Η Τουρκία είναι πολύ μεγάλη, πολύ ισλαμιστική και πολύ αντιευρωπαϊκή για να γίνει μέλος της ΕΕ. Από την άλλη δεν είναι αρκετά ισλαμιστική για τους Άραβες, οι οποίοι την αντιπαθούν γιατί τους είχε υπό κατοχή για αιώνες. Είναι επίσης περιφερειακός αντίπαλος του Ιράν και απειλή για την ασφάλειας για τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάη (ΟΣΣ).
Θεωρητικά η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Στην πραγματικότητα το θυμάται αυτό, όποτε την συμφέρει. Ήταν η πρώτη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ που πραγματοποίησε ασκήσεις με την Συρία και την Κίνα, αναθέτοντας, παράλληλα, σε κινεζική εταιρεία το συμβόλαιο προμήθειας αντιαεροπορικών πυραύλων.
Η Τουρκία υποστηρίζει τους τζιχαντιστές στην Συρία και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής. Είναι σύμμαχος με την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς και βρίσκεται στον κατάλογο των χωρών που υποστηρίζουν την τρομοκρατία, μαζί με την Συρία και το Πακιστάν. Επίσης οι κάτοικοί της απεχθάνονται, στην πλειοψηφία τους, το ΝΑΤΟ.
Επίσης, θεωρητικά, η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ. Στην πραγματικότητα, βέβαια, από το 1974 έχει καταλάβει το 1/3 του εδάφους μιας χώρας μέλους της ΕΕ, της Κύπρου. Κατέχει το ρεκόρ παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και παραμένει το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης, καθώς αγνοεί όλες τις συστάσεις περί εκδημοκρατισμού της. Μόλις δε το 18% των Τούρκων εμπιστεύονται την ΕΕ.
Ο Ρώσος πρωθυπουργός Μεντεβέντεφ ανέφερε πρόσφατα ένα ανέκδοτο που είχε πρωτοπεί ο προκάτοχος του Τσερνομίρντιν, ο οποίος, όταν ερωτήθηκε για το πότε η Ουκρανία θα γίνει μέλος της ΕΕ, είχε απαντήσει : «Μετά την Τουρκία». Και όταν ρωτήθηκε πότε πιστεύει ότι η Τουρκία θα ενταχθεί στην ΕΕ είχε απαντήσει : «Ποτέ».
Στη δεκαετία του 2000 η ψυχή των Τούρκων συνδέθηκε με το πανισλαμικό, νεοθωμανικό όραμα των ηγετών του, οι οποίοι προωθούσαν της ψευδέσθηση της δημιουργίας μιας «Μεσανατολικής Ένωσης», με ηγέτη, φυσικά, την Τουρκία. Αντί αυτού όμως, στον επίλογο της Αραβικής Άνοιξης, η Τουρκία βρέθηκε απέναντι σε όλες σχεδόν τις χώρες της Μέσης Ανατολής, εκτός του Κατάρ. Θεωρητικά η Τουρκία είναι μια περιφερειακή μουσουλμανική αυτοκρατορία της Μέσης Ανατολής. Στην πραγματικότητα είναι ένας ανεπιθύμητος σύμμαχος.
Τον Ιανουάριο του 2013 το τότε πρωθυπουργός Ερντογάν, μίλησε δημόσια για την πιθανότητα ένταξης της Τουρκίας στον ΟΣΣ. Από τότε έχει επανέλθει στο θέμα δύο-τρεις φορές. Τον Νοέμβριο του 2013 ο Ερντογάν απαίτησε και πάλι έδρα στον ΟΣΣ από τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, καθώς, όπως είπε, έτσι θα σωζόταν η Τουρκία από τα προβλήματα που της δημιουργεί η ενταξιακή διαδικασία της ΕΕ.
Πριν από αυτό η Τουρκία υπήρξε η μόνη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, στην οποία δόθηκε το καθεστώς του «συνομιλητή» στον ΟΣΣ. Υπάρχει όμως μέλλον για την Τουρκία στον ΟΣΣ ; Θεωρητικά ναι. Η Τουρκία, με τη «δημοκρατική της κουλτούρα» και τον ολοένα και αυξανόμενο αυταρχισμό του Ερντογάν, η Τουρκία φαίνεται πως ταιριάζει απόλυτα στον ΟΣΣ, μέλη της οποίας είναι η Ρωσία, η Κίνα, το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιστάν και το Καζακστάν. Άλλες χώρες συνομιλητές είναι η Λευκορωσία και η Σρι Λάνκα, ενώ χώρες με καθεστώς παρατηρητή είναι το Αφγανιστάν, η Ινδία, το Πακιστάν, το Ιράν και η Μογγολία.
Ωστόσο η Τουρκία είναι ανεπιθύμητη και στον ΟΣΣ, ίσως περισσότερο από ότι στην ΕΕ, η μεταξύ των αραβικών κρατών της Μέσης Ανατολής. Οι στυλοβάτες του ΟΣΣ είναι η Ρωσία και η Κίνα, αμφότερες υποστηρικτές του καθεστώτος Άσαντ, της μεσανατολικής Νέμεσις της Τουρκίας, δηλαδή. Ακόμα και κατά την επίσκεψη Πούτιν στην Άγκυρα φάνηκε πως Ρωσία και Τουρκία έχουν αντίθετη οπτική στο συριακό.
Για τη Ρωσία η Τουρκία σημαίνει μόνο χρήμα – δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια από εμπορικές συναλλαγές, ο ιδανικός «πελάτης» για το ρωσικό φυσικό αέριο και η ενδεχόμενη εξαγωγική πύλη αυτού προς τρίτες χώρες. Για τη Ρωσία όμως η Τουρκία είναι επίσης μια εχθρική χώρα που επιδιώκει την σουνιτική επικράτηση χρησιμοποιώντας τους τζιχαντιστές, τη Χαμάς και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα για να κερδίσει η ίδια, πολλές φορές εις βάρος των ρωσικών συμφερόντων.
Για την Κίνα επίσης η Τουρκία είναι απλώς έναν καλός πελάτης. Αντίθετα με τη Ρωσία, οι κινεζικές εταιρείες έχουν κερδίσει μεγάλα συμβόλαια στον τομέα των κατασκευών, των υποδομών, των τηλεπικοινωνιών και της εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της Τουρκίας. Όμως και η Κίνα δεν εμπιστεύεται, όπως και η Ρωσία, την Τουρκία. Το σημαντικότερο εσωτερικό ζήτημα της Κίνας είναι αυτό των τουρκογενών Ουιγούρων μουσουλμάνων αυτονομιστών και η Τουρκία έχει σχέση με αυτό. Η Κίνα πολλές φορές έχει κατηγορήσει την Τουρκία ότι περιθάλπει και υποθάλπει τους Ουιγούρους τρομοκράτες και επιτρέπει σε Ουιγούρους τζιχαντιστές να εντάσσονται στις τάξεις του Ισλαμικού Κράτους, στην Συρία και την Κίνα.
Με τις νέο αυτοκρατορικές της φιλοδοξίες και την σουνιτική, ισλαμιστική της πολιτική, η Τουρκία, αποτυγχάνει για μια ακόμα φορά να ενταχθεί σε μια ευρύτερη δομή ασφάλειας.
Πηγή: Hurriyet
Απόδοση-επιμέλεια: On Alert