Του Δημήτρη Καιρίδη
Το χθεσινό δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ δεν έδωσε στον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ την ισχυρή στήριξη που επιζητούσε, ενόψει της αναθεωρητικής του συντάγματος διαδικασίας στη βουλή. Όπως προβλέπονταν, το «ναι» επικράτησε με τεράστια διαφορά αλλά η αποχή ήταν πολύ μεγάλη, αφού όσοι εναντιώνονται στη Συμφωνία Ελλάδας-ΠΓΔΜ προτίμησαν να απέχουν από τη ψηφοφορία παρά να την καταψηφίσουν.
Πριν από δυο εβδομάδες, στις 19 Σεπτεμβρίου, αυτή η στήλη είχε προβλέψει με σχετική ακρίβεια το αποτέλεσμα. Γράφαμε τότε: «Το «ναι» έχει ένα σαφές προβάδισμα και διατηρεί εδώ και αρκετό καιρό ένα συμπαγές 40-42% στο σύνολο των ερωτηθέντων…Πιο συγκεκριμένα, μεταξύ όσων απαντούν ότι θα ψηφίσουν, το «ναι» εκτινάσσεται στο 71% ενώ το «όχι» περιορίζεται στο 15% με το υπόλοιπο ποσοστό αναποφάσιστο… Σήμερα, το 30% περίπου των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι θα απόσχουν…σε συνδυασμό με ένα περίπου 25% εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που δεν κατοικούν πια στην ΠΓΔΜ και τη φυσιολογική αποχή που συμπεριλαμβάνει κάθε εκλογική διαδικασία, το συνολικό ποσοστό της αποχής ίσως ξεπεράσει το 50%…Σύμφωνα με τις προβλέψεις και τις ανάγωγες, το «ναι» κινείται περίπου στις 700.000 ψήφους.»
Τελικά, το «ναι» έλαβε περίπου 605.000 ψήφους, με μικρότερο ποσοστό για το «όχι», μόλις 37.000 περίπου ψήφοι ή 5,64% του συνόλου των ψηφοδελτίων. Σημειωτέον ότι το 42% των ερωτηθέντων που δήλωναν ότι θα υπερψηφίσουν μεταφράζεται λίγο-πολύ σε 30% των εγγεγραμμένων που εν τέλει το έκαναν χθες.
Όπως γράφαμε τότε: «Το δημοψήφισμα είναι μια πολιτική πράξη και το αποτέλεσμά του θα είναι ανοικτό σε διάφορες ερμηνείες. Οι υπέρμαχοι του «ναι» θα εκμεταλλευτούν το υψηλό ποσοστό του «ναι» για να πείσουν τη βουλή να προχωρήσει στη συνταγματική αλλαγή. Οι υπέρμαχοι του «όχι» θα σταθούν στην αποχή, αν αυτή ξεπεράσει το 50%, για να επιχειρηματολογήσουν υπέρ της ακυρότητας της όλης διαδικασίας. Εν τέλει, η μάχη θα μεταφερθεί στη βουλή όπου αναζητείται η συνταγματική πλειοψηφία του 2/3 των βουλευτών.»
Ο Ζόραν Ζάεφ ίσως είναι ο μόνος ειλικρινής υπέρμαχος της Συμφωνίας. Αντίθετα, στην ελληνική πλευρά, από χθες το βράδυ και με αφορμή το αποτέλεσμα, το πολιτικό θέατρο ζει, για μια ακόμα φορά, μεγάλες δόξες. Ο Πάνος Καμμένος με ενθουσιασμό δήλωσε ότι καταψηφίστηκε η Συμφωνία, την οποία η κυβέρνησή του υπέγραψε!
Εφόσον, ο Ζάεφ πετύχει τη συνταγματική αλλαγή, ο «μακιαβελικός» σχεδιασμός της συγκυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου δείχνει να προχωρά. Όπως γράψαμε στις 29 Σεπτεμβρίου, η Συμφωνία, αν δεν ψηφιστεί από την παρούσα βουλή, ίσως αποτελεί το όχημα αποσταθεροποίησης της επόμενης κυβέρνησης, προφανώς της Νέας Δημοκρατίας, αφού, επικυρωμένη από την ΠΓΔΜ και με ψηφισμένο το ενταξιακό πρωτόκολλο στο ΝΑΤΟ από όλες τις συμμάχους-χώρες, δημιουργεί τετελεσμένα για την Ελλάδα που είναι πολύ δύσκολα ανατρέψιμα.
Έτσι, στον σχεδιασμό της κλειστής ηγετικής ομάδας του Μαξίμου, η Συμφωνία διευκολύνει τη διενέργεια δεύτερων εκλογών τον Ιανουαρίου του 2020, μετά την ενδεχόμενη ατελέσφορη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, με τη Νέα Δημοκρατία αποδυναμωμένη και σε εσωτερική αναστάτωση εξαιτίας του «Μακεδονικού», και με απλή αναλογική, ώστε να προκύψει ένας μεγάλος συνασπισμός, με τον Αλέξη Τσίπρα συγκυβερνήτη, τον Κυριάκο Μητσοτάκη υπό περιορισμό, και με τους συμμάχους και τα «μεγάλα συμφέροντα» ευχαριστημένα.
Η κυνική εργαλειοποίηση ενός εθνικού θέματος και η σύναψη μιας διεθνούς συμφωνίας με στόχο τις εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες αποτελεί ασυνήθιστη πράξη ακόμα και για τα παρηκμασμένα ήθη της ελληνικής δημοκρατίας. Όμως, δεν μπορεί να αποκλειστεί και ταιριάζει ως αυλαία στην τετραετή διακυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ, αφού και το καλοκαίρι του 2015, η ρήξη με τους εταίρους με το ατυχές δημοψήφισμα, παρά τα απολύτως προβλέψιμα εθνικά επιζήμια αποτελέσματά του, χρησιμοποιήθηκε από τον Τσίπρα για την εκκαθάριση του εσωκομματικού τοπίου και την εγκαθίδρυσή του στην εξουσία.
Ο Ζάεφ φαίνεται να κατανοεί τους σχεδιασμούς του «φίλου» του και γι’ αυτό βιάζεται να προχωρήσει στις συνταγματικές αλλαγές που προβλέπει η Συμφωνία, πριν διαταραχθεί, όπως ίσως σχεδιάζεται και πάντως σίγουρα προαναγγέλλεται (!), η κυβερνητική σταθερότητα στην Ελλάδα.
Φωτογραφία αρχείου Reuters