Η Τουρκία έχει… σπάσει τα κοντέρ προκλητικότητας τις τελευταίες ώρες, ενώ ακόμη «θολό» παραμένει το τοπίο σχετικά με το αν τουρκικό γεωτρύπανο έκανε γεώτρηση στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Κύπρος… βράζει, ο Αλέξης Τσίπρας συγκάλεσε χθες, Κυριακή 16.06.2019, έκτακτο ΚΥΣΕΑ και το θέμα θα τεθεί και στα ευρωπαϊκά όργανα, αφού ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, μεταβαίνει στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων.
Ο Κωνσταντίνος Φίλης, Γενικός Διευθυντής Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και συγγραφέας του βιβλίου »Τουρκία, Ισλάμ, Ερντογάν», αναλύει στο newsit.gr την όλη κατάσταση, που έχει βάλει «φωτιά» στην γεωπολιτική «σκακιέρα».
Αναλυτικά ο κ. Φίλης αναφέρει: «Η Τουρκία θέλει να αυξήσει το κόστος για την Κυπριακή Δημοκρατία, με απώτερο στόχο να αναστείλει, συνολικά ή μερικώς, το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου. Επίσης, θέλει η ίδια να καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, απευθείας, με όρους ευνοϊκότερους από ό,τι αν θα γινόταν αυτό σήμερα.
Και το τρίτο είναι ότι στέλνει ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι οι συμμαχίες που έχουν γίνει στην ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια, μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου και, μάλιστα, με αμερικανική »ομπρέλα», αλλά και ευρωπαϊκή στήριξη, δεν έχουν κανένα νόημα, εφόσον η Τουρκία βρίσκεται εκτός αυτών. Ότι, δηλαδή, η Άγκυρα είναι σε θέση να αμφισβητήσει αυτές τις συμμαχίες, να τις ακυρώσει στην πράξη, λόγω του ότι είναι η ίδια μία ηγεμονική, περιφερειακή δύναμη. Αυτές είναι οι τρεις κύριες στοχεύσεις της Τουρκίας. Και σε ουσιαστικό και σε συμβολικό επίπεδο».
Κάκιστη εξέλιξη η γεώτρηση από την Τουρκία
Και συνεχίζει ο κ. Φίλης: «Τώρα, αν το πλωτό γεωτρύπανο έχει κάνει ή πρόκειται να κάνει ερευνητική γεώτρηση εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδας, αυτό είναι μία ανεπανόρθωτη βλάβη για τα κυπριακά συμφέροντα, διότι, ουσιαστικά, μιλάμε για την γκριζοποίηση μιας περιοχής, η οποία θα είναι στον τομέα ευθύνης της Τουρκίας, με την Κύπρο να μπορεί να κάνει πολύ λίγα, θέλοντας να ασκήσει πλήρως τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Αυτό θα γίνει ακόμα βαρύτερο αν το δεύτερο πλωτό γεωτρύπανο από τα βορειοανατολικά της Κύπρου, που αναμένεται να βρεθεί τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες, στο κατεχόμενο κομμάτι δηλαδή, κατέλθει νοτιότερα και βρεθεί σε ένα από τα 13 οριοθετημένα τεμάχια από την Κυπριακή Δημοκρατία, πολλώ δε μάλλον σε κάποιο από τα αδειοδοτημένα τεμάχια, όπου, δηλαδή, υπάρχουν εταιρείες οι οποίες βρίσκονται και δραστηριοποιούνται εντός της κυπριακής ΑΟΖ.
Οι σκληρές ανακοινώσεις, όσο σκληρές και αν είναι, όσο καταδικαστικές κι αν είναι, δεν ιδρώνουν το αυτί του Ερτογάν. Ο Ερτογάν είναι αποφασισμένος να αντιστρέψει την κατάσταση αδυναμίας στην οποία βρίσκεται σήμερα στην ανατολική Μεσόγειο και προκειμένου να το καταφέρει αυτό θα πάει μέχρι τέλους ή, τέλος πάντων, θα πάει μέχρι εκεί που θα του επιτρέψουν να φτάσει οι δυνάμεις, όχι μόνο της περιοχής, αλλά και εκτός περιοχής».
Ο ρόλος της ΕΕ απέναντι στην επιθετική Τουρκία
«Ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θετικό και αναμενόμενο ότι Ελλάδα και Κύπρος θα ζητήσουν συγκεκριμένες κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής, αλλά, λογικά, οι κυρώσεις αυτές θα είναι υπό προειδοποίηση. Δηλαδή, θα είναι κυρώσεις τις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να ενεργοποιήσει, αν και εφόσον αποδειχθεί ότι η Τουρκία έχει κάνει ερευνητική γεώτρηση. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, δεν θα είναι οι κυρώσεις τέτοιου τύπου και τόσο σκληρές, όσο σε βάρος της Ρωσίας, λόγω της παράνομης προσάρτηση της Κριμαίας, διότι υπάρχουν αρκετά ευρωπαϊκά κράτη που κάνουν πολύ καλές »μπίζνες» με την Τουρκία, διότι η Τουρκία είναι μία χώρα πολύ σημαντική και για τα προσφυγομεταναστευτικά ρεύματα, διότι είναι μία χώρα σημαντική για την συνεργασία στο κομμάτι της τρομοκρατίας και ασφάλειας και γιατί υπάρχουν και αρκετοί στην Ευρώπη που θεωρούν ότι με την περαιτέρω αποξένωση της Τουρκίας από την Ευρώπη, ουσιαστικά περιθωριοποιούνται και οι οποίες φιλοευρωπαϊκές φωνές μέσα στην Τουρκία.
Τούτων δοθέντων, οι όποιες αποφάσεις από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, λογικά, θα είναι με την απειλή επιβολής κυρώσεων, που, επαναλαμβάνω, δύσκολα θα είναι τέτοιας έκτασης όπως αυτές απέναντι στη Ρωσία».
Ο παράγοντας… ΗΠΑ για την Τουρκία
«Από εκεί και πέρα, μένει στον αμερικανικό παράγοντα να βρει έναν τρόπο να μετριάσει την τουρκική επιθετικότητα και προκλητικότητα, όμως και αυτό είναι δύσκολο, διότι αφενός οι Αμερικανοί δεν είμαι βέβαιος ότι θέλουν να προσθέσουν ένα ακόμα »αγκάθι» στις ήδη δοκιμαζόμενες σχέσεις τους με την Τουρκία, αφετέρου η Τουρκία με τις Ηνωμένες Πολιτείες αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε μία συνολική διαπραγμάτευση, η οποία αφορά και στην ανατολική Μεσόγειο και στην ενέργεια, αλλά και σε άλλα θέματα, όπως είναι οι S400, τα F35, στο πρόγραμμα των οποίων η Τουρκία είναι συμπαραγωγός χώρα, άρα δεν είναι μία οποιαδήποτε χώρα, τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ρωσία, τις σχέσεις της Τουρκίας με το Ιράν, πολύ περισσότερο μετά τις τελευταίες εξελίξεις και την ένταση μεταξύ Ιράν – Ηνωμένων Πολιτειών, Ιράν – Σαουδικής Αραβίας, άρα λοιπόν, όλα αυτά είναι μέρος μιας μεγαλύτερης διαπραγματεύσεις και θα πρέπει να δούμε ποια θα είναι η έκβαση αυτής.
Το πλωτό γεωτρύπανο της Τουρκίας βρίσκεται στα βορειοδυτικά της Κύπρου εδώ και 45 μέρες. Αυτός είναι αρκετός καιρός για να κάνει τις κατάλληλες προετοιμασίες, για να είναι σε θέση να προβεί σε ερευνητική γεώτρηση. Φαίνεται ότι τα εντάλματα σύλληψης που εξέδωσε Κυπριακή Δημοκρατία λειτούργησαν αποτελεσματικά, φαίνεται, επίσης, ότι αρκετοί εμπειρογνώμονες και ειδικοί, οι οποίοι δεν μπορούν να είναι πάρα πολλών εθνικοτήτων, γιατί είναι πολύ υψηλή η εξειδίκευση που απαιτείται για να μπορέσει ένα τέτοιας καινοτομίας πλωτό γεωτρύπανο, όπως αυτά που κατέχει η Τουρκία, που είναι τελευταίας τεχνολογίας, να διεξάγει έρευνες.
Από την άλλη όμως, πιθανολογώ, ότι η Τουρκία και οικονομικά κίνητρα μπορεί να προσφέρει σε κάποιους για να παραμείνουν, ή σε κάποιους άλλους για να πάνε πάνω στο πλωτό γεωτρύπανο και, λογικά, αν δεν έχει ήδη προβεί, που ενδεχομένως και αυτό να έχει συμβεί, πιστεύω ότι τις αμέσως επόμενες μέρες θα μπορούσε να το κάνει».
Αυτό θέλει να πετύχει η Τουρκία!
Και το ενδιαφέρον, πλέον, είναι αν η Τουρκία, όπως συνηθίζει, θα βγάλει κάποια ανακοίνωση η οποία θα συνοδεύεται από κάποιο οπτικό υλικό, που θα αποδεικνύει του λόγου το αληθές, ή φοβούμενη την επιβολή κυρώσεων από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης θα το ισχυρίζεται αυτό δημόσια, αλλά δεν θα παρέχει το ανάλογο υποστηρικτικό υλικό.
Ούτως ή άλλως, αυτό που κάνει Τουρκία εκεί δεν είναι μία κανονικότητα, διότι πέραν της κατάφωρης παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, μία εταιρεία πηγαίνει, εντοπίζει το στόχο, κάνει την ερευνητική γεώτρηση, ξανακάνει ερευνητική γεώτρηση επιβεβαιωτική, βγάζει πορίσματα και ούτω καθ’ εξής. Η Τουρκία δεν κινείται με βάση αυτήν την κανονικότητα. Η Τουρκία κινείται με βάση τη λογική δημιουργίας τετελεσμένων και τη δημιουργία πίεσης προς την Κυπριακή Δημοκρατία, για να προκαλέσει μία διαπραγμάτευση και να επιφέρει, ουσιαστικά, την πρόσβαση της ίδιας στην αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της ανατολικής Μεσογείου.
Άρα λοιπόν, μην προσεγγίζουμε το ζήτημα των ερευνητικών γεωτρήσεων από την οπτική της κανονικότητας, γιατί εδώ υπάρχει μία προφανής αντικανονικότητα. Και σε επίπεδο νομικό και σε επίπεδο τεχνικό, αλλά και σε επίπεδο πολιτικό».
Ακούστε το ηχητικό της συνέντευξης στο Newsit.gr
Φωτογραφία Αρχείου Reuters