Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αναμένεται σήμερα στο Ισραήλ στο πλαίσιο της πρώτης του περιοδείας στη Μέση Ανατολή, που αποτελεί μια πραγματική άσκηση ισορροπίας μεταξύ του Μεσανατολικού, της έντασης με το Ιράν και τις διαπραγματεύσεις με την πλούσια σε πετρέλαιο Σαουδική Αραβία.
Το προεδρικό αεροσκάφος έχει ήδη αναχωρήσει και αναμένεται να προσγειωθεί στις 15:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν του Τελ Αβίβ, όπου τον Μπάιντεν θα υποδεχθούν ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ και ο πρωθυπουργός Γιαΐρ Λαπίντ.
Αμέσως ο ισραηλινός στρατός αναμένεται να επιδείξει στον Αμερικανό πρόεδρος τις τεχνολογίες που διαθέτει, περιλαμβανομένου ενός λέιζερ για την αντιμετώπιση drones.
«Οι συζητήσεις (με τον Μπάιντεν) θα επικεντρωθούν πρωτίστως και πάνω απ’ όλα στο Ιράν», είχε δηλώσει νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ο Λαπίντ.
Το Ισραήλ προσπαθεί να εμποδίσει τις δυτικές δυνάμεις, ανάμεσά τους και τις ΗΠΑ, να αναβιώσουν τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, από την οποία η Ουάσινγκτον αποχώρησε μονομερώς επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ το 2018.
Ενισχυμένη ασφάλεια
Η ισραηλινή αστυνομία θα αναπτύξει περίπου 16.000 μέλη της στη διάρκεια της επίσκεψης του Αμερικανού προέδρου, ενώ πολλοί δρόμοι έχουν ήδη κλείσει στο Ισραήλ, κυρίως στην Ιερουσαλήμ.
Στη οδό Βασιλέως Δαβίδ, όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο όπου θα διαμένει ο Μπάιντεν, έχουν υψωθεί αμερικανικές σημαίες για να τιμήσουν τον Αμερικανό πρόεδρο.
Προηγουμένως, το 2017, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επισκεφθεί το Ισραήλ. Προς μεγάλη απογοήτευση των Παλαιστίνιων ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ και μετέφερε εκεί την αμερικανική πρεσβεία, μια απόφαση την οποία δεν έχει ανακαλέσει ο διάδοχός του.
Το θέμα της Ιερουσαλήμ είναι ένα από τα βασικά ζητήματα στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραήλ, οι οποίες έχουν ανασταλεί από το 2014. Οι Παλαιστίνιοι επιθυμούν η Ανατολική Ιερουσαλήμ, την οποία ελέγχει το Ισραήλ από το 1967, να γίνει η πρωτεύουσα του μελλοντικού τους κράτους.
Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, διαβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι η Ουάσινγκτον έχει αποκαταστήσει με τους Παλαιστίνους «τις σχεδόν παγωμένες διπλωματικές σχέσεις».
Τόνισε μάλιστα ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν «αδιαμφισβήτητα» τη λύση των «δύο κρατών», ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού, ενώ πρόσθεσε ότι έχει αποκατασταθεί η οικονομική βοήθεια προς τους Παλαιστίνιους. Ο Μπάιντεν αναμένεται να ανακοινώσει αύριο Πέμπτη από την Ανατολική Ιερουσαλήμ την παροχή οικονομικής βοήθειας προς τους Παλαιστίνιους.
Παρά το αίτημά της, δεν προβλέπεται συνάντηση του Αμερικανού προέδρου με την οικογένεια της Σιρίν Αμπού Άκλεχ, της Αμερικανοπαλαιστίνιας δημοσιογράφου του Al Jazeera που σκοτώθηκε από σφαίρα τον Μάιο στη διάρκεια ισραηλινή επιδρομής στη Δυτική Όχθη.
«Λέξεις χωρίς νόημα»
Ο Μπάιντεν αναμένεται να συνομιλήσει την Παρασκευή στη Βηθλεέμ της Δυτικής Όχθης με τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς.
Αν και διατείνεται ότι η πολιτική του είναι εντελώς αντίθετη από αυτή του Τραμπ, ο 79χρονος Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει ανοίξει και πάλι το αμερικανικό προξενείο στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και δεν έχει πραγματικά προσπαθήσει να αναβιώσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες για το Μεσανατολικό.
«Μέχρι στιγμής δεν ακούμε παρά λέξεις χωρίς νόημα και δεν βλέπουμε κανένα αποτέλεσμα», δήλωσε ο Τζιμπίρ Ραζούμπ υποστηρικτής της Παλαιστινιακής Αρχής.
Άλλο ένα κρίσιμο ζήτημα είναι η προοπτική, ακόμη υποθετική, μιας εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ. Ο Μπάιντεν θα κάνει μια συμβολική κίνηση, πραγματοποιώντας απευθείας πτήση την Παρασκευή από το Τελ Αβίβ στη Τζέντα.
«Το γεγονός ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν πετά απευθείας προς τη Σαουδική Αραβία συνοψίζει τη δυναμική των τελευταίων μηνών (…) Ελπίζουμε και ενεργούμε με τρόπο ώστε αυτό να αποτελέσει το πρώτο βήμα, την αρχή, μιας διαδικασίας εξομάλυνσης», δήλωσε χθες Τρίτη υψηλόβαθμος Ισραηλινός αξιωματούχος.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν θα ήθελε να λάβει από τη Σαουδική Αραβία, στρατηγικό σύμμαχο των ΗΠΑ και τη μεγαλύτερη εξαγωγό χώρα πετρελαίου, διαβεβαιώσεις ότι θα αυξήσει την παραγωγή της με στόχο να περιοριστεί η άνοδος των τιμών του μαύρου χρυσού και να μειωθεί ο πληθωρισμός.
Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Μπάιντεν δήλωνε ότι θέλει να καταστήσει τη Σαουδική Αραβία «κράτος παρία» μετά τη δολοφονία το 2018 του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι. Αφού εξελέγη αποχαρακτήρισε έκθεση η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είχε «εγκρίνει» τον φόνο. Το Σάββατο στη Τζέντα ο Μπάιντεν είναι προγραμματισμένο να συναντηθεί με τον μπιν Σαλμάν.
Η αντίδραση του Ιράν
Ο Ιρανός πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί δήλωσε σήμερα ότι η περιοδεία που ξεκινά σήμερα ο Αμερικανός ομόλογός του Τζο Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή δεν θα προσφέρει ασφάλεια στο Ισραήλ.
«Αν οι επισκέψεις Αμερικανών αξιωματούχων σε χώρες της περιοχής έχουν στόχο να ενισχύσουν τη θέση του σιωνιστικού καθεστώτος (σ.σ. Ισραήλ) και να εξομαλύνουν τις σχέσεις του με κάποιες χώρες, οι προσπάθειες αυτές δεν θα φέρουν ασφάλεια» στο Ισραήλ, τόνισε ο Ραϊσί, σύμφωνα με ανακοίνωση της ιρανικής προεδρίας.
Με την ευκαιρία της επίσκεψης Μπάιντεν στην περιοχή, οι ΗΠΑ υπονόησαν πρόσφατα ότι και άλλες αραβικές χώρες επιθυμούν να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, μετά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και το Μαρόκο.
Μεταξύ αυτών των χωρών είναι κυρίως η Σαουδική Αραβία, η οποία όπως και το Ισραήλ, αποτελεί βασικό εχθρό του Ιράν.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφίες Reuters