Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Έσπερ είπε χθες Δευτέρα ότι χρειάζεται να κουβεντιάσει με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ για να καταλάβει αν και πόσο σοβαρά εννοούσε τη δήλωση που έκανε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο την Κυριακή, όταν απείλησε να κλείσει την αμερικανική στρατιωτική βάση στο Ιντσιρλίκ, όπου μεταξύ άλλων είναι ανεπτυγμένα πυρηνικά όπλα.
Ο Ερντογάν έκανε την προειδοποίηση αυτή αντιδρώντας στις απειλές περί αμερικανικών κυρώσεων και στο ψήφισμα της αμερικανικής Γερουσίας που χαρακτήρισε γενοκτονία τις σφαγές των Αρμενίων από τους Οθωμανούς πριν από έναν αιώνα.
Το κλείσιμο της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ «δεν είχε αναφερθεί ποτέ πριν σ’ εμένα. Ενημερώθηκα για πρώτη φορά γι’ αυτό όταν το διάβασα στις εφημερίδες (…) Επομένως, θα χρειαστεί να συζητήσω με τον ομόλογό μου για να κατανοήσω τι εννοούν ακριβώς και πόσο σοβαρά το λένε» οι Τούρκοι, δήλωσε ο Έσπερ σε δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στην πτήση από το Λουξεμβούργο στην Ουάσινγκτον.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας διεμήνυσε στην ίδια συνέντευξή του ότι η Τουρκία θα μπορούσε να κλείσει επίσης τη βάση ραντάρ στο Κιουρετζίκ.
Ο Έσπερ έκρινε ότι εάν η Άγκυρα πράγματι θέλει να συζητήσει το ενδεχόμενο να κλείσει τις βάσεις, το ζήτημα πρέπει να συζητηθεί στο πλαίσιο του NATO.
Η Τουρκία είναι «κυρίαρχο έθνος», επομένως έχει «το δικαίωμα» να αποφασίζει αν θα φιλοξενεί ή όχι «βάσεις του NATO ή ξένες δυνάμεις», ανέφερε ο Έσπερ. «Αλλά και πάλι, νομίζω ότι αυτό γίνεται ζήτημα της συμμαχίας, της [τουρκικής] δέσμευσης στη συμμαχία, αν όντως [οι Τούρκοι] εννοούν αυτό που λένε», πρόσθεσε.
«Νομίζω ότι το ζήτημα εδώ είναι για ακόμη μια φορά ποια είναι η κατεύθυνση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τη συμμαχία του NATO και τις ενέργειες που κάνει σε διάφορα θέματα», επέμεινε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ.
Η ανησυχία και ο «εκνευρισμός» εντός NATO
Διπλωμάτες κρατών-μελών του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού εκφράζουν ανησυχία για το ότι η Τουρκία, κράτος μέλος της συμμαχίας από το 1952 και εταίρος στρατηγικής σημασίας για τη Δύση στη Μέση Ανατολή, ενεργεί ολοένα περισσότερο μονομερώς.
Την περασμένη εβδομάδα, η αμερικανική Γερουσία ενέκρινε ομόφωνα ψήφισμα που χαρακτηρίζει γενοκτονία τις σφαγές των Αρμενίων από τα οθωμανικά στρατεύματα το 1915, κίνηση ιστορικής σημασίας που προκάλεσε οργή στην Άγκυρα και κατάφερε νέο πλήγμα στις ήδη προβληματικές σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ.
Το αμερικανικό Κογκρέσο έχει εναντιωθεί στο σύνολό του σε αρκετές πρόσφατες ενέργειες της τουρκικής κυβέρνησης. Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές δεν κρύβουν την οργή τους για την αγορά του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας S-400 στην οποία προχώρησε η Άγκυρα. Η Ουάσινγκτον διατείνεται πως το σύστημα απειλεί τα αμερικανικά μαχητικά F-35 και είναι ασύμβατο με τον νατοϊκό εξοπλισμό. Ήδη η Τουρκία αποφασίστηκε να απομακρυνθεί από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 κι η αγορά τουλάχιστον 100 προηγμένων αεροσκαφών του τύπου από την Άγκυρα ακυρώθηκε.
Το Κογκρέσο επιδιώκει επίσης να τιμωρηθεί η Τουρκία για την εισβολή των ένοπλων δυνάμεών της στη βόρεια Συρία την 9η Οκτωβρίου. Την περασμένη Τετάρτη, επιτροπή της Γερουσίας ενέκρινε σχέδιο νόμου για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας, στο πλαίσιο της προσπάθειας να πιεστεί ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ να υιοθετήσει σκληρότερη στάση.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία Reuters