Οι εξελίξεις στο ρυθμιστικό-κανονιστικό πλαίσιο ακτινοπροστασίας που φέρνει η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία 59/2013/Ευρατόμ, αποτέλεσε το αντικείμενο ενημερωτικής ημερίδας, την οποία διοργάνωσε σήμερα η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) στο αμφιθέατρο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
(Διαβάστε τη Ευρωπαϊκή Οδηγία «59/2013/Ευρατόμ» ΕΔΩ)
Στη διάρκεια της ημερίδας παρουσιάστηκε στους εμπλεκόμενους στο σύστημα ακτινοπροστασίας στην Ελλάδα η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία, με την οποία καθορίζονται τα βασικά πρότυπα ασφαλείας για την προστασία από τους κινδύνους που προκύπτουν από τις ιοντίζουσες ακτινοβολίες. H νέα Οδηγία 59/2013/Ευρατόμ θα αποτελέσει τη βάση για το νέο εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο για την ασφάλεια έναντι των ακτινοβολιών στη χώρα.
Η συμφωνία για τη νέα αυτή Οδηγία αποτελεί το επιστέγασμα μιας μακράς πορείας αναθεώρησης, που ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας 2000. Η αναθεώρηση συνίσταται ουσιαστικά στην αναδιατύπωση και ενοποίηση πέντε ευρωπαϊκών οδηγιών για την ακτινοπροστασία, με σκοπό να ληφθούν υπόψη οι νέες συστάσεις ICRP (2007), τα νέα επιστημονικά δεδομένα για τις επιπτώσεις των ακτινοβολιών στον ανθρώπινο οργανισμό και οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις.
Τα αποκαλούμενα νέα Ευρωπαϊκά Βασικά Πρότυπα Ασφαλείας (BSS- Basic Safety Standards) προετοιμάζονται εδώ και χρόνια και θα αποτελέσουν τον οδηγό για τις αλλαγές που θα γίνουν στις εθνικές νομοθεσίες των κρατών- μελών, μεταξύ αυτών και στην ελληνική.
Το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τις εφαρμογές των ιοντιζουσών ακτινοβολιών, αφορά ένα ευρύ φάσμα εργαζομένων και επαγγελματιών στον χώρο της υγείας (όπως οι ακτινοφυσικοί και οι ιατροί ακτινολόγοι), της βιομηχανίας και των υπηρεσιών, καθώς επίσης των θεσμικών φορέων με ευθύνη στον τομέα της δημόσιας υγείας, της προστασίας του περιβάλλοντος, της πολιτικής προστασίας, της έρευνας, της εκπαίδευσης, κλπ.
Σχετικές παρουσιάσεις στην εκδήλωση έκαναν ο εκπρόσωπος Stefan Mundigl της αρμόδιας διεύθυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Tom Ryan εκ μέρους της αρμόδιας ρυθμιστικής Αρχής της Ιρλανδίας, επί της προεδρίας της οποίας ψηφίστηκε η παραπάνω Οδηγία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και στελέχη της ΕΕΑΕ.
Στην ομιλία του ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας δρ Χρήστος Χουσιάδας ανέφερε ότι στην Ελλάδα οι επαγγελματικά εκτιθέμενοι σε ακτινοβολίες ξεπερνούν τους 11.000, ενώ οι ιατρικά εκτιθέμενοι σε ακτινοβολίες, για λόγους διάγνωσης ή θεραπείας, είναι χιλιάδες κάθε χρόνο. Ο αριθμός των ιατρικών εργαστηρίων ακτινοβολιών που λειτουργούν στη χώρα, ανέρχονται σε περίπου 1.500, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων στον ιδιωτικό τομέα (60-70%). Επίσης, τουλάχιστον 100 είναι οι επιχειρήσεις και εταιρείες της βιομηχανίας, του εμπορίου και των υπηρεσιών που χρησιμοποιούν ραδιενεργές πηγές ή εμπλέκονται με υλικά που έχουν αυξημένη φυσική ραδιενέργεια ή στη διαχείριση οικοδομικών υλικών.
Ο κ. Χουσιάδας τόνισε ότι «η ΕΕΑΕ καλείται να μεριμνήσει για να εναρμονιστεί η εθνική νομοθεσία με το νέο «ευρωπαϊκό ευαγγέλιο» ακτινοπροστασίας και ραδιολογικής ασφάλειας». Όπως είπε, όλα αυτά τα χρόνια που συζητείται η αναθεώρηση στην Ευρώπη, η συμβολή της Ελλάδας στην προεργασία κειμένων σε επιτροπές και ομάδες εργασίας που λειτουργούν υπό την ευρωπαϊκή ομπρέλα, ήταν συνεχής.
Ο επικεφαλής της ρυθμιστικής Αρχής επισήμανε ότι «η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων έχει ιδιαίτερη σημασία για την ανταπόκρισή μας στις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ευρωπαϊκό και εθνικό κανονιστικό πλαίσιο, γι’ αυτό και επιδιώκουμε εξαρχής την πλήρη ενημέρωση και διαφάνεια, με έμφαση στα σημεία εκείνα όπου προβλέπονται αλλαγές».
Στο πλαίσιο αυτό, στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας για την «Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία», που κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή, προβλέπεται ρητά η έκδοση προεδρικού διατάγματος για την εναρμόνιση με την Οδηγία 59/2013, καθώς και η δυνατότητα να διενεργεί η ΕΕΑΕ διαβουλεύσεις για θέματα της αρμοδιότητας της, στην κατεύθυνση της ανανέωσης και της διόρθωσης των κενών και ελλείψεων στο εθνικό ρυθμιστικό πλαίσιο. Περισσότερα στοιχεία για το σχέδιο δράσης της ΕΕΑΕ θα δοθούν εν καιρώ, όπως είπε ο κ. Χουσιάδας.
Τέλος, ένα άλλο ζήτημα, εξίσου σημαντικό, όπως ανέφερε, είναι η πυρηνική ασφάλεια. H «2014/87/Ευρατόμ», με την οποία τροποποιείται η οδηγία του 71/2009 περί θεσπίσεως κοινοτικού πλαισίου για την πυρηνική ασφάλεια πυρηνικών εγκαταστάσεων, αποτελεί τη νέα οδηγία για την πυρηνική ασφάλεια και πρέπει να ενσωματωθεί έως τις 15 Αυγούστου 2017 στην ελληνική νομοθεσία.
(Διαβάστε τη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία «2014/87/Ευρατόμ» ΕΔΩ)
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, europa.eu, EEAE
