Του Χρήστου Καπούτση
Την αγωνία της Γερμανικής Κυβέρνησης για το αυξανόμενο κύμα μεταναστών, που επιθυμεί να μεταβεί στη Γερμανία, μετέφερε στην Πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της Ελλάδας ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φ.Β. Σταϊνμάγερ, που πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη χώρας μας. «Η οικονομική κρίση που δεν ξεπεράστηκε δεν ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση στην Ευρώπη, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το προσφυγικό», ανέφερε ο Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ , κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο υπουργείο Εξωτερικών μαζί με τον έλληνα ομόλογό του Νίκο Κοτζιά. Η Γερμανική κυβέρνηση του Μεγάλου Συνασπισμού (Χριστιανοδημοκράτες και SPD), δέχεται σκληρή κριτική όχι μόνο από την αντιπολίτευση, αλλά και από στελέχη των κομμάτων που συμμετέχουν στην Κυβέρνηση, για την πολιτική των Α. Μέρκελ και Φ. Σταινμάγερ στο προσφυγικό. Επίσης η άνοδος των εθνικιστικών και ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων των κρατών-μελών της Ε.Ε., καθιστά το προσφυγικό ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα και την Κυβερνητική κρίση στη Γερμανία πιο σοβαρή . Γι’ αυτό, το προσφυγικό και τα θέματα που συνδέονται με αυτό, όπως οι καθημερινές τραγωδίες στο Αιγαίο, η συμπεριφορά της Τουρκίας και η ευρωπαϊκή της πορεία και κυρίως όμως, η κρίση στη Συρία, ήταν τα βασικά θέματα που συζήτησε ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλο , με τον Πρωθυπουργό Α. Τσίπρα και με τον ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά, κατά την παραμονή του στην Αθήνα. Μάλιστα ο Φ. Σταινμάγερ επισήμανε , ότι η Ελλάδα εφόσον συνεργαστεί με την Τουρκία, θα μπορέσει να περιορίσει σημαντικά τα διαδοχικά κύματα μεταναστών και προσφύγων που κατευθύνονται στη Γερμανία και έτσι, η Γερμανική Κυβέρνηση θα ξεπεράσει την πολιτική κρίση που αντιμετωπίζει, εξαιτίας του προσφυγικού.
Σ ε ότι αφορά τη διασύνδεση, των δύο προβλημάτων, του δημοσιονομικού προβλήματος και της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων, που η Ελληνική Κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα υλοποιήσει , με την οικονομική ενίσχυση από την Ε.Ε. λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίσει η Ελλάδα εξαιτίας της συγκέντρωσης δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στα ελληνικά εδάφη, ο Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας ήταν απόλυτα σαφής. Καμιά διασύνδεση ή συμψηφισμός των δύο θεμάτων. «Δεν βλέπω το συσχετισμό μεταξύ της επιβάρυνσης που υπόκειται η Ελλάδα λόγω των προσφυγικών ροών προς και διαμέσου της Ελλάδας, από τη μια πλευρά, και από την άλλη, οι δυσκολίες της Ελληνικής Κυβέρνησης να προχωρήσει στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων», είπε ο Φ. Σταινμάγερ.
Διαφώνησε με την παραπάνω τοποθέτηση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών ο Νίκος Κοτζιάς, που του επισήμανε ότι: «τα έξοδα που έχουμε κάνει για τους πρόσφυγες υπολογίζουμε να φτάνουν τα 2.800.000.000, δηλαδή είναι πέντε φορές παραπάνω, από τα ποσά που θα εξοικονομήσουμε περικόπτοντας τις συντάξεις».
Επίσης, ευθεία σύνδεση του προσφυγικού με το οικονομικό – δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, προκύπτει και από το εξής:
Οι συζητήσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης με το «κουαρτέτο» των δανειστών, έχουν δυσκολέψει, καθώς ασχολούνται με τη ρύθμιση των «κόκκινων δανείων». Σε σχετική ερώτηση Γερμανού δημοσιογράφου από την εφημερίδα Bild Zeitung, ο ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιάς, παρουσία του Γερμανού ομολόγου, έδωσε την εξής απάντηση: « Τι σημαίνουν τα κόκκινα δάνεια; Κάποιον που δεν μπορεί να πληρώσει – γιατί έχασε τη δουλειά του, το μισθό του – το δάνειό του για το σπίτι που μένει, να μην τον πετάξουμε έξω. Οι δανειστές μας ζητάνε σήμερα να τους πετάξουμε έξω από τα σπίτια τους. Ωραία, θα μου πει κάποιος, ότι αφού το συμφωνήσατε, θα πρέπει να τους πετάξετε. Ταυτόχρονα όμως, φτιάχνουμε 50.000 σπίτια για να φέρουμε πρόσφυγες. Πείτε μου, τι θα πω εγώ σε 50.000 Έλληνες που θα τους πετάω έξω από τα σπίτια τους, ενώ φτιάχνω 50.000 σπίτια για πρόσφυγες; Λοιπόν συνδέονται αυτά τα πράγματα. Συνδέεται η οικονομική μας κατάστασή, με τη ροή των προσφύγων και με τις δυνατότητές μας , που έχουμε ως χώρα». Υπάρχει και ένα ακόμη συγκρίσιμο μέγεθος. Η Γερμανική Κυβέρνηση αποφάσισε ότι το μηνιαίο επίδομα για κάθε πρόσφυγα που θα ζει στη Γερμανία θα είναι 680 ευρώ. Οι θεσμικοί δανειστές έχουν επιβάλει στους Έλληνες εργαζόμενους βασικό μισθό 584 ευρώ.
Ο Φ. Σταινμάγερ, επανέφερε την πρόταση των Α. Μέρκελ και Γιουνκέρ, για κοινές περιπολίες Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο, ώστε να αναχαιτιστούν οι μεταναστευτικές ροές. Την πρόταση του Γερμανού αξιωματούχου απέρριψε η Ελληνική πλευρά, επισημαίνοντας ότι, το προσφυγικό , δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο καταπάτησης της Εθνικής κυριαρχίας οποιουδήποτε κράτους –μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, η πρόταση αυτή δείχνει σκοπιμότητα και στην καλύτερη περίπτωση άγνοια. Δεν υπάρχουν διεθνή ύδατα ανάμεσα στα περισσότερα Ελληνικά νησιά και τις τουρκικές ακτές, ώστε να γίνει κοινή περιπολία. Υπάρχουν θαλάσσια σύνορα, που ορίζονται από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας και της Ελλάδας. Επομένως, μια λογική πρόταση θα ήταν, να αποτρέπεται το προσφυγικό ρεύμα προτού περάσει στην πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και όχι να το αφήσουμε να φτάσει από την Τουρκία στην Ελλάδα.
Ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς, στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον Γερμανό ομόλογό του, έδωσε με σαφήνεια τη δική του εκδοχή και φυσικά την πολιτική άποψη της Ελληνικής Κυβέρνησης, για το θέμα των περιπολιών στο Αιγαίο: «Το ανάγνωσμα, περί κοινών περιπολιών, υποθέτει το πρόβλημα των προσφύγων, είναι ένα πρόβλημα το ότι δεν υπάρχουν κοινές περιπολίες. Αλλά, δεν είναι σωστό αυτό. Το πρόβλημα των προσφύγων προκύπτει πρώτα απ’ όλα από τον πόλεμο της Συρίας. Άρα, θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε όλοι μαζί να κάνουν περιπολίες στα τουρκικά σύνορα. Προκύπτει, επίσης, διότι υπάρχουνε χιλιάδες, εκατομμύρια θα έλεγα πρόσφυγες, οι οποίοι κινούνται από τη περιοχή της Συρίας προς το Αιγαίο.
Θα έβρισκα πολύ πιο ορθολογικό το αίτημα και το υποστηρίζω, να υπάρξουν σταθμοί καταγραφής, τακτοποίησης, ταξινόμησης των εν δυνάμει προσφύγων. Γιατί μέχρι να ταξινομηθούνε είναι εν δυνάμει πρόσφυγες. Και αντί οι άνθρωποι να πρέπει να διασχίσουν και μάλιστα τώρα με μεγάλους κινδύνους το Αιγαίο, να τακτοποιούνται από εκεί και απευθείας να μοιράζονται στις Ευρωπαϊκές χώρες.
Έχουμε όμως το εκπληκτικό φαινόμενο, ότι οι Ευρωπαϊκές χώρες έχουν συμφωνήσει για 160.000 πρόσφυγες, πέρα από αυτούς που έχουμε εμείς στη είσοδο ή η Γερμανία, και από αυτές τις υπόλοιπες χώρες, έχουν δεχθεί μέχρι τώρα 187.000 από τις 160.000. Οι χώρες που δεν δέχονται στη πραγματικότητα πρόσφυγες στο Ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι αυτές ίσως που τους δυσκολεύει αν η κατανομή γίνεται ήδη από τη Τουρκία.
Αλλά, προσέξτε, εάν κάναμε τη κατανομή από τη Τουρκία, δεν θα κινδύνευαν ζωές. Πρέπει να σας πω ότι το ελληνικό λιμενικό έχει περισυλλέξει, μαζέψει δηλαδή μέσα από τη θάλασσα, 78.000 ανθρώπους. Έχει κανείς σκεφτεί τι δράματα περνάνε αυτοί οι άνθρωποι. Μάνες με τα μωρά παιδιά τους. Γυναίκες οι οποίες ετοιμάζονται να γεννήσουνε. Προχθές έβλεπα στις εφημερίδες, υπάρχει μία πρόσφυγας που πέρασε αυτή τη θάλασσα, ξέρετε πόσο ετών; 105. Γιατί να έρθουν εδώ και να τους μοιράσουμε μετά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Γιατί να μην τους μοιράσουμε ήδη στην πορεία από τη Τουρκία;
Το πρώτο πρόβλημα είναι λοιπόν ο πόλεμος στη Συρία. Το δεύτερο είναι ότι θα πρέπει να αναπτύξουμε τη συνεργασία μας με τη Τουρκία. Το τρίτο, ότι θα πρέπει να γίνεται η ανακατανομή των προσφύγων ήδη, κατά τη γνώμη μου, στη Τουρκική πλευρά.»
Πάντως, οι δύο Υπουργοί συμφώνησαν να δοθεί μια νέα ώθηση στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, εστιάζοντας ιδιαίτερα στους ακόλουθους τομείς :
1. Στην οικοδόμηση ενός νέου πλαισίου για την Γερμανο-ελληνική εταιρική σχέση.
2. Στην ταχεία σύσταση του Γερμανο-ελληνικού Ιδρύματος Νεολαίας, με σκοπό την προώθηση του διαλόγου και των ανταλλαγών μεταξύ των νέων των δύο χωρών.
3. Σε μία πιο στενή συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης και των επιστημών, καθώς επίσης και στην περαιτέρω εντατικοποίηση της ήδη επιτυχούς συνεργασίας στον τομέα της έρευνας.
4. Στη δημιουργία κοινών θεσμών για τη μεταφορά τεχονογνωσίας, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας και της υγείας.
Και ακόμη, οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας συμφώνησαν ότι: Δεν θα υπάρξει λύση του προσφυγικού προβλήματος, εάν δεν καταφέρουμε να αποκλιμακώσουμε, τις συγκρούσεις, που υποχρεώνουν τους ανθρώπους αυτούς να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, τις οικογένειές τους και να μπουν στην περιπέτεια της προσφυγιάς. Γι αυτό, για να λυθεί με πολιτικούς και όχι με στρατιωτικούς όρους, η κρίση στη Συρία, οι ΗΠΑ και η Ρωσία να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να έχουν επιπλέον για συνομιλητές την Τουρκία, την Σαουδική Αραβία και το Ιράν.