Οδυνηρές μνήμες ξυπνά η υπόθεση της τραγικής συντριβής του ελικοπτέρου του Πολεμικού Ναυτικού στην Κίναρο στις 11 Φεβρουαρίου 2016 παρασύροντας στο θάνατο τρεις αξιωματικούς. Οι γονείς ενός από τους τρεις αξιωματικούς του Π.Ν. του συγκυβερνήτη Κωνσταντίνου Πανανά κατέθεσαν αγωγή αποζημίωσης κατά του Δημοσίου και ζητούν το ποσό του 1 εκατ. ευρώ και καταγγέλλουν ότι ο 33χρονος Κωνσταντίνος και οι δύο συνάδελφοί του εστάλησαν, ουσιαστικά, σε αποστολή αυτοκτονίας, καθώς εστιάζουν στις κακές καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή της Κινάρου, όπως οι θυελλώδεις άνεμοι, η ένταση των οποίων υπερέβαινε τις προδιαγραφές πτήσης του μοιραίου ελικοπτέρου Agusta Bell.
Το πρωινό της 11ης Φεβρουαρίου του 2016 η είδηση ότι ένα ελικόπτερο Agusta Bell του Πολεμικού Ναυτικού συνετρίβη στην Κίναρο, παρασύροντας στο θάνατο τρεις αξιωματικούς, πάγωνε την κοινή γνώμη.
Επρόκειτο για τον, ανθυποπλοίαρχο Τουλίτση Αναστάσιο (κυβερνήτη) 37 ετών, ανθυποπλοίαρχο Πανανά Κωνσταντίνο (συγκυβερνήτη) 34 ετών και τον μηχανικό ανθυπασπιστή Ευαγγέλου Ελευθέριο 36 ετών.
Εκτελούσαν άσκηση, όπως είχαν διαταχθεί πετούσαν χαμηλά αναζητώντας εχθρικά σκάφη.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα, ελάχιστα στοιχεία για τις συνθήκες του δυστυχήματος έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Το επίσημο πόρισμα έριχνε την ευθύνη στο… στρατηγό άνεμο, αποκλείοντας το ενδεχόμενο μηχανικής βλάβης ή ανθρώπινου λάθους.
Οι γονείς ενός εκ των θυμάτων, όμως, στέλνουν το ελληνικό Δημόσιο στα αστικά δικαστήρια, αξιώνοντας ως αποζημίωση για ψυχική οδύνη το ποσό του ενός εκατ. ευρώ, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα “Ε.Τ. της Κυριακής” .
Ο άτυχος συγκυβερνήτης του Agusta Bell, Κων/νος Πανανάς
Γονείς του συγκυβερνήτη Κωνσταντίνου Πανανά: Το ελικόπτερο που συνετρίβη τον Φεβρουάριο του 2016 ήταν σε “αποστολή αυτοκτονίας”
Με την αγωγή τους, ο πατέρας και η μητέρα του συγκυβερνήτη στη μοιραία πτήση, Κωνσταντίνου Πανανά, στρέφονται κατά του Ελληνικού Δημοσίου και καταγγέλλουν εγκληματικά λάθη που οδήγησαν στη συντριβή του ελικοπτέρου. Κάνουν λόγο για αδιαφορία των οργάνων του Δημοσίου να εκτελέσουν τα νόμιμα για να διασφαλίσουν την ασφάλεια του πληρώματος και ζητούν αποζημίωση για το σοκ που, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, “υπέστημεν όταν μάθαμε ότι είχε σβήσει το καντήλι της ζωής του μονάκριβού μας γιου σε ηλικία μόλις 33 ετών, ενός ανθρώπου, αντικειμενικά με άριστες επιδόσεις, ως προς τις ηγετικές του ικανότητες, την επαγγελματική του κατάρτιση, τα ηθικά του προσόντα, την τεχνοκρατική του αντίληψη, που αποτελούσε το μέλλον του Ναυτικού”.
Στην αγωγή υπογραμμίζουν ότι βλέπουν σχεδόν κάθε βράδυ το παιδί τους στον ύπνο τους, καθώς και ότι έχουν περιέλθει σε δυσμενέστατη ψυχολογική κατάσταση, λόγω του απροσδόκητου χαμού του, η οποία πλέον αντιμετωπίζεται με ισχυρά αντικαταθλιπτικά φάρμακα. “Με το γιο μας, υφίσταντο ανέκαθεν ιδιαίτερη αγάπη και βαθύτατος σύνδεσμος. Ως γονείς τον καμαρώναμε και ατενίζαμε το μέλλον κάνοντας όνειρα για αυτόν, για την επαγγελματική του πορεία, για την οικογένεια και για τα εγγονάκια που θα μας έκανε”. Οι γονείς του άτυχου αξιωματικού ζητούν ως αποζημίωση μισό εκατ. ευρώ ο καθένας.
“Εξαιτίας του θανάτου του υπέστημεν ανεπανόρθωτο ψυχικό κλονισμό και ψυχική οδύνη, δικαιούμενοι κατά τούτο να απαιτήσουμε από τους εναγομένους την καταβολή χρηματικής ικανοποιήσεως ένεκα ψυχικής οδύνης, η οποία, λαμβανομένων υπ’ όψιν των συνθηκών θανάτου του παιδιού μας, του στενότατου δεσμού που είχαμε μαζί του, της περιουσιακής καταστάσεως των εναγομένων και του βαθμού συγγενείας με τον αποβιώσαντα, ανέρχεται στο εύλογο, με βάση τις περιστάσεις, ποσό των 500.040 € δι’ έκαστον από τους ενάγοντες”, αναφέρουν ο Παναγιώτης και η Αννα Πανανά.
Είχε χάσει και νωρίτερα επαφή
Στην αγωγή περιλαμβάνονται αποσπάσματα από το πόρισμα της Εισαγγελίας Ναυτοδικείου Πειραιά και της ΕΔΕ που διενεργήθηκε, ακόμα και συνομιλίες του πληρώματος του ελικοπτέρου με τη φρεγάτα “ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ” από την οποία είχε απονηωθεί στο πλαίσιο της άσκησης “Αστραπή”. Όπως αποκαλύπτεται, το μοιραίο ελικόπτερο είχε χάσει και νωρίτερα επαφή με τη φρεγάτα για 20 λεπτά.
“Ειδικότερα, όπως αναγράφεται στη σελίδα 12η του πορίσματος, εκ της αποτύπωσης των συνομιλιών του μοιραίου ελικοπτέρου Ε/Π ΠΝ – 28 ειπώθηκαν τα ακόλουθα: (1) “01: 53:45 ΚΙΜΩΝ 28: ΑΠΟ ΚΙΜΩΝ 28 ΣΑΣ ΑΚΟΥΩ ΜΕ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕΤΕ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΑΣ”. (2) “02: 13:21 […] ΚΙΜΩΝ 28: ΜΑΜΠΟ ΤΟ 28 ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΟΝ ΑΣΤΡΑΙΟ 4 ΚΑΙ ΣΤΡΕΦΩ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΝ, ΤΟ ΣΗΜΕΙΟΝ ΠΟΥ ΑΠΟΝΗΩΘΗΚΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΒΟΡΕΙΟΔΥΤΙΚΑ ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑΣ ΜΑΜΠΟ: ΕΛΗΦΘΗ”.
Από τα ανωτέρω, λοιπόν, προκύπτει αναφανδόν ότι η επικοινωνία μεταξύ ελικοπτέρου και φρεγάτας “ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ” δεν ήτο ασφαλής και έπρεπε ο κυβερνήτης της φρεγάτας να διατάξει την άμεση επιστροφή του Ε/Π Π.Ν. – 28 πλην όμως ουδόλως το έπραξε, αδιαφορώντας για την ασφάλεια του πληρώματος”. Στη συνέχεια αναφέρεται ότι στις 02:17 το ελικόπτερο επικοινώνησε με τη φρεγάτα κινούμενο από τις νότιες προς τις ανατολικές ακτές της Αμοργού. “Την 02:23 διαβίβασε εκ νέου εικόνα επιφάνειας ανατολικές ακτές Αμοργού καθαρές εκτιμάται βόρειες και δυτικές ακτές ίσως υπάρχει κάτι, συνεχίζω”. Αυτή ήταν και η τελευταία επικοινωνία του ραδιοεντοπιστή της ΦΓ “ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ” με το μοιραίο ελικόπτερο”.
Το πόρισμα του πραγματογνώμονα της οικογένειας Πανανά
Οι γονείς του Κωνσταντίνου Πανανά που όρισαν πραγματογνώμονα για το δυστύχημα υποστηρίζουν ότι οι επικεφαλής της άσκησης “έστειλαν κυριολεκτικά σε αποστολή αυτοκτονίας το μοιραίο ελικόπτερο”, καθώς Διαταγή Διαρκούς Ισχύος προβλέπει την περιορισμένη χρήση των ελικοπτέρων τύπου ΑΒ – 21 τη νύχτα και συγκεκριμένα “μόνο για αποστολές εις ανοικτή θάλασσα σε αποστολές διάσωσης και με την αυστηρή προϋπόθεση να επικρατούν άριστες καιρικές συνθήκες, απαγορευμένης, συνεπώς, της χρήσης τους σε επιτήρηση ακτών”.
Η διαταγή ωστόσο αγνοήθηκε σύμφωνα με τους ενάγοντες. “Ήταν λοιπόν εγκληματικά αμελής η συμπεριφορά του κυβερνήτη της φρεγάτας ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ…, ο οποίος, αν και εγνώριζε ότι τα επτά (7) ή οκτώ (8) μποφόρ δεν επέτρεπαν την πτήση του ελικοπτέρου Π.Ν. – 28, αφού ήταν γνωστό ότι τα παλιά ΑΒ – 212, όπως ήταν και το επίμαχο μοιραίο ελικόπτερο, δεν αντέχουν σε θυελλώδη άνεμο πάνω από 6 μποφόρ, έδωσε εντολή να απογειωθούν για την εκτέλεση της επιχείρησης”. Ευθύνη θεωρούν οι γονείς του Κ. Πανανά ότι έχουν επίσης ο διοικητής της Ομάδας Φρεγατών αλλά και ο κυβερνήτης του ελικοπτέρου γιατί δεν ακολούθησε την εντολή να μην πετάξει πάνω από στεριά.
“Μάλιστα, στις σελίδες 4η και 5η του πορίσματος της Εισαγγελίας Ναυτοδικείου Πειραιώς αναγράφεται επί λέξει ότι: “…Ο κυβερνήτης του Ε/Π (υποπλοίαρχος Α. Τουλίτσης Π.Ν.) ρώτησε το ραδιοεντοπιστή, εάν κάποιο από τα νησιά του δρομολογίου του προσομοιαζόταν ως ετερόχρωμο, δηλαδή εθεωρείτο ως εχθρικό. Παρενέβη τότε ο διευθυντής Επιχειρήσεων… και του είπε επί λέξει: “Είναι όλα φίλια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να περάσετε και από επάνω”, απαντώντας του ο κυβερνήτης του Ε/Π “αυτό εννοείται”. Συνεπώς, ο υποπλοίαρχος και κυβερνήτης του μοιραίου ελικοπτέρου, Τουλίτσης Αναστάσιος, είχε λάβει οδηγίες, και μάλιστα του είχε επισημανθεί να μην περάσει πάνω από νησί”.
Το ελικόπτερο των 3 αξιωματικών ήταν κατάλληλο για πτήσεις έως 6 μποφόρ
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, οι περιορισμένες δυνατότητες του “Agusta Bell” και η κακή επικοινωνία του με τη φρεγάτα “Νικηφόρος Φωκάς” καθιστούσαν απαγορευτική τη συγκεκριμένη αποστολή, σύμφωνα με το δικηγόρο των γονέων του Κωνσταντίνου Πανανά, Γιάννη Μαρακάκη. “Οι επιτελικοί του Πολεμικού Ναυτικού γνώριζαν άριστα ότι ο συγκεκριμένος τύπος ελικοπτέρου προοριζόταν για πολύ συγκεκριμένο είδος πτήσεων και μόνο υπό την προϋπόθεση ότι οι καιρικές συνθήκες είναι τουλάχιστον καλές.
Η αποστολή αυτού του τύπου ελικοπτέρου με σχέδια πτήσης εκτός προδιαγραφών του, και μάλιστα με καιρικές συνθήκες εξαιρετικά επικίνδυνες, οι οποίες σημειωτέον ήταν ήδη γνωστές στο Πολεμικό Ναυτικό πριν από την απογείωση του ελικοπτέρου, καθιστούν την εν λόγω διαταγή εγκληματική, εξ ου και θεωρούμε αυτονόητο ότι οι ευθύνες που θα αποδοθούν θα είναι βαρύτατες”, λέει ο κ. Μαρακάκης στον “Ε.Τ. της Κυριακής”.
Δεν γνώρισε το γιο του
Δώδεκα ημέρες μετά το δυστύχημα η σύζυγος του άτυχου συγκυβερνήτη, Μαριάννα, έφερε στον κόσμο το δεύτερο παιδί τους, που δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα του αλλά πήρε το όνομά του, με νονό τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο. Ο Κωνσταντίνος Πανανάς junior μεγαλώνει με την απεριόριστη αγάπη της οικογένειας της μητέρας του, του ιερέα παππού του και των θείων του, Γιάννη και Παναγιώτη Ζαφείρη. Με Προεδρικό Διάταγμα έχει απονεμηθεί ο βαθμός του αντιναυάρχου στους υποπλοιάρχους Τουλίτση και Πανανά και ο βαθμός του πλοιάρχου στον ανθυπασπιστή Λευτέρη Ευαγγέλου, που έχασαν τη ζωή τους την ώρα του καθήκοντος, ενώ δόθηκε σε δύο άτομα από κάθε οικογένεια η δυνατότητα διορισμού στο Δημόσιο.
