Με συνεργασία ανάμεσα στις δύο κοινότητες του νησιού θα πρέπει να προχωρήσει το ζήτημα του φυσικού αερίου σύμφωνα με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί. Σχετικά με τα πρόσφατα αποτελέσματα των γεωτρήσεων στο τεμάχιο 10, ανέφερε πως το τεμάχιο αυτό μαζί με το τεμάχιο Αφροδίτη είναι περίπου όσο το 1/3 του κοιτάσματος Αζορ, στην Αίγυπτο το οποίο και ανακάλυψε η ENI και αποτελεί το μεγαλύτερο κοίτασμα στην ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα, ο Τ/κ ηγέτης ήταν χθες βράδυ καλεσμένος σε εκπομπή του «Μπαϊράκ» και απάντησε σε ερωτήσεις της διευθύντριας της τηλεόρασης, Αϊσού Μπασρί Ακτέρ και του διευθυντή του τ/κ «πρακτορείου ειδήσεων», Φεχμί Γκιουραλί εφ΄ολης της ύλης.
Δεν μπορώ να μειώσω αυτά που είδα πριν έρθω εδώ, δεν είμαι ειδικός, εφόσον είπαν ότι η ποσότητα στο Αφροδίτη είναι εμπορεύσιμη και η ποιότητα στο τεμάχιο 10 είναι καλή, οι έρευνες θα συνεχιστούν όπως λέχθηκε, άρα υπάρχει μια ελπίδα. Αν η διεθνής κοινότητα τους παροτρύνει σχεδόν λέγοντας κάντε το και μην φοβάστε, αυτό δεν συμβάλλει στο όραμα της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο, ανέφερε ο κ. Ακιντζί λέγοντας ότι δεν πρόκειται να επιτραπεί να αφεθούν εκτός από τις εξελίξεις στην περιοχή η Τουρκία και οι Τ/κ με τις τριμερείς συνεργασίας. «Εάν εσύ το κάνεις, θα το κάνω και εγώ κι αυτό θα φέρει εντάσεις. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αναζητηθεί ο νούσιμος δρόμος».
Ερωτηθείς σχετικά με το ζήτημα των υδρογονανθράκων και των γεωτρήσεων ο κ. Ακιντζί είπε ότι το είχε θέσει από την πρώτη του συνάντηση στον Πρόεδρο Αναστασιάδη ο οποίος του είχε πει ότι δεν είναι τόσο αφελής και μπορούσε να αντιληφθεί πως εάν προχωρούσε σε γεωτρήσεις, θα υπήρχε αντίδραση. «Ούτε όμως μου είπε ότι δεν θα προχωρήσει ποτέ». Ένα χρόνο αργότερα, συνέχισε, όταν ήρθε στην ημερήσια διάταξη το θέμα των αδειοδοτήσεων, η τ/κ πλευρά έθεσε το ζήτημα στις τεχνικές επιτροπές, για να πάρει την απάντηση ότι δεν είναι θέμα προς συζήτηση διότι αφορά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Νομίζω ότι ένα άλλο λάθος ήταν και το γεγονός ότι τους παραχάιδεψε η διεθνής κοινότητα», υποστήριξε ο κ. Ακιντζί λέγοντας ότι τα πράγματα εξελίχθηκαν προς την κατεύθυνση της διεξαγωγής παράλληλων γεωτρήσεων όταν η διεθνής κοινότητα είπε στους Ε/κ και σε αυτό το θέμα, όπως το πράσινο φως που είχε ανάψει για να ενταχθούν στην ΕΕ, ότι είναι δικαίωμά τους να το κάνουν.
«Σε αυτή την περιοχή χρειάζεται οικονομική συνεργασία όπως και σε άλλους τομείς. Σε περίπτωση που βρεθεί ικανοποιητική ποσότητα φυσικού αερίου ο πιο λογικός δρόμος είναι να φτάσει στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας. Το δέχονται και οι ίδιοι αυτό. Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να παραχαϊδεύει την ε/κ πλευρά. Αυτό δεν εξυπηρετεί την ειρήνη. Πρέπει να τύχει από κοινού εκμετάλλευσης ο πλούτος. Σε περίπτωση συνεργασίας, η ε/κ πλευρά θα ζήσει φιλικά με μια μεγάλη χώρα των 80 εκατομμυρίων. Σε διαφορετική περίπτωση θα δημιουργηθούν νέες εντάσεις. Πρέπει να γίνει ό,τι χρειάζεται για προστασία των δικαιωμάτων».
Αποκέντρωση εξουσιών
Αναφερόμενος στην τελευταία συνάντηση ηγετών, ο κ. Ακιντζί είπε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης του εξήγησε τι θα αφορούν οι αρμοδιότητες που θα παραμείνουν στην κεντρική κυβέρνηση και είναι αυτά που περιλαμβάνει και το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014, που φέρει και την υπογραφή του Ντερβίς Έρογλου – όπως τόνισε – για μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα, μια υπηκοότητα, μια ΑΟΖ, ένα FIR, μία φωνή στα ΗΕ και την ΕΕ, τα ομοσπονδιακά οικονομικά θέματα, μία Κεντρική Τράπεζα. «Οι υπόλοιπες αρμοδιότητες σε μεγάλο βαθμός ας πάνε στις συνιστώσες πολιτείες».
Η ενδυνάμωση σε αρμοδιότητες των συνιστωσών πολιτειών ήταν θέση της τ/κ πλευράς ενώ ήταν η ε/κ που υποστήριζε ισχυρή κεντρική διοίκηση, ανέφερε λέγοντας ότι γι’ αυτό το λόγο ο ίδιος δεν έχει πρόβλημα με την πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη. Το πρόβλημα, είπε, είναι στο πώς θα λαμβάνονται οι αποφάσεις στις αρμοδιότητες που θα μείνουν στην κεντρική διοίκηση, επαναλαμβάνοντας την θέση του ότι λήψη αποφάσεων με απλή πλειοψηφία, χωρίς καμία θετική ψήφο των Τ/κ. ισοδυναμεί με εξολόθρευση της πολιτικής ισότητας και οδεύει προς ένα ενιαίο κράτος. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης λέει, σύμφωνα με τον κ. Ακιντζί, πως οι Τ/κ δεν θα έχουν σε όλα τα ζητήματα δικαίωμα ψήφου αλλά σε αυτά που είναι ζωτικής σημασίας για τους Τ/κ.
Στις 28 Ιουνίου 2017 στο Κραν Μοντάνα, συνέχισε ο κ. Ακιντζί, ο Ε/κ ηγέτης για να εξηγήσει πόση σημασία δίδει στην πολιτική ισότητα των Τ/κ αποδέχθηκε την μια θετική ψήφο στο Υπουργικό Συμβούλιο. «Αυτά υπάρχουν στα πρακτικά της Διάσκεψης. Σήμερα κάνει πίσω από εκείνο το σημείο. Γι’ αυτό λέω ότι αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί, θα δείτε ότι και τα ΗΕ θα βγουν εναντίον σε αυτό. Ενάντια του άρχισαν να βγαίνουν και δικοί του άνθρωποι».
Ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει αποδεχθεί να υπάρχει ένας Πρόεδρος και ένας Αντιπρόεδρος, να είναι εκ περιτροπής εάν υπάρξει συμφωνία λύσης, και αυτοί θα παίρνουν αποφάσεις σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας με συναίνεση, λέγοντας ότι η ομοσπονδιακή Κύπρος θα λαμβάνει αποφάσεις με τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο στα ΗΕ και την ΕΕ, υπάρχει δικαίωμα βέτο». «Όταν σε τέτοια θέματα έχετε δώσει αυτές τις αρμοδιότητες, γιατί επιμένετε στα υπόλοιπα;».
Διανύθηκε μεγάλη απόσταση στις διαπραγματεύσεις στο Κραν Μοντάνα, δήλωσε ο Μουσταφά Ακιντζί λέγοντας ότι δεν θέλει να παίξει το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών αλλά ήταν η ε/κ πλευρά που παρουσιάστηκε απρόθυμη για λύση, υπήρξε γι’ αυτό απογοήτευση και λόγω είχε κάνει την γνωστή δήλωση ότι «απέτυχε η τελευταία προσπάθεια της γενιάς μας». «Όμως, αν υπάρχει ένα πρόβλημα, θα συνεχίσουν και οι αναζητήσεις λύσης», πρόσθεσε σημειώνοντας ότι κάποιοι παραγνωρίζουν ότι το είχε αναφέρει και αυτό.
Αναγνώριση του ψευδοκράτους
Ο Μουσταφά Ακιντζί εξήγησε την αναφορά του ότι ούτε το Αζερμπαϊτζάν προσκαλεί το ψευδοκράτος, αναφέροντας ότι ο ίδιος έχει δει τον Πρόεδρο Αλίεφ 2-3 φορές και τον προσκάλεσε ή δήλωσε έτοιμος να μεταβεί εκείνος στο Μπακού. Η απάντηση του Προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, πρόσθεσε, ήταν «θα δούμε». «Φοβήθηκε και από την Ρωσία». Ανέφερε επίσης ότι σε σύνοδο του ΟΙΔ στο Καζακστάν, στον οποίο οργανισμό το ψευδοκράτος έχει το καθεστώς παρατηρητή, ο ίδιος δεν μπόρεσε να πάει, παρ’ ότι και η Τουρκία είχε ζητήσει να προσκληθεί ως «πρόεδρος», καθώς η απάντηση του Καζακστάν ήταν ότι δεν αναγνωρίζει την «τδβκ». Η απάντηση του Καζακστάν, συνέχισε, ήταν ότι ως χώρα που φιλοξενούσε την σύνοδο του ΟΙΔ και επειδή δεν αναγνωρίζει και δεν μπορεί να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος, δεν μπορούσε να κάνει αποδεκτή ξεχωριστή αντιπροσωπεία των Τ/κ, παρά μόνο εάν πήγαιναν μαζί με την τουρκική αντιπροσωπεία.
Το να μιλάς μόνο για δύο κράτη, δεν σημαίνει ότ μπορεί να γίνει, σημαντική είναι η διεθνής συγκυρία και όσο αυτή είναι έτσι πρέπει να ξέρουμε τι θέλουμε, να είμαστε συνεπής και να συμπεριφερόμαστε ανάλογα. Εάν πει, συνέχισε, αυτό που ο πρόεδρος της αντιπολίτευσης, Ερσίν Τατάρ του ζητεί, προς τα ΗΕ για δύο κράτη, τότε – ανέφερε – αυτό που θα γίνει αμέσως είναι η κ. Λουτ να κλείσει το τεφτέρι της και να πει ότι η τ/κ πλευρά αναζητεί τρόπος λύσης εκτός παραμέτρων του ΟΗΕ και γι’ αυτό δεν υπάρχει κοινό έδαφος.
Ανέφερε δε ότι κάποια βήματα που γίνονται από την ελληνοκυπριακή πλευρά, όπως η παρεμπόδιση μη Ευρωπαίων πολιτών να ταξιδέψουν μέσω Λάρνακας προς τα κατεχόμενα, δηλητηριάζουν το πολιτικό κλίμα και πρέπει να αποφεύγονται.
ΜΟΕ – Αποναρκοθέτηση – Τέχνη
Αναφερόμενος στο θέμα της κινητής τηλεφωνίας, ο κ. Ακιντζί είπε ότι σήμερα οι παροχείς στο «βορρά» και αρμόδιοι των ενδιαφερομένων «θεσμών» θα συναντηθούν με τα τ/κ μέλη της σχετικής Τεχνικής Επιτροπή και πολύ πιθανόν την ερχόμενη εβδομάδα τα ΗΕ να συγκαλέσουν τα μέλη της αρμόδιας Τεχνικής Επιτροπής για να συζητήσουν την εφαρμογή της συμφωνίας των ηγετών για την λειτουργία των κινητών. Ερωτηθείς πότε είναι σε θέση να λειτουργούν τα κινητά, είπε ότι το συντομότερο που θα τελειώσουν οι τεχνικές διαδικασίες και προετοιμασίες, το αμεσότερο θα τεθεί σε λειτουργία το μέτρο.
Ερωτηθείς για την αποναρκοθέτηση, ο Τ/κ ηγέτης αναφέρθηκε στον Γερόλακκο για την τ/κ πλευρά και την περιοχή της Λουρουτζίνας για την ε/κ πλευρά. «Θέλουμε ένα νησί πλήρως αποστρατικοποιημένο. Έχουν γίνει διάφορες δηλώσεις για το θέμα αλλά στις εκθέσεις του ΓΓ γίνεται αναφορά σε συνολικά 1447 νάρκες που βρίσκονται σε μια περιοχή 1,7 τ.χλμ».
Όσον αφορά την επιστροφή ε/κ έργων ζωγραφικής, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι στις αποθήκες του «πολιτιστικού κέντρου Ατατούρκ» (στην Λευκωσία) βρίσκονται εδώ και 45 χρόνια 200 έργα, προσθέτοντας ότι τα μέλη της Τεχνικής Επιτροπής για τον Πολιτισμό από την αρχή της ίδρυσης της είχαν θέσει το θέμα για το τί θα γίνει με αυτά τα έργα, τα οποία πρώτα καταγράφηκαν και μετά έγινε η διαβούλευση με τους αρμόδιους «θεσμούς» της «κυβέρνησης», η επικοινωνία με τα ΗΕ και έστειλε το μήνυμα – όπως είπε – στην ε/κ πλευρά. Την ερχόμενη εβδομάδα θα συνεδριάσει επί του θέματος και η Τεχνική Επιτροπή για τον Πολιτισμό, σύμφωνα με τον κ. Ακιντζί που δήλωσε ικανοποιημένος γιατί μπόρεσαν να προστεθούν στοιχεία όπως η αποναρκοθέτηση και οι τέχνες στην προσπάθεια να βρεθεί «ο νούσιμος δρόμος».
Ο κ. Ακιντζί ρωτήθηκε και για αν θα υπάρξει σημείο διέλευσης στα Κόκκινα, απαντώντας ότι αυτό περιλαμβάνεται στα αιτήματα της ε/κ πλευράς, ωστόσο πρόκειται για εξ ολοκλήρου στρατιωτική κλειστή περιοχή, που είναι ανέφτικτο να διαχωριστεί και να μετακινηθεί. «Το εξήγησα αυτό, ελπίζω το κατάλαβαν».
Κληθείς να σχολιάσει την άποψη ότι εφόσον δεν μπόρεσε να υπάρξει λύση εδώ και χρόνια, θα ήταν πιο λογικό να πάμε σε μια λύση κομμάτι – κομμάτι (σσ: άποψη που έχει διατυπώσει ο Κουντρέτ Οζερσάι) ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι το επιχείρημα αυτό μπορεί να ακούγεται ωραίο αλλά σημείωσε ότι υπάρχει το κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014 στο οποίο γίνεται ρητή αναφορά σε ολοκληρωμένη λύση και θεωρεί ότι εάν δεν υπάρχει τελική συμφωνία σε όλα δεν ισχύουν οι επιμέρους συμφωνίες. Το να προχωρείς κομμάτι κομμάτι, συνέχισε, χρειάζεται πολύ καλή ισορροπία για να μην χαλάσεις την ισορροπία της ολότητας (ολοκληρωμένης λύσης) στο τέλος.
«Προεδρικές» και υποψηφιότητες
Στην ερώτηση εάν θα είναι υποψήφιος στις «προεδρικές εκλογές», ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι απομένουν μέχρι τότε 14 μήνες και υπάρχουν πολλά σημαντικά θέματα σε εξέλιξη. Κάποιοι ετοιμάζονται, δεν έχω πρόβλημα με αυτό, συμπλήρωσε επαναλαμβάνοντας ότι ο ίδιος θα πάρει τις αποφάσεις του όταν έρθει η ώρα. Κανέναν και τίποτε δεν ωφελεί, είπε, το να γίνει αυτή η συζήτηση από τώρα.