ΑΝΑΛΥΣΗ : Του Λ.ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗ
Μια σημαντική στροφή υπέρ της επαναφοράς των Αντισταθμιστικά Ωφελήματων (AΩ) κατά τις αγορές αμυντικού υλικού καταγράφεται στη πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας που φαίνεται ότι εγκαταλείπει την στείρα πολιτική κατάργησης και δαιμονοποίησή τους που επέβαλε μια Ευρωπαϊκή Οδηγία ( η 2009/81/ΕΕ ) σε όλη την Ευρώπη, »κατ΄εντολήν» των ισχυρών βιομηχανικών χωρών.
Την Οδηγία αυτή μέσα στο κλίμα δαιμονοποιησης των ΑΩ που είχε διαμορφωθεί λόγω των αποκαλύψεων διαφόρων πτυχών των σκανδάλων, υιοθέτησε πλήρως και ενσωμάτωσε το 2010 στην ελληνική νομοθεσία για τις αμυντικές προμήθειες ο τότε Υπουργός Αμυνας κ Ευάγγελος Βενιζέλος. Το κλίμα μάλιστα που είχε διαμορφωθεί έκλεισε στην πράξη και όποια παράθυρα μεταφοράς έργου στην εγχώρια βιομηχανία (βιομηχανικές επιστροφές) ή αξιοποίησης των ερευνητικών – αναπτυξιακών προγραμμάτων για εξασφάλιση εργασιακού φόρτου στην εγχώρια βιομηχανία ή χρήση τους στις Διακρατικές συμφωνίες οι οποίες εξαιρούνται από την απαγόρευση.
Η δαιμονοποίηση των ΑΩ λόγω σκανδάλων
Η πρακτική που επικράτησε μέσα στην δαιμονοποίηση ήταν <<δώστε τα όλα στην ΝΑΤΟική υπηρεσία ΝΑΜSΑ για να μην μπλεκόμαστε>>. Αυτό επικρατεί,δυστυχώς, μέχρι και σήμερα, καθώς υπήρξαν περιπτώσεις - και μάλιστα πολλές - που τα ΑΩ ήταν ο αγωγός μαύρου χρήματος…
Ωστόσο φαίνεται πως κάτι αρχίζει να αλλάζει, να ετοιμάζεται το έδαφος για την στροφή στον ρεαλισμό.
Η στροφή αυτή της Ελλάδας – που σίγουρα εκφράζει και άλλες μικρές χώρες με ισχνή αμυντική βιομηχανία- εκφράστηκε επίσημα από τον Υπουργό Αμυνας κ. Δημ. Αβραμόπουλο στην ομιλία στο στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία στις 4 Μαρτίου 2014 και χθες εγκωμιάστηκε από τον Σύνδεσμο των Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) που μέσα από την αξιοποίηση των ΑΩ είχε δει να αναπτύσσεται το παραγωγικό σκέλος των εταιριών – μελών του. Ήδη πάντως για το κλίμα προβληματισμού από την »απαγόρευση» των ΑΩ που επικρατούσε στην Αθήνα, είχε προϊδεάσει πρόσφατα στο Ζάππειο τους Ευρωπαίους η η αρμοδία για την αμυντική βιομηχανία Αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας κ. Φώφη Γεννηματά , μιλώντας για την ανάγκη διατήρησης αλλά και ενίσχυσης των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου, της ενίσχυσης της Έρευνας αλλά ρίχνοντας καρφιά ότι η Ευρωπαϊκή Βιομηχανική και Τεχνολογική Βάση στον τομέα της Άμυνας <<πρέπει να βασίζεται σε κατανομή του έργου σε όλες τις χώρες, και να μην παραβλέπει την ασφάλεια εφοδιασμού>>… Κι όλα αυτά επιπλέον διότι η πολιτική ηγεσία βλέπει ότι έχει μπροστά της για αξιοποίηση και άλλα περίπου 300 εκ ευρώ έργου από παλιά, ληγμένα, ΑΩ που πρέπει, βάσει του νόμου, να ενεργοποιηθούν.
<<Απειλή για την εγχώρια βιομηχανία η κατάργηση των ΑΩ>>
Το σημαντικό βήμα - κατά τον ΣΕΚΠΥ, που εκπροσωπεί 100 και πλέον μεγάλες και μικρές κρατικές και ιδιωτικές ελληνικές Αμυντικές βιομηχανίες – έγινε με ένα τμήμα της ομιλίας του κ Αβραμόπουλου στο
Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία, στις Βρυξέλλες.
Είπε συγκεκριμένα, συμπυκνώνοντας όλον τον ελληνικό προβληματισμό:
<<Η Oδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2009/81/ΕΕ εισηγείται συγκεκριμένη ευρωπαϊκή νομοθεσία και εισάγει τις αρχές της εσωτερικής αγοράς στην αγορά της εθνικής άμυνας των κρατών-μελών. Αυτή η Οδηγία αποτελεί σήμερα τη ρυθμιστική ραχοκοκαλιά της Ευρωπαϊκής Αγοράς Αμυντικού Εξοπλισμού. Επιπροσθέτως, η εν λόγω Οδηγία ενισχύει την ανταγωνιστικότητα εντός Ε.Ε. και προάγει τη συνεργασία.
>>Παρόλα αυτά, αυτή η Οδηγία προκάλεσε έντονη ανησυχία στην ΕΕ διότι κατάργησε τη εγχώρια βιομηχανική συμμετοχή και τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα, στα οποία βασίζονταν πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Αυτό το γεγονός αποτελεί απειλή για τη βιωσιμότητα αυτών των επιχειρήσεων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η βιομηχανική βάση των μικρότερων κρατών-μελών αποτελείται από τέτοιου είδους επιχειρήσεις.
>>Η τεχνολογική υστέρηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που οφείλεται στην αδυναμία τους να επενδύσουν στον τομέα της έρευνας δυσχέρανε τις προσπάθειές τους να ανταγωνιστούν τους μεγάλους παραγωγούς της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας αγοράς.
>>Επομένως, πρέπει να ληφθούν μέτρα προκειμένου να κατοχυρωθεί ο ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ ταυτόχρονα οι μεγάλες βιομηχανίες θα πρέπει να ενθαρρύνονται προκειμένου να αναθέτουν υπεργολαβίες σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις>>.
Τα μεγάλα οφέλη από τα ΑΩ
Ποια θα είναι η συνέχεια, είναι άγνωστο. Θα υπάρξει τροποποίηση του νόμου; Θα αξιοποιηθούν τα παράθυρα - εργαλεία που φαίνεται να προβλέπονται αν υπάρχει η πολιτική βούληση; Στο περιθώριο συνέντευξης τύπου χθες τα στελέχη του ΣΕΚΠΥ άφηναν να εννοηθεί ότι και χωρίς αλλαγή του νόμου μπορεί να λειτουργήσουν οι Ωφέλειες για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία μέσα από τις Διακρατικές συμφωνίες, τις βιομηχανικές επιστροφές, μέσα από την ανάπτυξη προϊόντων κλπ .Προανήγγειλε πάντως επισήμως ότι μέσα στον Μάρτιο έρχονται αλλαγές όσον αφορά το »ξεπάγωμα» ληγμένων ΑΩ.
Επίσης είπαν επισήμως »και με την βούλα» – και χωρίς να κρύψουν κακές χρήσεις των ΑΩ στο παρελθόν – τι κερδίζουν μικρές χώρες όπως η Ελλάδα από την αξιοποίηση της μεταφοράς τεχνολογίας που είναι η ουσία των σωστών ΑΩ.
Ενα παράδειγμα: Ένα <<Αντισταθμιστικό>> από την αγορά πυραύλων μακρού πλήγματος της Πολεμικής Αεροπορίας προέβλεπε την χρηματοδότηση από τον αμερικανό πωλητή με 3 εκ ευρώ μιας ελληνικής εταιρίας για να σχεδιάσει και να αναπτύξει ένα οπτικό όργανο νυχτερινής όρασης (μονόκυαλο). Αυτό έγινε και μέσα σε 3 χρόνια η ελληνική αυτή εταιρία (Θέων) έχει κάνει τζίρο πουλώντας στο εξωτερικό τα προϊόντα αυτά περίπου 70 εκ. ευρώ! Και πάει λέγοντας!
Εθνική Βιομηχανική Πολιτική – »φιρμάνι»
Τέτοια, λιγότερα ή περισσότερο αποδοτικά παραδείγματα είναι πολλά: » Όσες ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες επιβιώνουν σήμερα μέσα στην κρίση είναι αυτές που εξάγουν και οφείλουν την έναρξή τους στην αξιοποίηση ΑΩ>. είπε ο Πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ κ. Ροζολής. Σύμφωνα με τα στοιχεία η απαγόρευση της ΕΕ για τα ΑΩ ούτε άνοιξε σημαντικά τις αγορές για τις μεγάλες χώρες, κατέστρεψε όμως τις εγχώριες βιομηχανίες στις μικρές χώρες…
Ο ΣΕΚΠΥ ζητά να διαμορφωθεί μια Εθνική Βιομηχανική Πολιτική – »φιρμάνι» για τις αμυντικές προμήθειες και βάσει αυτής , με συγκεκριμένες δεσμεύσεις για βιομηχανικές επιστροφές ή όπως αλλιώς ονομασθούν τα ΑΩ, να προχωρούν οι συμφωνίες.
Ενα άλλο παράδειγμα σωστής αξιοποίησης των ΑΩ προκύπτει από τα στοιχεία που παρουσίασε η ΕΑΒ: Το 32 % του έργου της ΕΑΒ είπε ο Πρόεδρός της κ Μανούσος είναι πωλήσεις προς την Λόκχην Μάρτιν - προφανώς από συμβάσεις ΑΩ από αντίστοιχα συμβόλαια αγορών.
Διαβάστε ακόμη:
Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία: Κάντο όπως…το Εκουαδόρ! Απίστευτες ιστορίες