστημα μεταξύ των ομάδων εργασίας που θα συγκροτηθούν για την προώθηση του διαλόγου.
Επικεφαλής της ελληνικής πλευράς στο πολιτικό διάλογο που θα αφορά στις ελληνοτουρκικές διαφορές θα είναι η έμπειρη διπλωμάτης, υφυπουργός Εξωτερικών και πρώην διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Οι ομάδες επαφών για την προώθηση των Μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης θα καθοριστούν από τους επιτελείς των υπουργείων Άμυνας, ενώ με τα θέματα χαμηλής πολιτικής που αφορούν ζητήματα οικονομικής και ενεργειακής συνεργασίας, θα εξακολουθεί να ασχολείται ο υφυπουργός Εξωτερικών, Κώστας Φραγκογιάννης.
Προετοιμασία συνάντησης Μητσοτάκη- Ερντογάν στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ
Οι συνομιλίες Γεραπετρίτη – Φιντάν θα έχουν και προπαρασκευαστικό χαρακτήρα. Θα προετοιμάσουν τη συνάντηση που αναμένεται να πραγματοποιηθεί μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της Γενική Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Επίσης, οι δύο υπουργοί θα ασχοληθούν και με την συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που πιθανότατα θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Νοέμβριο στη Θεσσαλονίκη.
Βέβαια όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, ο οδικός χάρτης της νέας ελληνοτουρκικής προσέγγισης θα μπορεί να υλοποιηθεί εφόσον η Άγκυρα δεν επιστρέψει στις πρακτικές των προηγουμένων ετών με επιθετική ρητορική και προκλήσεις στο πεδίο.
Η συνάντηση Γεραπετρίτη-Φιντάν ανακοινώθηκε λίγες ημέρες μετά την προκλητική επίθεση ομάδων Τουρκοκυπρίων εναντίον των δυνάμεων της UNFICYP στις 18 Αυγούστου, από την οποία προκλήθηκαν ζημιές σε οχήματα της ειρηνευτικής δύναμης. Η Αθήνα, η οποία καταδίκασε από την πρώτη στιγμή την τουρκοκυπριακή ενέργεια, δεν θεωρεί ότι το επεισόδιο μπορεί να επηρεάσει την ελληνοτουρκική προσέγγιση.
Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών αναφέρουν ότι το Κυπριακό ζήτημα το οποίο συνάμα και ευρωτουρκικό ζήτημα, δεν περιλαμβάνεται στον επιχειρούμενο ελληνοτουρκικό διάλογο. Όπως σημειώνουν, η Αθήνα ως εγγυήτρια δύναμη, σε στενή συνεργασία με τη Λευκωσία, στα πλαίσια των πρωτοβουλιών των Ηνωμένων Εθνών επιδιώκουν μία βιώσιμη λύση στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Η συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών στη τουρκική πρωτεύουσα επιχειρεί να δώσει νέα ώθηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και όπως όλα δείχνουν θα πραγματοποιηθεί σε διαφορετικό κλίμα σε σχέση με τη τελευταία επίσημη διμερή συνάντηση, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, η οποία είχε πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα τον Απρίλιο του 2021, μεταξύ των κκ. Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Αμφότεροι αντικαταστάθηκαν μετά τις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις σε Ελλάδα και Τουρκία και την επανεκλογή των κυβερνήσεων Μητσοτάκη και Ερντογάν.